Badania cytologiczne płynów ustrojowych, wydalin, wydzielin oraz biopłatów nabłonka dróg rodnych 7100-F-BC-4-SJ

Wykłady: zautomatyzowana ocena cytologiczna płynów ustrojowych (rozwój technik różnicowania elementów morfotycznych w płynach ustrojowych; metody optyczne stosowane w analizie hematologicznej - cytometria przepływowa, pomiar impedancji, znaczenie klasycznych badań mikroskopowych we współczesnej hematologii), kontrola jakości w badaniach cytologicznych (parametry walidacji: specyficzność, precyzja - powtarzalność i odtwarzalność, dokładność, zakres metody, liniowość, granica wykrywalności i oznaczalności, elastyczność), fizykochemiczne właściwości płynów jam ciała oraz ich cytologia w stanach fizjologii i patologii, cechy organoleptyczne, fizykochemiczne i cytologiczne wydzieliny gruczołu mlekowego w stanach fizjologii i patologii, podstawy klinicznych, histologicznych i czynnościowych zmian w układzie rozrodczym samic po porodzie, regulacja hormonalna cyklu płciowego i współistniejące zmiany cytologiczne w pochwie.
Ćwieczenia: rozpoznawanie różnogatunkowych rozmazów krwi na podstawie proporcji między komórkami, cech morfologicznych krwinek i wartości wskaźników czerwonokrwinkowych, rozpoznawanie nieprawidłowości w zakresie wielkości, kształtu i barwliwości erytrocytów oraz obecność ciałek wtrętowych, ocena leukogramu – międzygatunkowe różnice i wartości patologiczne liczby leukocytów, zasady identyfikacji frakcji leukocytarnych, kryteria rozpoznawania przesunięć odczynowych i patologicznych obrazu białokrwinkowego, badanie cech fizykochemicznych płynów z jam ciała (metoda refraktometryczna, próba Rivalty, ciężar właściwy), badanie cytologiczne wymazów i bioptatów endometrium w stanach zapalnych, technika pobrania wymazu z pochwy suki, barwienia rozmazów i oceny cytologicznej w powiązaniu z fazami cyklu płciowego, wykorzystanie badań cytologicznych w określaniu optymalnego terminu krycia/inseminacji suk lub prawdopodobieństwa rozwoju ciąży „niechcianej”; analiza wyników oceny liczby komórek somatycznych w mleku w rozpoznawaniu i profilaktyce podklinicznych zapaleń gruczołu mlekowego krów; metody pozyskiwania materiału z macicy do badań cytologicznych, diagnostyka cytologiczna i histologiczna zapaleń macicy u krów, zmiany histologicznej przebudowy nabłonka pochwy w rozpoznawaniu ciąży u owiec i loch.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (30 godz.): - wykłady: 15 godz. - zajęcia laboratoryjne: 15 godz. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (20 godz.): - przygotowanie do laboratorium – 4 godz. - przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego wykładu – 8 godz. - przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego laboratorium – 7 godz. - konsultacje z nauczycielem akademickim - 1 godz. Łącznie: 50 godz. ECTS 2 x 25 godz. = 50 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

W1 - posiada wiedzę teoretyczną z zakresu metod różnicowania elementów morfotycznych krwi, zna podstawowe pojęcia wykorzystywane w walidacji metod cytologicznych, a także zna cechy fizykochemiczne, biochemiczne i cytologiczne patologicznych płynów z jam ciała; K_W01, K_W02, K_W04 W2 - zna cytologiczne kryteria reakcji odczynowych, różnicowania faz cyklu płciowego, podklinicznych stanów zapalnych gruczołu mlekowego i endometrium oraz cechy histologiczne nabłonka pochwy samic ciężarnych. K_W01, K_W02, K_W04

Efekty uczenia się - umiejętności

U1 - potrafi przygotować rozmaz krwi i rozpoznawać metodą mikroskopową erytrocyty patologiczne oraz młodociane i dojrzałe formy leukocytów spotykane w stanach fizjologii i patologii; K_U29 U2 - potrafi zinterpretować zmiany ilościowe komórek polimorfonuklearnych krwi, w płynach z jam ciała, wydzielinie gruczołu mlekowego i wymazach z macicy; K_U29 U3 - potrafi metodami fizykochemicznymi różnicować przesięk i wysięk K_U29 U4 - potrafi wskazać na fazę cyklu płciowego suki na podstawie kilku sekwencyjne wykonanych badań cytologicznych wydzieliny pochwy. K_U29

