Choroby koni
7100-CK-5-SJ
Przedmiot obejmuje 4 moduły dotyczące chorób koni (choroby wewnętrzne, chirurgię, choroby zakaźne oraz rozród).
TREŚCI KSZTAŁCENIA:
WYKŁADY:
Choroby wewnętrzne:
Wiadomości dotyczące etiologii, diagnostyki, leczenia i profilaktyki chorób wewnętrznych koni z zakresu: chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, zatok okołonosowych i worków powietrznych, w tym diagnostyki z wykorzystaniem endoskopii wysiłkowej i badania USG klatki piersiowej; chorób morzyskowych i ich przyczyn (przeładowanie okrężnicy dużej/małej/jelita ślepego, zatkanie jelita biodrowego, przemieszczenia okrężnicy dużej, colitis, skręt jelit cienkich, skręt okrężnicy, wgłobienia, wrzody żołądka), ich diagnostyki i oceny stanu pacjenta z kolką; zagadnień z neonatologii: badania klinicznego noworodka i jego oceny, diagnostyki różnicowej objawów bólowych, oceny jakości siary/odporności biernej, resuscytacji krążeniowo-oddechowej, doboru antybiotyku; przyczyn kolki u źrebiąt: zatrzymania smółki, atresia coli/ani, uroperitoneum; patologii skóry: sarkoid, czerniak, dermatofitoza, dermatofiloza, dermatopatii o podłożu immunologicznym, gruda; okulistyki koni: nawracające zapalenie błony naczyniowej oka (ślepota miesięczna), wrzodziejące zapalenie rogówki, grzybicze zapalenie rogówki, rak płaskonabłonkowy, zaćma; objawów i diagnostyki chorób układu krążenia: choroby zastawek przedsionkowo-komorowych, zapalenie wsierdzia, zapalenie mięśnia sercowego, bloki przedsionkowo-komorowe, migotanie przedsionków, choroby naczyń.
Chirurgia:
Wiadomości dotyczące metod leczenia chirurgicznego u koni i wskazań do jego stosowania. Zagadnienia dotyczące: badania pacjenta i rozpoznania, urazów i gojenia się tkanek. Choroby narządu palcowego: definicja, przykłady, występowanie. Cechy kopyta wyrośniętego, korekcja kopyt, przerwy w ciągłości rogu kopytowego: szczelina, rozpadlina, ściana pusta, ściana oddzielona, słupek rogowy. Patologie tworzywa kopytowego, stłuczenie, rany: zatrat, zagwożdżenie, nagwożdżenie. Podział przyziemnej powierzchni kopyta ze względu następstwa nagwożdżenia. Zapalenia tworzywa kopytowego: kryteria podziału i rodzaje zapaleń tworzywa kopytowego, rozpoznawanie i zasady leczenia. Rzekomy rak kopyta. Ochwat jako zespół chorobowy. Gojenie się ran, w tym trudno gojące się rany kończyn koni. Specyficzne cechy znieczulenia koni. Trzebienie ogierów: wskazania, metody, możliwe powikłania. Wnętrostwo: istota, występowanie, rozpoznanie leczenie. Złamania kości u koni: definicja, występowanie, objawy i rozpoznawanie, gojenie się. Postępowanie doraźne z koniem przy złamaniu kości. Możliwości leczenia złamań kości koni, metody leczenia złamań. Czynniki wpływające na wybór metody leczenia. Choroba stawu (arthropathia): klasyfikacja chorób stawów. Zapalenie jałowe. Rana przenikająca do stawu. Bakteryjne zapalenie stawu rozpoznawanie, leczenie, rokowanie. Włogacizna - występowanie, przyczyny, mechanizmy powstawania zmian zwyrodnieniowych. Martwica chrzęstno-kostna u koni. Rany ścięgien. Jałowe zapalenie ścięgien u koni: występowanie, etiopatogeneza, biologia gojenia się przerwań ścięgien, zachowawcze i operacyjne metody leczenia zapaleń ścięgien. Przykurcze ścięgien zginaczy i nadwyprostność palców. Przepuklina: opis, klasyfikacja, objawy, rozpoznawanie i leczenie. Teoria niedrożności: istota, rodzaje. Podział niedrożności jelit. Występowanie. Przyczyny. Patofizjologia niedrożności. Wstrząs towarzyszący ostrej niedrożności jelit. Przykłady kliniczne niedrożności. Obraz kliniczny pacjenta z niedrożnością jelit. Rozpoznanie niedrożności jelit. Postępowanie doraźne w przypadku konia z kolką. Wybór metody leczenia. Zachowawcze leczenie niedrożności jelit konia. Operacyjne leczenie niedrożności jelit konia: cele, wskazania, demonstracja spotykanych zmian. Dychawica świszcząca: istota, występowanie objawy, etiopatogeneza, rozpoznanie różnicowe, leczenie. Ślepota miesięczna koni: występowanie, etiopatogeneza, objawy rozpoznawanie, leczenie.
