Podstawy środowiskowe gospodarki przestrzennej 2800-PSGP-GP-1-S1

Wykłady:
Elementy meteorologiczne, czynniki klimatotwórcze. Zarys klimatu Polski. Wpływ środowiska geograficznego na lokalne warunki klimatyczne. Pomiary, metody i rodzaje map w opracowaniach topoklimatycznych.
Metody badań form rzeźby terenu oraz rozpoznania ich budowy geologicznej dla potrzeb gospodarki przestrzennej. Analiza wpływu zróżnicowania morfologii i morfometrii form powierzchni Ziemi oraz ich budowy geologicznej na zagospodarowanie terenu. Procesy geomorfologiczne i zagrożenia geologiczne oraz ich wpływ na ukształtowanie terenu w warunkach antropopresji. Uwarunkowania glebowe gospodarki przestrzennej. Właściwości i geneza podstawowych typów gleb w Polsce w kontekście ich wartości użytkowej. Czynniki i procesy glebotwórcze. Przedstawienie przykładów relacji między glebą a zbiorowiskami leśnymi i gospodarką leśną. Zasoby wodne Polski i ich rozmieszczenie. Rodzaje zasobów wodnych i ich dyspozycyjność. Metody badań terenowych stosowane w hydrologii. Źródła zaopatrzenia w wodę na terenach miejskich i wiejskich. Zabudowa hydrotechniczna rzek i jezior. Ochrona przeciwpowodziowa w dolinach rzecznych. Funkcje, korzyści i zagrożenia ekosystemów wodnych.

Ćwiczenia:
Metody badań form rzeźby terenu oraz rozpoznania ich budowy geologicznej dla potrzeb gospodarki przestrzennej. Badania laboratoryjne próbek gruntu oraz przydatność budowlana podłoża. Podstawowe badania laboratoryjne stosowane w celu określenia właściwości gleb. Klasyczne i nowoczesne metody badań meteorologicznych oraz stosowane w nich przyrządy. Opracowanie topoklimatyczne na potrzeby gospodarki przestrzennej. Sieć hydrograficzna Polski. Metody pomiaru natężenia przepływu w ciekach. Obliczanie odpływu rzecznego dla wybranych obszarów Polski. Elementy morfometryczne i morfologiczne jezior oraz zbiorników wodnych.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny z udziałem studenta: 65 - wykład: 30 godz. - ćwiczenia: 30 godz. - konsultacje: 5 godz. Czas pracy indywidualnej studenta: 85 - opracowanie prac ćwiczeniowych: 30 godz. - studiowanie literatury: 25 godz. - przygotowanie i uczestnictwo w procesie oceniania: 30 godz. Razem: 150 godzin = 6 ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Ma uporządkowaną wiedzę z zakresu przyrody nieożywionej i ożywionej umożliwiającą wyciąganie poprawnych wniosków dotyczących prowadzenia racjonalnej gospodarki przestrzennej - K_W02. W2: Zna wybrane, podstawowe metody badań oraz przyrządy stosowane w badaniach środowiskowych - K_W06. W3: Zna podstawowe relacje między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego - K_W02. W4: Zna przykłady ograniczeń możliwości praktycznego wykorzystania teoretycznych rozwiązań gospodarki przestrzennej ze względu na uwarunkowania przyrodnicze - K_W02.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi przedstawić na wybranych przykładach znaczenie typu gleby, uwarunkowań klimatycznych, hydrologicznych, geomorfologicznych i zróżnicowania wybranych elementów przyrody ożywionej dla użytkowania terenu i gospodarki przestrzennej - K_U02. U2: Potrafi omówić uwarunkowania gospodarki przestrzennej wybranego terenu z uwzględnieniem występujących warunków przyrodniczych - K_U02. U3: Potrafi przedstawić podstawowe relacje między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego w kontekście gospodarki przestrzennej - K_U02. U4: Posiada umiejętność stosowania podstawowych metod analizy przestrzennej w badaniach środowiskowych - K_U05.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Rozumie potrzebę aktualizacji swojej wiedzy w zakresie wiedzy przyrodniczej - K_K01. K2: potrafi działać w zespole, potrafi współdziałać ze specjalistami z innych dziedzin w zakresie gospodarki przestrzennej - K_K02. K3: Ma świadomość, że niewłaściwe decyzje z zakresu gospodarki przestrzennej mogą doprowadzić do nieuzasadnionego obniżenia stanu zasobów przyrody - K_K03.

