Egzegeza Nowego Testamentu - Pisma św. Jana i listy katolickie 1500-ENTPJ-DM
Wykład ma za zadanie przekazanie wiedzy na temat Pism Janowych (Corpus Johanneum), tj. J, 1-3 J, Ap oraz Listów katolickich, tj. Jk, 1-2 P, Jd. W trakcie wykładu student zostanie zapoznany z pojęciem "szkoły Janowej"; specyfiką Ewangelii wg św. Jana na tle pozostałych Ewangelii kanonicznych (Ewangelii synoptycznych); specyfiką Ap na tle literatury apokaliptycznej; krytyką historyczną (autor, adresaci, czas i miejsce powstania), problematyką literacką (słownictwo, styl, struktura literacka) oraz teologiczną Pism Janowych i listów katolickich; analizą egzegetyczno-teologiczną wybranych perykop z J i Ap.
Na treść programową składają się następujące tematy:
1. Szkoła Janowa - 2 godziny;
2. Zagadnienia wstępne do J: specyfika J na tle Ewangelii synoptycznych, autorstwo, adresaci, miejsce i czas powstania, struktura literacka i przesłanie teologiczne J: 2 godziny;
3. Zagadnienia wstępne do 1-3 J (autorstwo, czas i miejsce powstania, adresaci, zagadnienia teologiczne): 2 godziny;
4. Zagadnienia wstępne do Ap (autorstwo, czas i miejsce powstania, gatunek literacki, specyfika Ap na tle literatury apokaliptycznej, adresaci, struktura literacka): 2 godziny;
5. Problem interpretacji Ap: główne systemy interpretacyjne oraz klucze hermeneutyczne do właściwej interpretacji Ap: 2 godziny;
6. Zagadnienia wstępne do Jk, 1-2 P, Jd (autorstwo, czas i miejsce powstania, zagadnienia teologiczne): 2 godziny;
7. Egzegeza i teologia J 1,1-18: 4 godziny;
8. Egzegeza i teologia J 2,1-11 oraz J 3,1-21: 2 godziny;
9. Egzegeza i teologia wybranych elementów z opisu męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa w J 18,1-19,42: 4 godziny.
10. Egzegeza i teologia wybranych elementów z Ap 1,1-20: 2 godziny;
11. Egzegeza Ap 2,1-7 oraz Ap 3,14-22: 2 godziny;
12. Egzegeza i teologia niektórych elementów z Ap 12-13: 2 godziny.
W ramach ćwiczeń studenci przygotowują prezentacje (około 60 minut) z wykorzystaniem technik audiowizualnych według schematu: analiza egzegetyczno-teologiczna oraz interpretacja aktualizująca na temat "mów objawieniowych" w Ewangelii wg św. Jana:
1. "Ja jestem chlebem życia" - J 6,48;
2. "Ja jestem światłością świata" - J 8,12;
3. "Ja jestem bramą owiec" - J 10,7;
4. "Ja jestem dobrym pasterzem" - J 10,11;
5. "Ja jestem zmartwychwstanie i życie" - J 11,25;
6. "Ja jestem droga, prawda i życie" - 14,6);
7. "Ja jestem prawdziwym krzewem winnym" - J 15,1).
Prezentacja ma pobudzić odbiorców do dyskusji na temat wpływu teologii analizowanych tekstów na sytuację życiową współczesnych chrześcijan. Zadaniem ćwiczeń jest rozwinięcie praktycznej umiejętności właściwej interpretacji tekstów w oparciu o różne metody egzegetyczne, przy odpowiednim doborze i wykorzystaniu literatury przedmiotu oraz rozwinięcie umiejętności komunikacji i pracy zespołowej.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy
Metody dydaktyczne poszukujące
- referatu
- ćwiczeniowa
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
WYKŁAD.
Metodą weryfikacji zdobytych przez studentów efektów kształcenia jest egzamin ustny, który składać się będzie z trzech części:
- Pytania z lektury obowiązkowej (W6; K1);
- pytania weryfikujące wiedzę syntetyzującą nauczanie zawarte w Pismach Janowych oraz listach katolickich z zakresu wstępu szczegółowego oraz
- pytania z zakresu egzegezy Ewangelii wg św. Jana i Apokalipsy św. Jana (W1, W2, W3, W4).
