Wprowadzenie do wiedzy o rodzinie 2403-202-PRSs1
1. Interdyscyplinarny i mulitidyscyplinarny charakter wiedzy o rodzinie. Główne teorie rodziny.
2. Definicja rodziny i jej przemiany (konteksty prawne i socjalne).
3. Rodzina jako grupa społeczna, wspólnota, instytucja społeczna
i środowisko.
4. Struktura, funkcje i typologie rodziny.
5. Przemiany rodziny.
6. Współczesne społeczeństwo a rodzina.
7. Przemiany dzieciństwa.
8. Role małżeńskie i rodzicielskie.
9. Elementarne zasady wychowania rodzinnego. Typowe błędy wychowawcze rodziców.
10. Rodzina jako system. Elementy systemu rodzinnego i ich znaczenie dla rozwoju rodziny i jej członków.
11. Cykl życia rodzinnego i jego determinanty. Charakterystyka faz rozwoju rodziny. Typowe problemy rozwoju rodziny.
12. Zdrowa rodzina: istota i funkcjonowanie. Profilaktyka i pedagogika rodziny.
13. Zagrożenia demograficzne rodziny w Polsce i wybranych krajach europejskich.
14. Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego.
W cyklu 2021/22Z:
1. Teoretyczne interpretacje instytucji i małżeństwa. Socjologiczne badania nad rodziną. Historyczne i współczesne ujęcia teoretyczno-badawcze w badaniach nad rodziną Z. Tyszka, Socjologia rodziny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 9-28. 2. Przedmiot socjologii rodziny. Najważniejsze definicje z zakresu socjologii rodziny i małżeństwa Z. Tyszka, Socjologia rodziny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 28-53. (Rozdziały: Przedmiot socjologii rodziny, Metody i techniki socjologicznych badań rodziny) 3-4. Historyczna zmienność form życia rodzinnego. Proces powstawania grupy małżeńsko-rodzinnej – jej instytucjonalizacja i funkcjonowanie 5. Rodzina jako grupa społeczna i instytucja. Definicja rodziny jako grupy pierwotnej. Instytucjonalny wymiar rodziny. Rodzina wspólnotą i zrzeszeniem 6. Funkcje rodziny. Rodzina jako system. Struktura i funkcje małżeństwa i rodziny. Podejście systemowe Bertalanffy’ego F. Adamski, Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982, s. 44-63. 7. Rodzina w globalnym świecie. F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002, s. 141-174. 8. Małżeństwo i rodzina w różnych kulturach Formy życia małżeńsko-rodzinnego w różnych kulturach przed- i pozachrześcijańskich: w kulturze chińskiej, w Kraju Wschodzącego Słońca, w Indiach, w świecie arabskim, u Izraelitów, w kulturze grecko-rzymskiej. 9. Przeobrażania w makrostrukturach społecznych a przemiany rodziny I. Rodzina w Polsce. Przemiany rodziny wynikające z przeobrażeń w makrostrukturach społecznych: przeobrażenia struktury rodziny, problemy rodziny nuklearnej, malejąca dzietność rodziny, zmieniającą się rola małżonków i słabnąca więź małżeńska 10-11. Przeobrażania w makrostrukturach społecznych a przemiany rodziny II. Przemiany pozycji kobiet i mężczyzn w rodzinie. F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002, s. 67- 96 202-208. (Rozdział: Małżeństwo i rodzina w różnych kulturach, Małżeństwo i rodzina w Polsce – sytuacja i kierunek przeobrażeń). 12. Przeobrażania w makrostrukturach społecznych a przemiany rodziny III. F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002, s. 67- 96, 213-214. (Rozdział: Małżeństwo i rodzina w Polsce – sytuacja i kierunek przeobrażeń). 13. Dysfunkcjonalność w rodzinie i jej skutki. Dysfunkcjonalność rodziny jako skutek rozchwiania aksjonormatywnego ładu społeczno- moralnego. Dysfunkcjonalność a kultura Z. Tyszka, Socjologia rodziny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 224-239. (Rozdział: Patologia życia rodzinnego) 14-15. Nowe tendencje w badaniach nad rodziną T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2010. |
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
- student identyfikuje i stosuje różne perspektywy opisu rodziny (grupa, wspólnota, instytucja, środowisko)
- opisuje zależności między rozwojem człowieka a rodziną
- wskazuje związki rodziny z mikro- i makrostrukturą społeczną
- analizuje przyczyny i kierunki przemian i zagrożeń współczesnej rodziny
- stosuje różne teorie rodziny do wyjaśniania zjawisk, które w niej występują
- klasyfikuje i charakteryzuje uwarunkowania funkcjonowania rodziny (społeczne, psychologiczne i pedagogiczne)
- wskazuje główne procesy zachodzące w rodzinie
- w nawiązaniu do praktyki życia rodzinnego rozpoznaje podstawowe zagrożenia współczesnej rodziny
- znajduje źródła sił i potencjałów rozwojowych rodziny
- rozpoznaje i wyjaśniania wybrane trudności w rodzinie oraz proponuje odpowiednie rozwiązania instytucjonalne i systemowe
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Metoda oceniania: egzamin pisemny (test)
Kryteria oceniania dla wyników punktowych z egzaminu:
ocena niedostateczna: 0-50%
ocena dostateczna: 51-60%
ocena dostateczna plus: 61-70%
ocena dobra: 71-80%
ocena dobra plus: 81-90%
ocena bardzo dobra: 91-100%
Literatura
Adamski F., Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2002.
Biernat T., Praktyka wychowania rodzinnego, Szczecinek 2001.
Biernat T., Sobierajski P., Młodzież wobec małżeństwa i rodziny. Raport z badań, Toruń 2007.
Bradshaw J., Zrozumieć rodzinę, Warszawa 1994.
Plopa M. Psychologia rodziny. Teoria i badania, Kraków 2004.
Szlendak T. Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2011.
Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, red. B. de Barbaro, Kraków 1997.
W cyklu 2021/22Z:
- Z. Tyszka, Socjologia rodziny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974. |
Uwagi
W cyklu 2021/22Z:
- |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: