Systemy planowania przestrzennego w krajach UE 2800-SPPUE-GP-3-S1

Celem przedmiotu jest poznanie systemów planowania przestrzennego w wybranych krajach Unii Europejskiej. Poznanie systemów planowania przestrzennego obowiązujących w innych krajach Unii Europejskiej jest w pełni zasadne, zwłaszcza po przystąpieniu Polski do Wspólnoty. Dlatego też wybrano kraje, w których początki systemów planistycznych wprowadzone były dużo wcześniej niż w Polsce, bo już od XVII wieku (Francja - 1607, Wielka Brytania - 1835, Niemcy - 1845). W porównaniu z wymienionymi krajami, Polska zdecydowanie później wdrożyła pierwszą ustawę dotyczącą planowania przestrzennego. W analizie systemów planowania przestrzennego wybranych państw zwrócono uwagę przede wszystkim na:
- akty prawne regulujące planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz powiązane;
- politykę przestrzenną i jej podmioty;
- rodzaje planów zagospodarowania przestrzennego i ich powiązanie z dokumentami strategicznymi;
- plan miejscowy i konsekwencje jego istnienia.

Treści przedmiotu:

1. Najważniejsze różnice między niemieckim i brytyjskim systemem planowania przestrzennego
2. Główne standardy planowania przestrzennego w krajach europejskich, świadczące o istnieniu demokratycznego państwa prawa
3. Podstawowy akt prawny regulujący system planowania przestrzennego w Polsce
4. Elementy stanowiące podstawę działań w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w Polsce
5. Podstawowy podmiot istniejącego systemu planowania przestrzennego w Polsce
6. Dokumenty planistyczne na szczeblach krajowym, wojewódzkim i gminnym w Polsce oraz organy ustanawiające (uchwalające) te dokumenty
7. Główny cel audytu krajobrazowego
8. Formalne instrumenty planowania rozwoju przestrzennego w Republice Federalnej Niemiec na poziomach federalnym, krajów związkowych (landów), powiatów i lokalnym
9. Kategorie dokumentów (aktów prawnych) w systemie planowania przestrzennego we Francji
10. Plan (schemat) spójności terytorialnej jako podstawowy instrument planowania przestrzennego we Francji
11. Podstawowy poziom planowania przestrzennego w systemie angielskim
12. Pozwolenie planistyczne jako zasadniczy instrument nadzoru zagospodarowania przestrzennego oraz zabudowy w Wielkiej Brytanii
13. Koncepcja zobowiązań planistycznych oraz lokalne ramy zagospodarowania przestrzennego (LDF) w Wielkiej Brytanii

Całkowity nakład pracy studenta

25 godzin, w tym 15 wykłady i 10 przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego.

Efekty uczenia się - wiedza

K_W08 – zna zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego i podstawy programowania procesów rozwoju lokalnego i regionalnego w wybranych państwach; K_W09 - posiada wiedzę na temat systemów planowania przestrzennego na poziomach: krajowym, regionalnym i lokalnym w omawianych krajach; zna powiązania pomiędzy strukturami i podmiotami uczestniczącymi w procesie gospodarowania przestrzenią na różnych poziomach;

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U08 - diagnozuje i ocenia potrzeby oraz możliwości rozwoju społeczno-gospodarczego państw oraz jednostek terytorialnych; K_U04 – analizuje i interpretuje zachodzące w przestrzeni omawianych państw zjawiska i procesy planistyczne, potrafi przygotować pisemne opracowania wybranych problemów z zakresu planowania przestrzennego oraz je referować, wykorzystując język naukowy;

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K_K04 - potrafi określić priorytety i hierarchię celów, służące realizacji dobra wspólnego w omawianych państwach.

Metody dydaktyczne

- podające: wykład informacyjny (konwencjonalny), wykład problemowy - poszukujące: klasyczna metoda problemowa, studium przypadku

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- klasyczna metoda problemowa
- giełda pomysłów
- studium przypadku

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody oparte na współpracy
- metody wymiany i dyskusji
- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Podstawowe wiadomości dotyczące geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej.

Koordynatorzy przedmiotu

Paweł Wiśniewski

Kryteria oceniania

Sprawdzane efekty kształcenia: K_W08, K_W09, K_K04.
Kolokwium zaliczeniowe w formie testu.
Wymagany próg na ocenę dostateczną - 51-60%; 61-70% - dostateczny plus; 71-80% - dobry; 81-90% - dobry plus; 91-100% - bardzo
dobry.

Literatura

Barcz J., Górka M., Wyrozumska A, 2017, Instytucje i prawo Unii Europejskiej, Wolters Kluwer, Warszawa
Czornik M. (red.), 2010, Gospodarka przestrzenna w krajach Unii Europejskiej. Wybór tekstów z komentarzem, Część 1, Katowice
Czornik M. (red.), 2011, Gospodarka przestrzenna w krajach Unii Europejskiej. Akty prawne, komentarze, mapy, statystyka, Część 2, Katowice
Czornik M. (red.), 2014, Gospodarka przestrzenna w krajach Unii Europejskiej oraz w Norwegii i Szwajcarii. Akty prawne, komentarze, mapy, statystyka, Część 3, Katowice
Prawo Unii Europejskiej, Opracowanie zbiorowe, Wyd. C.H. Beck,
L. Rajca, Samorząd Terytorialny w Europie Zachodniej, Wyd. Elipsa, Warszawa 2010
Agenda Terytorialna Unii Europejskiej 2020
J. Marszałek-Kawa, A. Lutrzykowski, Samorząd w Polsce i Europie, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2008
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. 2022 poz. 503).
Czochański J.T., Wiśniewski P., 2018: River valleys as ecological corridors – structure, function and importance in the conservation of natural resources. Ecological Questions, 29(1), 77–87.
Wiśniewski P., Marks-Bielska R., 2022: Znaczenie realizacji Europejskiego Zielonego Ładu dla polskiej wsi i rolnictwa [w:] Wilkin J., Hałasiewicz A. (red.). Polska wieś 2022: raport o stanie wsi. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, 226 s.
A. Janiszewska, Gospodarka przestrzenna - definicje i powiązania z innymi naukami, [w:] Social Factors In Spatial Economy and Spatial Planning, red. E. Klima, Wyd. Departament of Spatial Economy and Spatial Planning, Łódź, Space-Society-Economy, no 9, s. 18, 2009.
A. Suliborski, Geografia versus gospodarka przestrzenna. Studia KPZK, 183, 17-26.
R. Szul, Przestrzeń. Gospodarka. Państwo. Rozwój regionalny — Rozwój lokalny — Samorząd terytorialny, 1991, Uniwersytet Warszawski, Europejski Instytut Rozwoju Lokalnego i Regionalnego, Warszawa.
A. Zakrzewska-Półtorak (red.), 2016. Planowanie przestrzenne w Europie. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
E. Wysocka, Przesłanki nowej filozofii planowania, „Człowiek i Środowisko”, t. 18, nr 3/1994

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-SPPUE-GP-3-S1 w USOSweb