Tezy egzaminacyjne do dwóch ostatnich części egzaminu są następujące:
1. Pojęcie "szkoła Janowa";
2. Krytyka historyczna J, 1-3J, Ap, 1-2P, Jk, Jd.
3. Wymiar literacki J, 1-3J, Ap, 1-2P, Jk, Jd.
4. Teologia J, 1-3J, Ap, 1-2P, Jk, Jd.
5. Podobieństwa i różnice między J i Ewangeliami synoptycznymi.
6. Podobieństwa i różnice między opisem męki Pańskiej w J i Ewangeliach synoptycznych.
5. Egzegeza wybranych perykop: J 1,1-18; 2,1-11; 3,1-21; 18,1-19,42; Ap 1,1-20; 2,1-7; 3,14-22; 12-13.
ĆWICZENIA.
Na metody weryfikujące zdobyte przez studentów efekty kształcenia składają się:
- Pisemny test weryfikujący znajomość materialną Pism Janowych i listów katolickich: W5.
- Pisemna praca zaliczeniowa na jeden z tematów : "Jezus jako Baranek Boży w tradycji Janowej", "Jezus jako Słowo Boże w tradycji Janowej", "Obrazy z Ewangelii wg św. Jana w interpretacji papieża Benedykta XVI", "Problematyka pism Janowych we współczesnej egzegezie": U1, U2, U3, K1;
- Przygotowanie i wygłoszenie tekstu pisanego w postaci prezentacji zawierającej analizę egzegetyczno-teologiczną i aktualizującą na temat "mów objawieniowych" Jezusa w Ewangelii wg św. Jana: U1, U2, U3, K1, K2;
- Aktywny udział w dyskusjach w trakcie ćwiczeń: U3, K2.
KRYTERIA OCENIANIA.
EGZAMIN.
Każda część egzaminu musi być zaliczona na co najmniej ocenę "dostateczną". Na końcową ocenę z egzaminu składa się:
- 0,3 oceny za pytania z lektury obowiązkowej (ocena w skali 2-5);
- 0,3 oceny za pytania ze wstępu szczegółowego do Pism Janowych i listów katolickich (ocena w skali 2-5);
- 0,4 oceny za pytania z egzegezy Ewangelii wg św. Jana i Apokalipsy św. Jana (ocena w skali 2-5).
Student otrzymuje:
a) ocenę bardzo dobrą jeśli ma znakomitą wiedzę określoną w W1, W2, W3, W4, poszerzoną o wiadomości z literatury uzupełniającej;
b) ocenę dobrą plus jeśli ma bardzo dobrą wiedzę, opartą na treści wykładów;
c) ocenę dobrą jeśli ma dobrą wiedzę, opartą na treści wykładów;
d) ocenę dostateczną plus jeśli ma zadowalającą wiedzę, opartą na treści wykładów, ale z pewnymi niedociągnięciami;
e) ocenę dostateczną jeśli ma zadowalającą wiedzę, opartą na treści wykładów, ale z licznymi błędami;
f) ocenę niedostateczną - ma niedostateczną wiedzę.
Student otrzymuje ocenę końcową uwzględniającą wszystkie elementy składowe wg schematu:
a) 3,0-3,49 - dostateczna;
b) 3,5-3,83 - dostateczna plus;
c) 3,84-4,16 - dobra;
d) 4,17-4,5 - dobra plus;
e) 4,51-5,0 - bardzo dobra.
ĆWICZENIA.
Podstawowym warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest bezpośrednie w nich uczestnictwo (dopuszczona jest jedna nieobecność nieusprawiedliwiona)
Na końcową ocenę z ćwiczeń składają się:
- 0,3 oceny za przygotowanie i wygłoszenie tekstu pisanego z użyciem środków audiowizualnych na temat jednej z mów objawieniowych Jezusa z Ewangelii wg św. Jana. Prezentacja będzie oceniana w skali 2-5. Ocena będzie uwzględniała przede wszystkim następujące kryteria: treść prezentacji, wykorzystanie środków audiowizualnych, kultura przekazu, komunikatywność, pobudzenie do dyskusji odbiorców przekazu;
- 0,1 oceny za aktywność w czasie ćwiczeń;
- 0,2 oceny z kolokwium pisemnego, sprawdzającego znajomość materialną Pism Janowych oraz listów katolickich. Kolokwium będzie oceniane w skali punktowej od 0 do 100. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest zdobycie 60 punktów (60-68 - ocena dostateczna; 69-77 - ocena dostateczna plus; 78-86 - ocena dobra; 87-94- ocena dobra plus; 95-100 - ocena bardzo dobra).