Choroby zakaźne:
Wiadomości dotyczące etiopatogenezy, epidemiologii i zwalczania chorób zakaźnych wirusowych i bakteryjnych skóry, naczyń i układu mięśniowo-kostnego (wrzodziejącego zapalenia naczyń chłonnych, epizootycznego zapalenia naczyń limfatycznych, dermatofilozy, ospy koni, zapaleń stawów i kaletki maziowej, ropni, zakażeń beztlenowcowych), grzybic skórnych i narządowych (trichofytozy, mikrosporozy, sporotrichozy, grzybniaka, fibromikozy, kandydozy), chorób zakaźnych układu nerwowego (choroby bornaskiej, wirusowych zapaleń mózgu i rdzenia - WEE, EEE, VEE, WNF, JBE, SLE, MVE, FSME, wścieklizny, choroby Aujeszky, botulizmu, zakażenia EHV-1), chorób przenoszone przez
stawonogi (afrykańskiego pomoru koni, gorączki zachodniego Nilu, boreliozy, erlichiozy, pęcherzykowego zapalenie jamy ustnej, gorączki Q). Nieswoista i swoista profilaktyka chorób zakaźnych koni (immunomodulatory, szczepionki i ich rodzaje, programy szczepień).
Rozród:
Omówienie specyfiki rozrodu klaczy - odmienność anatomiczna i fizjologiczna układu rozrodczego klaczy m.in. sezonowość, poliowulacja, wczesne zamieranie zarodka, rozpoznawanie i metody indukcji oraz synchronizacji rui i owulacji, wpływ zaburzeń funkcji jajników na przebieg cyklu i płodność klaczy oraz metody terapii hormonalnej, zapłodnienie, rozwój i endokrynologia ciąży, metody diagnostyki ciąży, patologia ciąży i straty ciąż; zagadnienia z zakresu położnictwa - fizjologia i patologia porodu, sposoby rozwiązywania ciężkich porodów, patologia okresu okołoporodowego m.in. etiopatogeneza i terapia zatrzymania błon płodowych, a także choroby gruczołu mlekowego klaczy oraz opieka nad źrebięciem i patologia wczesnego okresu pourodzeniowego; postępowanie w opiece nad rozrodem koni w większych hodowlach.
LABORATORIUM:
Choroby wewnętrzne:
Nauka umiejętności praktycznych: badanie kliniczne konia; badanie palpacyjne przez prostnicę; pobieranie krwi tętniczej i żylnej; ocena hematokrytu i zawartości białka całkowitego w krwi; ultrasonograficzna ocena naczyń rynienki szyjnej; podawanie leków drogą dożylną, domięśniową i podskórną - uwagi praktyczne; zakładanie dostępów naczyniowych (żyła szyjna zewnętrzna, żyła piersiowa); zakładanie zgłębnika nosowo-żołądkowego; badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej; badanie ultrasonograficzne klatki piersiowej; badania dodatkowe u koni - pobieranie płynu z jamy otrzewnowej, test absorpcji węglowodanów, biopsja rektalna; próba wysiłkowa u pacjentów z problemami z układem oddechowym - ocena i interpretacja; badanie endoskopowe dróg oddechowych; pobieranie próbek wydzieliny oskrzelowo-pęcherzykowej (BAL); gastroskopia; badanie okulistyczne; badanie elektrokardiograficzne i ocena elektrokardiogramów pacjentów z arytmiami; badanie echokardiograficzne; analiza przypadków klinicznych; ocena wyników badań krwi; przedstawienie i omówienie przypadków klinicznych.
Chirurgia:
Nauka umiejętności praktycznych w zakresie postępowania w chorobach narządu palcowego: kopyta prawidłowe, kompensacyjne, patologiczne. Podkowy i podkuwanie koni z kopytami prawidłowymi, kompensacyjnymi i patologicznymi. Postępowanie w ochwacie przewlekłym. Rzekomy rak kopyt. Przetoka ropna. Postępowanie w zapaleniu ścięgien mięśni zginaczy palców, zwyrodnieniu stawu stępu (włogacizna). Brzeżne śródstawowe złamania kości kończyn u koni. Złamania kości pęcinowej. Metody leczenia dychawicy świszczącej. Choroby zębów i zatok obocznych nosa u koni. Postępowanie z koniem w przypadku morzyska. Nowotwory skóry. Metody trzebienia ogierów, wnętrostwo. Laparotomia. Przecięcie i wycięcie jelita. Znieczulenie ogólne złożone u koni. Powikłania po znieczuleniu ogólnym u koni.
Choroby zakaźne:
Rozpoznawanie i diagnostyka różnicowa, profilaktyka i terapia - chorób źrebiąt (enzootycznej bronchopneumonii, rodokokozy, aktynobacylozy, kulawki późnej, salmonelozy, streptokokozya, kolibakteriozy, pneumokokozy, pyobacillozy, choroby Tyzzera, zakażeń Cl. perfringens A, B, C, zakażeń rota-, corona-, adenowirusowych), chorób powodujące zaburzenia w rozrodzie (wirusowego ronienia klaczy, otrętu, wirusowego zapalenia tętnic, zakaźnego zapalenia macicy, leptospirozy, ronienia klaczy na tle zakażeń Salmonella spp., Streptococcus spp., Actinobacillus spp., Pseudomonas aeruginosa, E. coli) oraz tężca, zołzów i sarkoidu . Diagnostyka różnicowa chorób zakaźnych układu oddechowego (wirusowe zapalenia jamy nosowej i płuc koni, influenzy koni, chorób grypopodobnych i gruźlicy). Postępowanie diagnostyczne i zwalczanie niedokrwistości zakaźnej koni i nosacizny. Immunoprofilaktyka swoista.
