Nauka i technika w społeczeństwie 0800-OG-NTS

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.
2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)
3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).
4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.
4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.
5. Jak dzieci postrzegają naukowców?
6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.
7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.
8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.
9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?
10. Co zwykłym ludziom dała NASA?
11. Jak działa elektrownia jądrowa?
11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.
12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.
13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka
14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.
15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?
16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?
17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?
18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).
19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.
20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.
21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.): - udział w wykładach - 30 Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.): - przygotowanie do wykładu – 15 - przygotowanie do egzaminu -22 - konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 8 Łącznie: 75 godz. (3 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Słuchacze rozumieją na czym polega współczesna metoda naukowa. W2: Dostrzegają rolę systematycznych badań naukowych oraz innowacyjności (patenty) w rozwoju ekonomicznym społeczeństw. W3: Wiedzą na czym polega system weryfikacji odkryć (peer review). W4: Widzą jaką rolę pełnią bazy publikacji typu „Web of Knowledge”/Scopus. W5: Znają historię ważniejszych wynalazków. Znają przykłady dużej roli przypadku w odkryciach naukowych. W6: Poznają kilka przykładów najnowszych odkryć naukowych w informatyce, biologii, medycynie, fizyce i będą w stanie ocenić ich możliwy wpływ na życie społeczne i gospodarkę.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafią odróżnić poważne źródła naukowe od pseudonaukowych. U2: Potrafią walczyć ze stereotypem naukowca. U3: Potrafią skorzystać z dostępnych metod popularyzacji nauki. U4: Potrafią dotrzeć do informacji statystycznych podających nakłady na naukę i badania w Europie. U5: Potrafią w bardziej naukowy sposób, oparty na merytorycznych argumentach, dyskutować współczesne problemy etyczne związane z postępem techniki i nauki.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Rozumieją konieczność ponoszenia dużych nakładów na rozwój nauki i technologii. K2: Będą potrafili odróżnić eksperta od "nieeksperta". Studenci będą uczuleni na obecność w mediach pseudonauk ("leczenie kamieniami") i łatwość ulegania przesądom. K3: Zetkną się z problemem przypadku w nauce, K4: Doceniają znaczeniem własności intelektualnej, K5: Dostrzegają wielkie problemy etyczne współczesnej nauki (klonowanie, wykorzystanie energii jądrowej, GMO, problemy związane z rozwojem internetu). K6: Zrozumieją konieczność zapewnienia źródeł energii dla rozwoju społeczeństw, w tym OZE. K: Będą bardziej skłonni do wspierania wszelkimi środkami solidnych badań naukowych i rozwoju techniki.

Metody dydaktyczne

Metody dydaktyczne podające: - wykład informacyjny (konwencjonalny) z elementami pokazów i dialogów ze słuchaczami, dyskusje problemowe.

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- doświadczeń
- giełda pomysłów

Koordynatorzy przedmiotu

Wiesław Nowak

Kryteria oceniania

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie i przystąpić do egzaminu. Lista obecności. Prosty egzamin pisemny w formie testu i części pytań otwartych.
Egzamin sprawdza:
W1-W6; U1, U2, U3, U5; K1, K3, K5

Kryteria oceniania egzaminu:
50-60% - ocena: 3
60-70% - ocena: 3+
70-80% - ocena: 4
80-90% - ocena: 4+
90-100% - ocena 5

Praktyki zawodowe

nie ma

Literatura

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.
2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.
3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]
4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.
5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.
6. B. Bryson, Krótka historia prawie wszystkiego, Zysk i ska, 2009
6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

W cyklu 2021/22Z:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.
2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.
3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]
4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.
5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.
6. Bryson, Krótka historia wszystkiego
6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

W cyklu 2022/23Z:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.
2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.
3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]
4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.
5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.
6. Bryson, Krótka historia wszystkiego
6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

W cyklu 2023/24Z:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.
2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.
3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]
4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.
5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.
6. Bryson, Krótka historia wszystkiego
6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

W cyklu 2024/25Z:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.
2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.
3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]
4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.
5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.
6. Bryson, Krótka historia wszystkiego
6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi

W cyklu 2021/22Z:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

W cyklu 2022/23Z:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

W cyklu 2023/24Z:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

W cyklu 2024/25Z:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 0800-OG-NTS w USOSweb