Metody dydaktyczne

Wykład: wykład informacyjny z prezentacjami multimedialnymi, dyskusja połączona z metodą problemową. Ćwiczenia: dyskusja połączona z metoda problemową, pomiary, wykonanie analiz, prezentacja i omawianie eksponatów oraz sprzętu specjalistycznego, praca z mapami tematycznymi.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- laboratoryjna
- ćwiczeniowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Znajomość podstaw wiedzy przyrodniczej z zakresu gleboznawstwa, geomorfologii i geologii, hydrologii, meteorologii i klimatologii oraz botaniki i ekologii.

Koordynatorzy przedmiotu

Piotr Sewerniak

Kryteria oceniania

Zaliczenie wykładów: egzamin pisemny w formie testu lub opis słowny (W1, W2, W3, W4), wymagany próg na ocenę dostateczną - 51-60%, 61-70% - dostateczny plus, 71-80% - dobry, 81-90% - dobry plus, 91-100% - bardzo dobry.

Zaliczenie ćwiczeń (U1, U2, U3 i U4): oceny z kolokwiów cząstkowych, oceny z ćwiczeń zaliczeniowych w postaci sprawozdań i opracowań, ocena ciągła (bieżące przygotowanie studentów do zajęć i ich aktywność); ocena końcowa z ćwiczeń wyliczana jako średnia z uzyskanych ocen z poszczególnych części przedmiotu (konieczne jest uzyskanie oceny pozytywnej z wszystkich części): 3,00-3,39 – dostateczny, 3,40-3,75 – dostateczny plus, 3,76-4,20 – dobry, 4,21-4,50 – dobry plus, powyżej 4,50 – bardzo dobry.

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

Literatura podstawowa:
• Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski Z. 2008. Hydrologia ogólna, PWN, Warszawa.
• Bednarek R., Prusinkiewicz Z. 1997. Geografia gleb. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. 2005. Badania ekologiczno-gleboznawcze. Wyd. Nauk. PWN., Warszawa.
• Choiński A. 2008. Limnologia fizyczna Polski, Wyd. UAM, Poznań.
• Dadlez R., Jaroszewski W. 1994. Tektonika. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Domański R. 2007. Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne. PWN.
• Dubel K. 2000. Uwarunkowania przyrodnicze w planowaniu przestrzennym. Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok.
• Dubel K. 2001, Ochrona i kształtowanie środowiska. Fundacja Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno.
• Dubel K. 2005. Rola ocen oddziaływania na środowisko w systemie planowania przestrzennego. Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• Gradziński R., Kostecka A., Radomski A., Unrug R. 1986. Zarys sedymentologii. Wyd. Geol., Warszawa.
• Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997. Bioklimatologia człowieka, Monografie IGiPZ PAN, 1.
• Macias A., Bródka S., 2014. Przyrodnicze podstawy gospodarowania przestrzenią. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Minorski J. 1977. Środowisko przyrodnicze a gospodarka przestrzenna. Arkady.
• Mocek A. (red.). 2015. Gleboznawstwo. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Mycielska-Dowgiałło E., Korotaj-Kokoszczyńska M., Smolska E., Zipser T. 1983. Zasady planowania przestrzennego. Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• Pociask-Karteczka J. 2003. Zlewnia właściwości i procesy. Wyd. UJ. Kraków.
• Richling A. (red.) 2007: Geograficzne badania środowiska przyrodniczego. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Stępczak K. 1996.. Ochrona i kształtowanie środowiska. Wyd. Szk. i Pedagog. Warszawa.
• Szponar A., 2003, Fizjografia urbanistyczna, PWN, Warszawa.
• Woś A., 2010, Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku. Wyd. Naukowe UAM, Poznań.

Literatura uzupełniająca:
• Kistowski M., Pchałek M. 2009. Natura 2000 w planowaniu przestrzennym – rola korytarzy ekologicznych. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Klimaszewski M. 1978. Geomorfologia. PWN, Warszawa.
• Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M. 2000. Meteorologia i klimatologia, pomiary, obserwacje, opracowania, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• John S. Bridge J.S., Demicco R.V. 2008. Earth Surface Processes Landforms and Sediments Deposits. Cambridge University Press.
• Majewska A., Słowańska B. (red.), 1999. Instrukcja sporządzania mapy warunków geologiczno-inżynierskich w skali 1:10 000 i większej dla potrzeb planowania przestrzennego w gminach. PIG, Warszawa.
• Prandecka B. (red.) 1993. Interdyscyplinarne podstawy ochrony środowiska przyrodniczego. Zak. Narod. im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Prusinkiewicz Z., 1999. Środowisko i gleby w definicjach. Turpress. Toruń.
• Systematyka gleb Polski. Wyd. 5. 2011. Soil Science Annual 62, 3.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-PSGP-GP-1-S1 w USOSweb