Rozród:
Nauka umiejętności praktycznych w zakresie postępowania w zaburzeniach ginekologicznych i położnictwie u klaczy: plan badania ginekologicznego, badanie palpacyjne i ultrasonograficzne macicy i jajników, histeroskopia, pobieranie próbek wymazów do badań cytologicznych i bakteriologicznych, biopsja macicy, domaciczne podawania leków, diagnostyka wczesnej ciąży, znieczulenie nadoponowe i wybrane zabiegi położnicze, w tym bezkrwawa pomoc położnicza, metody repozycji nieprawidłowości postawy, położenia i ułożenia płodu, metody usuwania martwego płodu, wybrane zabiegi chirurgiczne w okolicy sromu i krocza oraz zasady badania i opieki nad noworodkiem.
W ramach poszczególnych modułów studenci zapoznają się ze szczegółowymi regulaminami zajęć, obowiązującym BHP i zasadami zaliczeń konkretnych działów. Szczegółowe informacje studenci uzyskują od prowadzących dany moduł podczas pierwszych zajęć.
|
W cyklu 2024/25Z:
Przedmiot obejmuje 4 moduły dotyczące chorób koni (choroby wewnętrzne, chirurgię, choroby zakaźne oraz rozród).
TREŚCI KSZTAŁCENIA:
WYKŁADY:
Choroby wewnętrzne (dr Anna Biazik):
Wiadomości dotyczące etiologii, diagnostyki, leczenia i profilaktyki chorób wewnętrznych koni z zakresu: chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, zatok okołonosowych i worków powietrznych, w tym diagnostyki z wykorzystaniem endoskopii wysiłkowej i badania USG klatki piersiowej; chorób morzyskowych i ich przyczyn (przeładowanie okrężnicy dużej/małej/jelita ślepego, zatkanie jelita biodrowego, przemieszczenia okrężnicy dużej, colitis, skręt jelit cienkich, skręt okrężnicy, wgłobienia, wrzody żołądka), ich diagnostyki i oceny stanu pacjenta z kolką; zagadnień z neonatologii: badania klinicznego noworodka i jego oceny, diagnostyki różnicowej objawów bólowych, oceny jakości siary/odporności biernej, resuscytacji krążeniowo-oddechowej, doboru antybiotyku; przyczyn kolki u źrebiąt: zatrzymania smółki, atresia coli/ani, uroperitoneum; patologii skóry: sarkoid, czerniak, dermatofitoza, dermatofiloza, dermatopatii o podłożu immunologicznym, gruda; okulistyki koni: nawracające zapalenie błony naczyniowej oka (ślepota miesięczna), wrzodziejące zapalenie rogówki, grzybicze zapalenie rogówki, rak płaskonabłonkowy, zaćma; objawów i diagnostyki chorób układu krążenia: choroby zastawek przedsionkowo-komorowych, zapalenie wsierdzia, zapalenie mięśnia sercowego, bloki przedsionkowo-komorowe, migotanie przedsionków, choroby naczyń.
Chirurgia (dr Radomir Henklewski):
Wiadomości dotyczące metod leczenia chirurgicznego u koni i wskazań do jego stosowania. Zagadnienia dotyczące: badania pacjenta i rozpoznania, urazów i gojenia się tkanek. Choroby narządu palcowego: definicja, przykłady, występowanie. Cechy kopyta wyrośniętego, korekcja kopyt, przerwy w ciągłości rogu kopytowego: szczelina, rozpadlina, ściana pusta, ściana oddzielona, słupek rogowy. Patologie tworzywa kopytowego, stłuczenie, rany: zatrat, zagwożdżenie, nagwożdżenie. Podział przyziemnej powierzchni kopyta ze względu następstwa nagwożdżenia. Zapalenia tworzywa kopytowego: kryteria podziału i rodzaje zapaleń tworzywa kopytowego, rozpoznawanie i zasady leczenia. Rzekomy rak kopyta. Ochwat jako zespół chorobowy. Gojenie się ran, w tym trudno gojące się rany kończyn koni. Specyficzne cechy znieczulenia koni. Trzebienie ogierów: wskazania, metody, możliwe powikłania. Wnętrostwo: istota, występowanie, rozpoznanie leczenie. Złamania kości u koni: definicja, występowanie, objawy i rozpoznawanie, gojenie się. Postępowanie doraźne z koniem przy złamaniu kości. Możliwości leczenia złamań kości koni, metody leczenia złamań. Czynniki wpływające na wybór metody leczenia. Choroba stawu (arthropathia): klasyfikacja chorób stawów. Zapalenie jałowe. Rana przenikająca do stawu. Bakteryjne zapalenie stawu rozpoznawanie, leczenie, rokowanie. Włogacizna - występowanie, przyczyny, mechanizmy powstawania zmian zwyrodnieniowych. Martwica chrzęstno-kostna u koni. Rany ścięgien. Jałowe zapalenie ścięgien u koni: występowanie, etiopatogeneza, biologia gojenia się przerwań ścięgien, zachowawcze i operacyjne metody leczenia zapaleń ścięgien. Przykurcze ścięgien zginaczy i nadwyprostność palców. Przepuklina: opis, klasyfikacja, objawy, rozpoznawanie i leczenie. Teoria niedrożności: istota, rodzaje. Podział niedrożności jelit. Występowanie. Przyczyny. Patofizjologia niedrożności. Wstrząs towarzyszący ostrej niedrożności jelit. Przykłady kliniczne niedrożności. Obraz kliniczny pacjenta z niedrożnością jelit. Rozpoznanie niedrożności jelit. Postępowanie doraźne w przypadku konia z kolką. Wybór metody leczenia. Zachowawcze leczenie niedrożności jelit konia. Operacyjne leczenie niedrożności jelit konia: cele, wskazania, demonstracja spotykanych zmian. Dychawica świszcząca: istota, występowanie objawy, etiopatogeneza, rozpoznanie różnicowe, leczenie. Ślepota miesięczna koni: występowanie, etiopatogeneza, objawy rozpoznawanie, leczenie.
Choroby zakaźne (dr Anna Biazik):
Wiadomości dotyczące etiopatogenezy, epidemiologii i zwalczania chorób zakaźnych wirusowych i bakteryjnych skóry, naczyń i układu mięśniowo-kostnego (wrzodziejącego zapalenia naczyń chłonnych, epizootycznego zapalenia naczyń limfatycznych, dermatofilozy, ospy koni, zapaleń stawów i kaletki maziowej, ropni, zakażeń beztlenowcowych), grzybic skórnych i narządowych (trichofytozy, mikrosporozy, sporotrichozy, grzybniaka, fibromikozy, kandydozy), chorób zakaźnych układu nerwowego (choroby bornaskiej, wirusowych zapaleń mózgu i rdzenia - WEE, EEE, VEE, WNF, JBE, SLE, MVE, FSME, wścieklizny, choroby Aujeszky, botulizmu, zakażenia EHV-1), chorób przenoszone przez
stawonogi (afrykańskiego pomoru koni, gorączki zachodniego Nilu, boreliozy, erlichiozy, pęcherzykowego zapalenie jamy ustnej, gorączki Q). Nieswoista i swoista profilaktyka chorób zakaźnych koni (immunomodulatory, szczepionki i ich rodzaje, programy szczepień).
Rozród (dr hab. Paweł Kordowitzki, prof. UMK):
Omówienie specyfiki rozrodu klaczy - odmienność anatomiczna i fizjologiczna układu rozrodczego klaczy m.in. sezonowość, poliowulacja, wczesne zamieranie zarodka, rozpoznawanie i metody indukcji oraz synchronizacji rui i owulacji, wpływ zaburzeń funkcji jajników na przebieg cyklu i płodność klaczy oraz metody terapii hormonalnej, zapłodnienie, rozwój i endokrynologia ciąży, metody diagnostyki ciąży, patologia ciąży i straty ciąż; zagadnienia z zakresu położnictwa - fizjologia i patologia porodu, sposoby rozwiązywania ciężkich porodów, patologia okresu okołoporodowego m.in. etiopatogeneza i terapia zatrzymania błon płodowych, a także choroby gruczołu mlekowego klaczy oraz opieka nad źrebięciem i patologia wczesnego okresu pourodzeniowego; postępowanie w opiece nad rozrodem koni w większych hodowlach.
LABORATORIUM:
Choroby wewnętrzne (dr Anna Biazik):
Nauka umiejętności praktycznych: badanie kliniczne konia; badanie palpacyjne przez prostnicę; pobieranie krwi tętniczej i żylnej; ocena hematokrytu i zawartości białka całkowitego w krwi; ultrasonograficzna ocena naczyń rynienki szyjnej; podawanie leków drogą dożylną, domięśniową i podskórną - uwagi praktyczne; zakładanie dostępów naczyniowych (żyła szyjna zewnętrzna, żyła piersiowa); zakładanie zgłębnika nosowo-żołądkowego; badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej; badanie ultrasonograficzne klatki piersiowej; badania dodatkowe u koni - pobieranie płynu z jamy otrzewnowej, test absorpcji węglowodanów, biopsja rektalna; próba wysiłkowa u pacjentów z problemami z układem oddechowym - ocena i interpretacja; badanie endoskopowe dróg oddechowych; pobieranie próbek wydzieliny oskrzelowo-pęcherzykowej (BAL); gastroskopia; badanie okulistyczne; badanie elektrokardiograficzne i ocena elektrokardiogramów pacjentów z arytmiami; badanie echokardiograficzne; analiza przypadków klinicznych; ocena wyników badań krwi; przedstawienie i omówienie przypadków klinicznych.
Chirurgia (dr Radomir Henklewski):
Nauka umiejętności praktycznych w zakresie postępowania w chorobach narządu palcowego: kopyta prawidłowe, kompensacyjne, patologiczne. Podkowy i podkuwanie koni z kopytami prawidłowymi, kompensacyjnymi i patologicznymi. Postępowanie w ochwacie przewlekłym. Rzekomy rak kopyt. Przetoka ropna. Postępowanie w zapaleniu ścięgien mięśni zginaczy palców, zwyrodnieniu stawu stępu (włogacizna). Brzeżne śródstawowe złamania kości kończyn u koni. Złamania kości pęcinowej. Metody leczenia dychawicy świszczącej. Choroby zębów i zatok obocznych nosa u koni. Postępowanie z koniem w przypadku morzyska. Nowotwory skóry. Metody trzebienia ogierów, wnętrostwo. Laparotomia. Przecięcie i wycięcie jelita. Znieczulenie ogólne złożone u koni. Powikłania po znieczuleniu ogólnym u koni.
Choroby zakaźne (dr Anna Biazik):
Rozpoznawanie i diagnostyka różnicowa, profilaktyka i terapia - chorób źrebiąt (enzootycznej bronchopneumonii, rodokokozy, aktynobacylozy, kulawki późnej, salmonelozy, streptokokozya, kolibakteriozy, pneumokokozy, pyobacillozy, choroby Tyzzera, zakażeń Cl. perfringens A, B, C, zakażeń rota-, corona-, adenowirusowych), chorób powodujące zaburzenia w rozrodzie (wirusowego ronienia klaczy, otrętu, wirusowego zapalenia tętnic, zakaźnego zapalenia macicy, leptospirozy, ronienia klaczy na tle zakażeń Salmonella spp., Streptococcus spp., Actinobacillus spp., Pseudomonas aeruginosa, E. coli) oraz tężca, zołzów i sarkoidu . Diagnostyka różnicowa chorób zakaźnych układu oddechowego (wirusowe zapalenia jamy nosowej i płuc koni, influenzy koni, chorób grypopodobnych i gruźlicy). Postępowanie diagnostyczne i zwalczanie niedokrwistości zakaźnej koni i nosacizny. Immunoprofilaktyka swoista.
Rozród (lek. wet. Magdalena Sobuś):
Nauka umiejętności praktycznych w zakresie postępowania w zaburzeniach ginekologicznych i położnictwie u klaczy: plan badania ginekologicznego, badanie palpacyjne i ultrasonograficzne macicy i jajników, histeroskopia, pobieranie próbek wymazów do badań cytologicznych i bakteriologicznych, biopsja macicy, domaciczne podawania leków, diagnostyka wczesnej ciąży, znieczulenie nadoponowe i wybrane zabiegi położnicze, w tym bezkrwawa pomoc położnicza, metody repozycji nieprawidłowości postawy, położenia i ułożenia płodu, metody usuwania martwego płodu, wybrane zabiegi chirurgiczne w okolicy sromu i krocza oraz zasady badania i opieki nad noworodkiem.
W ramach poszczególnych modułów studenci zapoznają się ze szczegółowymi regulaminami zajęć, obowiązującym BHP i zasadami zaliczeń konkretnych działów. Szczegółowe informacje studenci uzyskują od prowadzących dany moduł podczas pierwszych zajęć.
|
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (180 godz., 7,2 ECTS):
-wykład 60 godzin
- laboratorium 120 godzin
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (220 godz., 8,8 ECTS):
- przygotowanie do egzaminu: 100 godz.
- przygotowanie do zajęć laboratoryjnych: 60 godz.
- przygotowanie do sprawdzianów tematycznych: 60 godz.
Łącznie: 400 godz. – 16 punktów ECTS
Efekty uczenia się - wiedza
W1 – zna i opisuje prawidłową strukturę i czynność narządów i układów w organizmie konia, mechanizmy regulacji homeostazy, w tym gospodarki kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej warunkujące zdrowie konia: K_W01, K_W02, K_W05, K_W10
W2 – zna czynniki i rozumie mechanizmy warunkujące zmiany czynności narządów i układów skutkujące rozwojem choroby: K_W11, K_W12, K_W13, K_W16, K_W17
W3 - zna i rozumie etiologię, patogenezę i objawy kliniczne i sekcyjne chorób koni oraz zasady stanowiące podstawy terapii i profilaktyki chorób koni: K_W13, K_W24, K_W25, K_W26, K_W33
W4 – zna zasady postępowania diagnostycznego, w tym wywiadu, badania klinicznego, badań dodatkowych i diagnostyki różnicowej chorób koni i elementy niezbędne w kolejnych etapach tego postępowania: K_W15, K_W27, K_W28, K_W29
W5 – zna prawidłową nomenklaturę polską i łacińską oraz zasady opisywania postępowania diagnostycznego i terapeutycznego i zasady postępowania z danymi klinicznymi: K_W20, K_W29, K_W49
W6 - zna zasady leczenia farmakologicznego koni: K_W19, K_W26
W7 – zna mechanizmy zaburzeń rozrodu koni, metody ich rozpoznawania i leczenia, przyczyny komplikacji położniczych i zasady udzielania pomocy porodowej, właściwego doboru zwierząt do rozrodu oraz metody i warunki inseminacji: K_W26, K_W28, K_W35
W8 – zna zasady postępowania w przypadku stwierdzenia chorób podlegających obowiązkowi zwalczania lub rejestracji oraz zasady postępowania w sprawach z udziałem sądów i organów administracji państwowej i samorządowej: K_W 22, K_W30, K_W31, K_W47, K_W49
W9 – zna i rozumie zasady właściwego postępowania z końmi z zachowaniem dobrostanu poszczególnych osobników i stada, metody ujarzmiania i zapewnienia bezpieczeństwa podczas badania klinicznego: K_W28, K_W31, K_W32, K_W36, K_W48
Efekty uczenia się - umiejętności
U1 – umie prawidłowo przygotować opisy przypadków klinicznych w oparciu o rozumienie zmian chorobowych u konia oraz zgodnie z aktualnymi przepisami prowadzić dokumentację leczenia konia: K_U04, K_U06, K_U07, K_U14.