- 0,4 oceny za końcową pracę zaliczeniową na jeden z zaproponowanych tematów. Praca będzie oceniana w skali 2-5. Przy ocenie pracy będzie uwzględnione: przedstawienie problemu badawczego, logika przekazu (podział), korzystanie z najnowszej literatury przedmiotu, krytyczne ujęcie problemu, przypisy, bibliografia. Student otrzymuje ocenę końcową uwzględniającą wszystkie elementy składowe wg schematu:
a) 3,0-3,49 - dostateczna;
b) 3,5-3,83 - dostateczna plus;
c) 3,84-4,16 - dobra;
d) 4,17-4,5 - dobra plus;
e) 4,51-5,0 - bardzo dobra.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
- Sikora, A., "Ujrzał i uwierzył". Droga wiary umiłowanego ucznia w świetle hermeneutyki wiary, Poznań 2012;
lub
- Kotecki, D., Kościół w świetle Apokalipsy św. Jana, SBP 6, Częstochowa 2008.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
- Aune, D.A., Revelation 1-5, WBC 52a, Nashville 1997;
- Aune, D.A., Revelation 6-16, WBC 52b, Nashville 1998;
- Aune, D.A., Revelation 17-22, WBC 52c, Nashville 1998;
- Bartnicki, R. - Czajkowski, M. - Mędala, S. - Załęski, J., Ewangelia św. Jana, Listy Powszechne, Apokalipsa, Warszawa 1992;
- Beasley- Murray, G.R., John, wyd. 2, WBC 36, Nashville 1999;
- Bednarz, M., Pisma Św. Jana, Tarnów 1997;
- Brown, R.E, The Gospel according to John, t. 1-2, Garden City - New York 1970;
- Brown, R.E., The Epistles of John, Garden City - New York 1982;
- Ehrlich, E., Apokalipsa Księga Pocieszenia, Poznań 1996;
- Gądecki, S., Wstęp do Pism Janowych, Gniezno 1991;
- Gryglewicz, F., Listy Katolickie, Poznań 1959;
- Mędala, S., Chrystologia Ewangelii według św. Jana, wyd. 2, Kraków 2001;
- Mędala, S., Tradycja Janowa w świetle współczesnych badań, w: "Mów Panie, bo słucha sługa", Fs. R. Rubinkiewicz, red. W. Chrostowski, Warszawa 1999, s. 146-162;
- Mędala, S., Ewangelia według św. Jana, rozdziały 1-12, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament, t. IV, cz. 1, Częstochowa 2008;
- Mędala, S., Ewangelia według św. Jana, rozdziały 13-21, Nowy Komentarz Biblijny Nowy Testament, t. IV, cz. 2, Częstochowa 2008;
- Jankowski, A., Apokalipsa św. Jana. Wstęp - przekład z oryginału - komentarz, PŚNT XII, Poznań 1959;
- Kotecki, D., Duch Święty w zgromadzeniu liturgicznym w świetle Apokalipsy św. Jana, RSB 26, Warszawa 2006;
- Kotecki, D., Jezus a Bóg Izraela w Apokalipsie św. Jana, SThTh 27, Toruń 2013;
- Nowińska, J., Motyw wojny dobra ze złem w Apokalipsie św. Jana, RSB 27, Warszawa 2006;
- Ostański, P., Objawienie Jezusa Chrystusa praktyczny komentarz do Apokalipsy, Ząbki 2005;
- Paciorek, A., Ewangelia według św. Jana, tłumaczenie, wstęp i komentarz, Lublin 2000;
- Paciorek, A., Ewangelia umiłowanego ucznia, Lublin 2000;
- Teologia Nowego Testamentu, t. II, Dzieło Janowe, red. M. Rosik, Wrocław 2008;
- Teologia Nowego Testamentu, t. III, Listy Pawłowe, Katolickie i List do Hebrajczyków, Wrocław 2008;
- Tkacz, R., Listy do siedmiu Kościołów (Ap 2,1-3,22). Studium historyczno-egzegetyczne, RSB 11, Warszawa 2003;
- Tronina, A., Apokalipsa. Orędzie nadziei, Częstochowa 1996;
- Vanni, U., L'Apocalisse, ermeneutica, esegesi, teologia, Bologna 1988;
- Von Wahlde, U.C., The Gospel and Letters of John, t. 1-3, Grand Rapids 2010.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: