Podstawy pedagogiki 2800-PPTIR-1-S1

Pełny opis z podziałem na tematykę poszczególnych wykładów:
1. Wprowadzenie do pedagogiki - podstawowe pojęcia
2. Przegląd głównych kierunków i prądów pedagogicznych
3. Wiedza o wychowaniu - pojęcie, cele, cechy, ideał wychowania, wartości, zasady, metody, formy, trudności
4. Przestrzeń szkoły jako przedmiot namysłu naukowego; architektura i edukacja w ujęciu antropologicznym
5. Przemoc symboliczna i ukryty program
6. Edukacja alternatywna i innowacje edukacyjne
7. Podstawy diagnozy pedagogicznej (środowisko szkolne i rodzinne)
8. Rozwój - podstawowe pojęcia, definicje, fakty; zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania
9. Wybrane wizje szkoły w obrazach filmowych (wizja herbartowska i romantyczna)
10. Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - zasady pracy, wyzwania, uwarunkowania, proces
11. Wychowanie endemiczne - przykład badań etnograficznych w zborach amiszów w USA
12. Praca w szkole jako złudzenie - krytyczna analiza „Socjopatologii edukacji” Z. Kwiecińskiego

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: - udział w wykładach – 30 godz. Czas na analizę literatury i przygotowanie do egzaminu: 20h. 3 ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

Student: Ma wiedzę na temat podstawowych koncepcji rozwoju, socjalizacji, wychowania, kształcenia i autoedukacji człowieka, B2W1 Ma wiedzę na temat procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, w tym w działalności pedagogicznej oraz ich prawidłowości i zakłóceń, B2W1 Ma wiedzę na temat zinstytucjonalizowanej edukacji i praktyki edukacyjnej, B2W7 Opisuje mechanizmy diagnozy pedagogicznej (również w kontekście ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), B2W4 Zna i rozumie sytuację uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: specjalne potrzeby edukacyjne uczniów i ich uwarunkowania (zakres diagnozy funkcjonalnej, metody i narzędzia stosowane w diagnozie), B2W5 Student zna podstawowe zagadnienia i rozumie problematykę związaną z oceną jakości działalności szkoły i innych placówek systemu oświaty, B2W3 Zna i rozumie antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania, B2W3 Zna i rozumie organizację i funkcjonowanie systemu oświaty, B2W1

Efekty uczenia się - umiejętności

Student: Potrafi zdiagnozować potrzeby edukacyjne ucznia i zaprojektować dla niego odpowiednie wsparcie, B2U1 Potrafi dokonać analizę porównawczą wybranych kierunków i prądów pedagogicznych oraz wskazać konkretne potencjalne konsekwencje poszczególnych dla wszystkich uczestników procesów edukacyjnych, B2U3 Potrafi dokonać krytycznego oglądu w zakresie funkcjonowania placówek edukacyjnych, B2U4 Potrafi dekonspirować mity pedagogiczne oraz obszary patologii edukacyjnych, B2U5 Potrafi określić przybliżony potencjał ucznia i doradzić mu ścieżkę rozwoju, B2U6

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student: Jest gotów do samodzielnego pogłębiania wiedzy pedagogicznej, B2K3 Jest gotów do profesjonalnego rozwiązywania konfliktów w klasie szkolnej lub grupie wychowawczej, B2K2 Student jest zdolny do okazywania empatii uczniom, współpracownikom oraz sobie oraz do zapewnienia profesjonalnego wsparcia i pomocy, B2K1 Jest gotów do współpracy z nauczycielami i specjalistami w celu doskonalenia swojego warsztatu pracy, B2K4

Metody dydaktyczne

Wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Brak

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022/23Z:

Dagna Dejna

W cyklu 2023/24Z:

Dagna Dejna

W cyklu 2024/25Z:

Radosław Muszkieta

Kryteria oceniania

Zajęcia kończą się pisemnym egzaminem.
Termin egzaminu: 06.02.2024
Na egzaminie obowiązuje znajomość treści wykładów oraz treści literatury. Pytania zamknięte i otwarte.
Powyżej 95 % ocena bardzo dobry
90 % ocena dobry plus
80 % ocena dobry
70% ocena dostateczny plus
Min 60 % - zaliczenie; ocena dostateczny

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Literatura podstawowa:
1. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika, tom 1, s. 21-34 (Podstawowe pojęcia w pedagogice oraz związek pedagogiki z innymi naukami).
2. Zarzecki L., Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie, Jelenia Góra 2012.
3. Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły.
4. Pańtak A., Uwarunkowania ukrytego programu szkoły, [w:] Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne 13, 101-114.
5. Suchocka A., Przemoc symboliczna jako element ukrytego programu kształcenia polskiej szkoły, [w] Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, 4(178)2011.
6. Kwieciński Z., Pedagogie postu..., Ukryta przemoc jako podstawa racjonalności funkcjonowania szkoły, s. 203.
7. Wykład Profesora Bogusława Śliwerskiego YT - „Edukacja alternatywna. Próba syntezy i określenie współczesnej roli: https://www.youtube.com/watch?v=JOprEEev_xQ
8. Dudel. B., Kowalczuk-Walędziak B., Szorc K., Wróblewska U. (red.), Innowacje w teorii i praktyce edukacyjnej. Przykład województwa podlaskiego, Białystok 2014.  http://pedagogika.uwb.edu.pl/files/file/PDF/PUBLIKACJE/Innowacje.pdf
(Innowacje edukacyjne; definicja, przykłady, charakter innowacji)
9. https://dziecisawazne.pl/jesli-szkola-publiczna-wybor-szkol-alternatywnych-polsce/
(przykłady najpopularniejszych w Polsce szkół alternatywnych)
10. Tomaszewska Alina, Diagnoza pedagogiczna z elementami terapii, Szczecin 2011.
11. Szczurek Boruta Alina, Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo, Katowice 2007 - rozdział 5
https://core.ac.uk/download/pdf/270093752.pdf
12. Skibska J., Model kształcenia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w placówkach oświatowych ogólnodostępnych.
13. Cybulska R., Derewlana H., Kacprzak A., Pęczek K., Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego, Warszawa 2017 (wybrane fragmenty).
14. Kwieciński Z., Pedagogie postu. Preteksty, konteksty, podteksty, Kraków 2012.
a) 30 grzechów głównych w kształceniu nauczycieli, s. 145.
b) Zmienić kształcenie nauczycieli, s. 155.
c) I cóż po pedagogu w zbójeckich czasach, s. 99.
d) Praca w szkole jako złudzenie, s. 229.

Literatura dodatkowa:
1. Sławek T., A jeśli nie trzeba się uczyć, Katowice 2021.

W cyklu 2022/23Z:

Literatura obowiązkowa:
1. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika, tom 1, s. 21-34 (Podstawowe pojęcia w pedagogice oraz związek pedagogiki z innymi naukami).
2. Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły.
-Przestrzeń edukacyjna jako przedmiot naukowego namysłu - znajomość dokonań badawczych kluczowych, wspomnianych w książce autorów (rozdział 1).
-Fałdy przestrzeni szkolnej, dzielnice szkoły, rodzaje przestrzeni (publiczna, prywatna, intymna - przykłady), przestrzeń infantylizująca, szkoła w przestrzeni fotografii.
-Płeć przestrzeni.
-Szkoła w przestrzeni metafor.
PLUS: 3. Nalaskowski A., Szkoła Laboratorium. Od działań autorskich do pedagogii źródeł, Warszawa 2017, s. 9-27.
4. Przemoc symboliczna i ukryty program:
link: http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-article-BWM8-0029-0019
(definicja przemocy symbolicznej oraz ukrytego programu plus przykłady)
5. Sośnicki K., Istota i cele wychowania, Warszawa 1966, s. 13-17 (Przedmiot i podmiot wychowania, Cele wychowania) oraz s. 78-96 (Środowiska wychowawcze i środowisko kulturowe, dobra kulturowe i ich geneza, stałość i zmienność kultury, szkoła i kultura).
6. Schulz R., Wykłady z pedagogiki ogólnej, tom I, (2003), część II (Edukacja: podstawowe spojrzenia i idee), s. 103-185.
-Status pedagogiki wśród innych dziedzin nauki.
-Pojęcie: wychowanie i edukacja (rozstrzygnięcia definicyjne).
-Charakter potocznych wyobrażeń edukacyjnych (przysłowia, dowcipy i aforyzmy edukacyjne).
-Funkcje edukacji (rozwijająca, korekcyjna, kompensacyjna, akceleracyjna, progresywna, demokratyzacyjna, adaptacyjna - s. 134-135).
7. Zagadnienia pedeutologiczne:
Śliwerski B., Pedagogika, tom 2, Gdańsk 2006, s. 294-316.
8. Zapobieganie samobójstwom, zdrowie psychiczne: https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/phocadownload/pracownie/seria_profilaktyka_Zapobieganie_samobojstwom_dzieci_i_mlodziezy.pdf
9. Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa 2020, (pdf na stronie MEN) - Link: https://www.gov.pl/web/edukacja/bezpieczenstwo-fizyczne-i-cyfrowe-uczniow--poradnik-men

10. Kania S., Pedagogika turystyki jako metoda w profilaktyce szkolnej, [w:] Ogrody nauk i sztuk, 4/2014.

http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-c39726dd-d8c4-4fe1-a247-d7c9c0bcb15d

11. Sufa B., Winiarczyk-Raźniak A., Wycieczka jako metoda nauczania i wychowania uczniów w edukacji wczesnoszkolnej, [w:] Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis
Studia Geographica 15(2020).

12. Nalaskowski A., Szkoła Laboratorium. Od działań autorskich do pedagogii źródeł, Warszawa 2017, fragmenty dotyczące wychowawczej roli turystyki.

13. FILMY:
Stowarzyszenie umarłych poetów (na cda)
https://www.filmweb.pl/serial/Summerhill-2008-472748

Summerhill (na YT)
https://www.filmweb.pl/serial/Summerhill-2008-472748

Uwagi

W cyklu 2022/23Z:

Wykłady kończą się pisemnym egzaminem. Na egzaminie obowiązuje znajomość treści wykładów oraz literatury.

Termin egzaminu: 07.02.2023, sala 173.
Termin egzaminu poprawkowego: 16.02.2023 r., sala 173.

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-PPTIR-1-S1 w USOSweb