U2 – potrafi prawidłowo przeprowadzić wywiad lekarsko-weterynaryjny w przypadku zachorowania pojedynczego konia lub grupy koni, badanie kliniczne konia, stosując zasady bezpiecznego i humanitarnego ujarzmiania zwierząt oraz przekazując jasne wskazówki osobom asystującym oraz prawidłowo zinterpretować uzyskane w ten sposób informacje: K_U14, K_U24, K_U25, K_U26
U3 - potrafi prawidłowo pobrać od konia, przygotować i zabezpieczyć materiał biologiczny do badań laboratoryjnych, przygotować pismo przewodnie do laboratorium a także zinterpretować wyniki uzyskane z tych badań: K_U15, K_U29, K_U31, K_U46
U4 – potrafi prawidłowo dobrać i wykonać badania dodatkowe konieczne do rozpoznania choroby u konia, w tym badania obrazowe oraz zinterpretować wyniki tych badań i sporządzić ich opis: K_U30
U5- umie dobrać i zastosować właściwe leczenie farmakologiczne w chorobach koni: K_U11, K_U32, K_U33, K_U36
U6 – potrafi dobrać właściwe leczenie chirurgiczne w chorobach koni oraz zaplanować i wykonać podstawowe procedury chirurgiczne, w tym przygotowanie pacjenta, operatora i sali chirurgicznej, znieczulenie ogólne i miejscowe, śród- i pooperacyjny monitoring w oparciu o badane parametry życiowe i zalecić leczenie pooperacyjne (opieka przeciwbólowa oraz antybiotykoterapia). K_U34, K_U35, K_U36, K_U37
U7 – potrafi udzielić pierwszej pomocy u konia, w tym zaopatrzeć rany powypadkowe, zatamować krwawienie, oczyścić tkanki, wykonać opatrunek, założyć wkłucie dożylne, zaintubować pacjenta, wykonać iniekcje, zaopatrzeć rany gałki ocznej i uszu, prowadzić resuscytację krążeniowo – oddechową oraz udzielać bezkrwawej pomocy położniczej u klaczy: K_U27, K_U36
U8 – potrafi wdrażać procedury w przypadku podejrzenia i/lub stwierdzenia choroby podlegającej obowiązkowi zwalczania lub postępowanie w przypadku chorób podlegających obowiązku rejestracji: K_U16, K_U31, K_U42, K_U43
U9 – potrafi właściwie dobrać programy profilaktyczne i podejmować działania w celu zapewnienia właściwej bioasekuracji i poprawy dobrostanu koni: K_U16, K_U28, K_U43, K_U44, K_U45, K_U51
U10 - potrafi ocenić kiedy przeprowadzenie eutanazji jest najwłaściwszą metodą ograniczenia cierpienia zwierzęcia, przekazuje właścicielowi konia informacje o możliwościach terapeutycznych i paliatywnych, prawidłowo przeprowadza eutanazję i potrafi postępować ze zwłokami z poszanowaniem i zgodnie z zasadami etyki lekarza weterynarii: K_U12, K_U16, K_U38
U11- potrafi doskonalić swoje umiejętności w oparciu o najnowsze doniesienia naukowe, konsultacje z lekarzami w celu odnoszenia jakości opieki weterynaryjnej w kontekście odpowiedzialności zawodowej w stosunku do pacjenta i jego właściciela oraz w stosunku do społeczeństwa i środowiska: K_U12, K_U13, K_U16, K_U18, K_U19, K_U21, K_U23, K_U50, K_U51, K_U52
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1 – ma świadomość konieczności formułowania opinii i podejmowania decyzji, ograniczeń, którym te opinie i decyzje podlegają i odpowiedzialności za prezentowane stanowiska i podejmowane działania wobec ludzi, zwierząt i środowiska przyrodniczego: K_K01, K_K04, K_K05, K_K06, K_K11
K2 – ma świadomość własnych ograniczeń, potrzeby postępowania zgodnie z kodeksem etyki weterynaryjnej oraz ustawicznego pogłębiania wiedzy i doskonalenia umiejętności w celu zapewnienia wysokiego poziomu wykonywanych usług w trosce o dobro pacjenta: K_K02, K_K04, K_K07, K_K08
K3- ma świadomość potrzeby współpracy w zespole w ramach działań leczniczych i profilaktycznych, w tym związanych z aktualną sytuacją epidemiologiczną w kraju i krajach sąsiadujących, współpracy z właścicielem i/lub hodowcą konia, przedstawicielami innych zawodów, również w sytuacjach stresowych czy konfliktowych: K_K01, K_K03, K_K07, K_K09, K_K10, K_K11, K_K12
Metody dydaktyczne
Wykład - wspomagana środkami audiowizualnymi prezentacja aktualnej wiedzy z zakresu chorób koni
Laboratorium - teoretyczne wprowadzenie w temat ćwiczeń, ćwiczenia praktyczne na wyizolowanych narządach i martwym płodzie/noworodku, ćwiczenia praktyczne w kontakcie z żywym zwierzęciem (wyjazdy do ośrodków hipiatrycznych, hodowlanych). Zajęcia praktyczne na wyizolowanych kończynach. Demonstracja technik diagnostycznych stosowanych w rozpoznawaniu chorób koni w oparciu o przypadki kliniczne.
Metody dydaktyczne eksponujące
- pokaz
Metody dydaktyczne podające
- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- obserwacji
- ćwiczeniowa
- laboratoryjna
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obligatoryjny
Wymagania wstępne
Zaliczenie przedmiotów – histologia, anatomia zwierząt, anatomia topograficzna, fizjologia zwierząt, patofizjologia, farmakologia,
diagnostyka kliniczna i laboratoryjna, anatomia patologiczna.
Przedmiot realizowany w trakcie 9 semestru (5 rok)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2024/25Z: | W cyklu 2023/24Z: |
Kryteria oceniania
Zajęcia laboratoryjne:
Udział w zajęciach laboratoryjnych jest obowiązkowy. Wymagana minimalna frekwencja w zajęciach laboratoryjnych wynosi 80%. Powstałe w wyniku nieobecności zaległości należy uzupełnić we własnym zakresie, w oparciu o podaną literaturę.
Podstawą zaliczenia zajęć laboratoryjnych są kolokwia cząstkowe z bloków tematycznych. Końcowa ocena z zajęć laboratoryjnych jest średnią z ocen zaliczeń cząstkowych. Zaliczenie bloku tematycznego ma formę pisemną lub ustną (ustalone z prowadzącym moduł na początku semestru).
Studentom, którzy byli nieobecni i w terminie 1 tygodnia od nieobecności dostarczyli usprawiedliwienie mogą przystąpić do zaliczenia bloku tematycznego. W wypadku uzyskania końcowej oceny niedostatecznej z zajęć laboratoryjnych studentowi przysługuje 1 termin poprawkowy, w takiej samej formie jak na pierwszym terminie zaliczenia.
Kolokwia cząstkowe oceniane są według następujących kryteriów
ocena dostateczna: 60-70% maksymalnej liczby punktów,
ocena dostateczna plus: 71-80% maksymalnej liczby punktów
ocena dobra: 81-87% maksymalnej liczby punktów
ocena dobry plus: 88-94% maksymalnej liczby punktów
ocena bardzo dobra: powyżej 94% maksymalnej liczby punktów
Dodatkowe metody weryfikacji efektów kształcenia: samodzielne wykonywanie wybranych procedur diagnostyczno-leczniczych na wyizolowanych narządach oraz w bezpośrednim kontakcie ze zwierzęciem.
Umiejętności praktyczne oceniane są przy pacjencie i obejmują weryfikację umiejętności diagnostycznych (badanie kliniczne), obrazowanie USG jamy brzusznej, wskazanie miejsc do iniekcji domięśniowych i dożylnych.
W zakresie kompetencji społecznych oceniana jest aktywność studenta na zajęciach i jego zaangażowanie oraz odpowiedzialność.
Prowadzący na podstawie oceny umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych może podnieć ocenę końcową o 0,5 stopnia, pod warunkiem zaliczenia kolokwiów cząstkowych.
Wykłady:
Warunkiem do przystąpienia do zaliczenia wykładów jest wcześniejsze uzyskanie pozytywnej oceny z zajęć laboratoryjnych każdego z modułów przedmiotu.
Na zaliczenie wykładów (egzamin) składa się zaliczenie czterech modułów, w formie ustnej lub pisemnej (formę zaliczenia ustala prowadzący moduł). Zaliczenie obejmuje cały omawiany na wykładach materiał oraz zagadnienia opisane w literaturze obowiązkowej i uzupełniającej.
Warunkiem koniecznym do uzyskania pozytywnej oceny z wykładów (z egzaminu) jest pozytywne zaliczenie wszystkich 4 modułów przedmiotu. W przypadku uzyskania oceny niedostatecznej z 1 modułu nie jest możliwe zaliczenie przedmiotu.
Przewidziane są dwa terminy zaliczenia wykładów – termin pierwszy i poprawkowy. Na każdym terminie obowiązują te same kryteria zaliczenia. Studentom, którzy nie uzyskali oceny pozytywnej z zaliczenia lub byli nieobecni i w terminie 1 tygodnia od ostatniego dnia zwolnienia, nie usprawiedliwili nieobecności, przysługuje II termin zaliczenia. W przypadku nieobecności usprawiedliwionej w terminie 1 tygodnia od ostatniego dnia zwolnienia studentowi przysługuje I termin. Nie przewiduje się więcej niż 1 terminu poprawy.
Kryteria oceniania:
ocena dostateczna: 60-70% maksymalnej liczby punktów,
ocena dostateczna plus: 71-80% maksymalnej liczby punktów
ocena dobra: 81-87% maksymalnej liczby punktów
ocena dobry plus: 88-94% maksymalnej liczby punktów
ocena bardzo dobra: powyżej 94% maksymalnej liczby punktów.
Podczas zaliczenia laboratoriów i wykładów surowo zabrania się rozmawiania z pozostałymi osobami w sali, a także posiadania i/lub korzystania z jakichkolwiek pomocy naukowych oraz środków łączności (m.in. telefon komórkowy, smartfon) oraz wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych wyposażonych w aparat fotograficzny i/lub kamerę.
Ocena końcowa to średnia arytmetyczna z ocen uzyskanych z 4 modułów, zarówno w przypadku wykładów jak i laboratoriów.
Praktyki zawodowe
w ramach programu studiów
Literatura
Literatura podstawowa
Dietz O, Huskamp B. Praktyka kliniczna: konie. Wyd. Galaktyka, 2009
Orsini JA, Divers TJ. Postępowanie i leczenie w nagłych przypadkach chorób koni. Wyd. Galaktyka, 2012
Szeligowski E. Weterynaryjna diagnostyka chirurgiczna Kulczyckiego. Wyd. PWRiL, 1994
Szeligowski E, Kłos Z, Janicki AM, Sterna J. Chirurgia weterynaryjna Kulczyckiego. Wyd. PWRiL, 1997.
