Planowanie i zarządzanie obszarami chronionymi 2800-PIZOCH-GPX-3-S1

1. Cel nauczania: zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami związanymi z planowaniem i zarządzaniem obszarami chronionymi.
2. Treści zajęć: Prawne i organizacyjne uwarunkowania powoływania parków narodowych, parków krajobrazowych, rezerwatów przyrody i obszarów Natura 2000 w Polsce. Formy ochrony przyrody, dla których wymagane jest sporządzenie planów ochrony. Zasady planowania obszarów cennych przyrodniczo. Zasady sporządzania planów ochrony dla parku narodowego, rezerwatu, parku krajobrazowego oraz obszaru Natura 2000. Zarządzanie obszarami chronionymi. Przykłady struktury zarządzania wybranymi obszarami chronionymi w Polsce.
Różnice między ochroną ścisłą i częściową na obszarach chronionych w kontekście działalności człowieka. Ochrona bierna i czynna na obszarach chronionych: przykłady przyrodniczych i gospodarczych konsekwencji zastosowania obu form ochrony. Przykłady konfliktów różnych grup społecznych na tle odmiennych koncepcji ochrony przyrody na wybranych obszarach. Plany Urządzenia Lasu. Lasy ochronne w polskich lasach. Międzynarodowe systemy certyfikacji prowadzenia gospodarki leśnej (FSC, PEFC). Ekosystemy referencyjne jako nieformalna forma ochrony. Łowiectwo jako potencjalna forma ochrony środowiska przyrodniczego. Znaczenie obecności gatunków chronionych na wartość przyrodniczą obszarów chronionych. Wpływ gatunków inwazyjnych na ekosystemy chronione.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny z udziałem studenta: 35 - wykład: 30 godz. - konsultacje: 5 godz. Czas pracy indywidualnej studenta: 40 - studiowanie literatury: 20 godz. - przygotowanie i uczestnictwo w procesie oceniania: 20 godz. Razem: 75 godzin = 3 ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

- ma pogłębioną wiedzę w zakresie ochrony przyrody - K_W02. - zna podstawy prawne tworzenia i zarządzania powierzchniowymi formami ochrony przyrody w Polsce - K_W03, K_W09. - zna możliwości i ograniczenia prowadzenia różnych form gospodarczych i rekreacyjnych działań człowieka na obszarach chronionych - K_W03. - posiada ogólna wiedzę na temat technik i metod działań ochrony czynnej oraz zasad prowadzenia gospodarki leśnej i łowieckiej na obszarach chronionych - K_W02. - zna wybrane proekologiczne zasady prowadzenia gospodarki leśnej w Polsce (m.in. wydzielanie lasów ochronnych, systemy certyfikacji, powierzchnie referencyjne) - K_W02.

Efekty uczenia się - umiejętności

- omówić zasady tworzenia wybranych form ochrony przyrody - K_U02. - dokonać ogólnej analizy sposobu zarządzania (np. zastosowane metody ochrony czynnej) zasobami przyrodniczymi wybranego obszaru chronionego - K_U02. - dokonać analizy konfliktów różnych grup społecznych na tle odmiennych koncepcji ochrony przyrody na danym obszarze - K_U02, K_U03. - wyjaśnić wpływ wybranych gatunków chronionych (m.in. wilka) oraz inwazyjnych (m.in. czeremchy amerykańskiej) na wartość przyrodniczą obszaru chronionego oraz sposób gospodarowania (np. w zakresie leśnictwa i łowiectwa) - K_U02

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie - K_K01. - rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych - K_K01. - systematycznie aktualizuje wiedzę przyrodniczą i zna jej praktyczne zastosowanie - K_K01, K_K03.

Metody dydaktyczne

Wykład z pokazem, dyskusja.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- studium przypadku
- klasyczna metoda problemowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Ogólna wiedza o środowisku przyrodniczym na poziomie szkoły średniej.

Kryteria oceniania

Metody dydaktyczne:

- wykład z pokazem,

- dyskusja.

Kryteria oceniania:

- końcowe zaliczenie pisemne w formie testu lub opis słowny, wymagany próg na ocenę dostateczną - 51-60%, 61-70% - dostateczny plus, 71-80% - dobry, 81-90% - dobry plus, 91-100% - bardzo dobry.

Literatura

Iddle E., Bines T., 2004, Planowanie ochrony obszarów cennych przyrodniczo. Przewodnik dla praktyków i ich szefów. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, s. 64.
Kistowski M., 2004, Wybrane aspekty zarządzania ochrona przyrody w parkach krajobrazowych. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Gdańsk-Poznań, s. 139.
Lenartowicz Z. (red.), 1994, Zasady sporządzania planu ochrony parku krajobrazowego. Materiały do dyskusji. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, s. 79.
Symonides E., 2008, Ochrona przyrody. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 767.

AKTY PRAWNE
Dz.U. 2001, nr 62, poz. 627. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.
Dz.U. 2004, nr 92, poz. 880. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Dz.U. 2005, nr 94, poz. 794. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2005 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego, dokonywania zmian w tym planie oraz ochrony zasobów, tworów i składników przyrody.
Dz.U. 2005, nr 60, poz. 533. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-PIZOCH-GPX-3-S1 w USOSweb