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1 - rozumie przyczyny błędów w zautomatyzowanej analizie morfologii krwi różnych gatunków zwierząt i potrafi je zidentyfikować korzystając z prostych metod mikroskopowych; K_K01 K2 - jest świadom znaczenia informacji wynikających z systematycznej analizy wyników badań cytologicznych mleka; K_K01, K_K05 K3 - rozumie znaczenie praktyczne i ekonomiczne badania cytologicznego macicy krów mlecznych; K_K01 K4 - rozumie istotę badań cytologicznych wymazów pochwowych w ustalania optymalnego terminu krycia/unasieniania lub oceny możliwości rozwoju ciąży z kryć „przypadkowych”. K_K01, K_K08

Metody dydaktyczne

- przekaz informacji w formie prezentacji multimedialnej (wykłady stanowiący wprowadzenie do zajęć laboratoryjnych); - zajęcia praktyczne w laboratorium: przygotowywanie i ocena rozmazów krwi różnych gatunków zwierząt; identyfikowanie przesięków i wysięków na podstawie cech fizyko-chemicznych (próba Rivalty, badanie z użyciem refraktometru, ocena mikroskopowa); analiza cytologiczna wymazów z pochwy suk; badanie histologiczne bioptatów z macicy w rozpoznawaniu adenomiozy i zapaleń oraz bioptatów z pochwy w rozpoznawaniu ciąży; badanie cytologiczne wymazów z macicy w rozpoznawaniu metritis (zajęcia laboratoryjne) - analiza statystyczna danych populacyjnych z rutynowej kontroli użytkowości mlecznej krów w zakresie liczby komórek somatycznych w mleku i występowania podklinicznych mastitis (zajęcia laboratoryjne).

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Wymagania wstępne: zaliczenie przedmiotów - anatomia zwierząt, anatomia topograficzna zwierząt, fizjologia zwierząt, histologia i embriologia, genetyka ogólna i weterynaryjna; przedmiot realizowany w semestrze V (III rok studiów).

Koordynatorzy przedmiotu

Marek Gehrke

Efekty kształcenia

Kryteria oceniania

Wykłady i zajęcia laboratoryjne: sprawdzian pisemny/test wielokrotnego wyboru na ocenę z całości materiału omawianego na wykładach i ćwiczeniach.
Warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest udział w zajęciach i konieczne ich zaliczenie w przypadku nieobecności. Dopuszcza się tylko dwie nieobecności usprawiedliwione przez kierownika roku lub zwolnieniem lekarskim. Poprawa kolokwium odbywa się wyłącznie w formie ustnej i tylko jeden raz. Wymaga się przygotowania studenta do kolejnych ćwiczeń i dopuszcza się sprawdzenie przygotowania do ćwiczeń w formie wyrywkowych pytań lub krótkiego sprawdzianu pisemnego (wejściówki). Ocena na zaliczeniu – średnia arytmetyczna uzyskanych ocen.
Kryteria oceniania testów -
ocena niedostateczna: <60% maksymalnej liczby punktów,
ocena dostateczna: 60-68% maksymalnej liczby punktów,
ocena dostateczna plus: 69-77% maksymalnej liczby punktów,
ocena dobra: 78-86% maksymalnej liczby punktów,
ocena dobry plus: 87-93% maksymalnej liczby punktów,
ocena bardzo dobra: powyżej 93% maksymalnej liczby punktów.
Liczba punktów możliwych do uzyskania za pytanie w teście odpowiada liczbie poprawnych odpowiedzi. Tylko wskazanie wszystkich poprawnych odpowiedzi zalicza pytanie i przypisaną liczbę punktów do pytania. Poprawa odbywa się w formie ustnej. Ocena na kolokwium ustnym jest wypadkową liczby zadanych pytań i ilości poprawnych odpowiedzi.

Literatura

V. Kumar, R.S. Cotran, L.S. Robins: Patologia. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner. Wrocław 2003.
R.E. Raskin, D.J. Meyer: Cytologia psa i kota. Wyd. Elsevier/Urban & Partner – R.E. Raskin, D.J. Meyer/red. wyd. polskiego - Z.J.H. Pomorski, M. Nowak.
R. Sapierzyński. Atlas cytologii psów i kotów. Wyd. GALAKTYKA. 2014.
S. Zduńczyk, T. Janowski: Zaburzenia rozrodu psów. Wyd. UWM. Olsztyn 2010.
Divers T.J., Peek S.F.: Choroby bydła mlecznego. Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2011.
Compendium of animals reproduction. Intervet – Schering-Plough Animal Health. 2009.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 7100-F-BC-4-SJ w USOSweb