Empel W. Radiodiagnostyka weterynaryjna. Wyd. PWRiL, 1998
Butler JA, Colles CM, Dyson SJ, Kld SE, Poulos P. Radiologia kliniczna koni. Wyd. Galaktyka 2019
McEwen J. Choroby koni i ich leczenie. Red. – Z. Gliński, K. Kostro, S. Wołoszyn S., W. Muza Choroby zakaźne zwierzat. II Grzybice. Wyd. Rda, 2000
OIE. Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals (13 th ed.), 2024
Gliński Z, Kostro Z. Choroby zakaźne zwierząt z elementami epidemiologii i zoonoz., Wyd. PWRiL, 2011
Mair T. (ed.). Infectious Diseases of the Horse. Wyd. EVJ Ltd, 2009
Sameeh MA, Sellon DC, Long M. Equine Infectious Diseases. Wyd. Saunders Elsevier, 2007
McAuliffe SB, Slovis NM. Atlas chorób źrebiąt. Wyd. Elsevier Urban & Partner, 2010
Kozdrowski R. Fizjologia i patologia rozrodu klaczy. PWRiL, 2020
Literatura uzupełniająca
Knottenbelt DC, Pascoe RRW. Color atlas of diseases and disorders of the horse. Wyd. Wolfe Publ., 1994.
Reed SM, Bayly WM, Sellon DC. Equine Internal Medicine (4th ed.). Wyd. Elsevier, 2017
Winnicka A. Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii. Wyd. SGGW, 2021
Wilson DA, Kramer J, Constantinescu GM, Branson KR. Zabiegi chirurgiczne u koni w warunkach pozaszpitalnych. Wyd. Elsevier Urban & Partner, 2009
Winiarczyk S, Grądzki Z. Choroby zakaźne zwierząt domowych z elementami zoonoz. Wyd. AR Lublin, 2002
Cygan ZM. Choroby beztlenowcowe zwierząt. Wyd. Pol-Druk, 1999
Anusz Z. (red.). Gorączka Q u ludzi i zwierząt. Wyd. ART Olsztyn, 1995
Tischner M, Kosiniak-Kamysz K. Kierowany rozród koni. Wyd. Drukrol, 1996
Bielański A, Tischner M. Biotechnologia rozrodu zwierząt domowych. Wyd. Drukrol, 1997
Kosiniak-Kamysz K, Wierzbowski S. Rozród koni. Wyd. Drukrol, 2004
|
W cyklu 2024/25Z:
Literatura podstawowa
Dietz O, Huskamp B. Praktyka kliniczna: konie. Wyd. Galaktyka, 2009
Orsini JA, Divers TJ. Postępowanie i leczenie w nagłych przypadkach chorób koni. Wyd. Galaktyka, 2012
Szeligowski E. Weterynaryjna diagnostyka chirurgiczna Kulczyckiego. Wyd. PWRiL, 1994
Szeligowski E, Kłos Z, Janicki AM, Sterna J. Chirurgia weterynaryjna Kulczyckiego. Wyd. PWRiL, 1997.
Empel W. Radiodiagnostyka weterynaryjna. Wyd. PWRiL, 1998
Butler JA, Colles CM, Dyson SJ, Kld SE, Poulos P. Radiologia kliniczna koni. Wyd. Galaktyka 2019
McEwen J. Choroby koni i ich leczenie. Red. – Z. Gliński, K. Kostro, S. Wołoszyn S., W. Muza Choroby zakaźne zwierzat. II Grzybice. Wyd. Rda, 2000
OIE. Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals (13 th ed.), 2024
Gliński Z, Kostro Z. Choroby zakaźne zwierząt z elementami epidemiologii i zoonoz., Wyd. PWRiL, 2011
Mair T. (ed.). Infectious Diseases of the Horse. Wyd. EVJ Ltd, 2009
Sameeh MA, Sellon DC, Long M. Equine Infectious Diseases. Wyd. Saunders Elsevier, 2007
McAuliffe SB, Slovis NM. Atlas chorób źrebiąt. Wyd. Elsevier Urban & Partner, 2010
Kozdrowski R. Fizjologia i patologia rozrodu klaczy. PWRiL, 2020
Literatura uzupełniająca
Knottenbelt DC, Pascoe RRW. Color atlas of diseases and disorders of the horse. Wyd. Wolfe Publ., 1994.
Reed SM, Bayly WM, Sellon DC. Equine Internal Medicine (4th ed.). Wyd. Elsevier, 2017
Winnicka A. Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii. Wyd. SGGW, 2021
Wilson DA, Kramer J, Constantinescu GM, Branson KR. Zabiegi chirurgiczne u koni w warunkach pozaszpitalnych. Wyd. Elsevier Urban & Partner, 2009
Winiarczyk S, Grądzki Z. Choroby zakaźne zwierząt domowych z elementami zoonoz. Wyd. AR Lublin, 2002
Cygan ZM. Choroby beztlenowcowe zwierząt. Wyd. Pol-Druk, 1999
Anusz Z. (red.). Gorączka Q u ludzi i zwierząt. Wyd. ART Olsztyn, 1995
Tischner M, Kosiniak-Kamysz K. Kierowany rozród koni. Wyd. Drukrol, 1996
Bielański A, Tischner M. Biotechnologia rozrodu zwierząt domowych. Wyd. Drukrol, 1997
Kosiniak-Kamysz K, Wierzbowski S. Rozród koni. Wyd. Drukrol, 2004
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: