Podstawy geografii człowieka
2800-PGCZ-GiKS-1-S1
Celem kursu jest zapoznanie jego uczestników z szeroko rozumianą problematyką geografii człowieka. Zagadnienia szczegółowe realizowane w ramach kursu będą obejmować:
- zagadnienia wprowadzające do geografii człowieka, człowiek i zbiorowości ludzkie jako przedmiot badań geograficznych;
- podstawy geografii ludności:
Liczba i rozmieszczenie ludności. Ruch naturalny ludności. Migracje ludności. Demograficzne struktury ludności. Społeczne struktury ludności.
- podstawy geografii osadnictwa:
główne determinanty kształtujące osadnictwo, rozwój osadnictwa i jego przekształcenia: uwarunkowania wynikające ze środowiska geograficznego; czynniki społeczno-gospodarcze, historyczne i polityczno-administracyjne;
wieś i osadnictwo wiejskie: osadnictwo pierwotne; geneza, typy i formy osadnictwa wiejskiego; typy i formy (kształty) osiedli wiejskich i podstawy ich klasyfikacji; rozłogi wiejskie - ich typy i geneza; przemiany społeczno-gospodarcze wsi współczesnej i koncepcje jej rozwoju;
miasto i osadnictwo miejskie: definicja miasta, powstanie miast i ich rozwój; ; główne koncepcje i metody badania funkcji miast; teoria miejsc centralnych; koncepcja bazy ekonomicznej, rodzaje funkcji miejskich; funkcje i typologia funkcjonalna miast; miasto i jego region; rozwój wielkich skupisk miejskich; aglomeracje i konurbacje; ważniejsze megalopolis świata; metropolizacja i metropolie; miasta światowe. Koncepcja smart city.
- podstawy geografii politycznej:
cel, zakres i metody badawcze geografii politycznej; przestrzeń geopolityczna (państwo, naród, terytorium, granice, stolice), podział polityczny świata; zmiany historyczne na mapie politycznej świata i Polski; proces globalizacji, czynniki globalizacji, skutki globalizacji; układ sił we współczesnym świecie: zmiany historyczne po II wojnie światowej, trójbiegunowy podział świata, perspektywy; polityczne aspekty współczesnych tendencji w gospodarce światowej: integracja międzynarodowa; ekonomiczne i polityczne organizacje międzynarodowe; regionalne różnice w poziomie życia; problem wyżywienia ludności (produkcja i podział żywności, głód, brak wody); globalne problemy surowcowo-energetyczne; terroryzm międzynarodowy; konflikty etniczne; geografia elektoralna.
|
W cyklu 2022/23Z:
Celem kursu jest zapoznanie jego uczestników z szeroko rozumianą problematyką geografii człowieka. Zagadnienia szczegółowe realizowane w ramach kursu będą obejmować:
- zagadnienia wprowadzające do geografii człowieka, człowiek i zbiorowości ludzkie jako przedmiot badań geograficznych;
- podstawy geografii ludności:
Liczba i rozmieszczenie ludności. Ruch naturalny ludności. Migracje ludności. Demograficzne struktury ludności. Społeczne struktury ludności. Struktura społeczno-zawodowa ludności. - podstawy geografii osadnictwa:
główne determinanty kształtujące osadnictwo, rozwój osadnictwa i jego przekształcenia: uwarunkowania wynikające ze środowiska geograficznego; czynniki społeczno-gospodarcze, historyczne i polityczno-administracyjne;
wieś i osadnictwo wiejskie: osadnictwo pierwotne; geneza, typy i formy osadnictwa wiejskiego; formy władania ziemią i ich wpływ na charakter i zróżnicowanie osadnictwa; typy i formy (kształty) osiedli wiejskich i podstawy ich klasyfikacji; rozłogi wiejskie - ich typy i geneza; przemiany społeczno-gospodarcze wsi współczesnej i koncepcje jej rozwoju;
miasto i osadnictwo miejskie: definicja miasta, powstanie miast i ich rozwój; koncepcje powstawania miast – ewolucyjna i dyfuzyjna; położenie miast (położenie geograficzno-ekonomiczne i topograficzne), fizjonomia i morfologia oraz struktury przestrzenno-funkcjonalne miast; modele struktury przestrzennej miast; główne koncepcje i metody badania funkcji miast; teoria miejsc centralnych; koncepcja bazy ekonomicznej, rodzaje funkcji miejskich; funkcje i typologia funkcjonalna miast; miasto i jego region; rozwój wielkich skupisk miejskich; aglomeracje i konurbacje; ważniejsze megalopolis świata; metropolizacja i metropolie; miasta światowe. Koncepcja smart city.
- podstawy geografii politycznej:
cel, zakres i metody badawcze geografii politycznej; przestrzeń geopolityczna (państwo, naród, terytorium, granice, stolice), podział polityczny świata; zmiany historyczne na mapie politycznej świata i Polski; proces globalizacji, czynniki globalizacji, skutki globalizacji; układ sił we współczesnym świecie: zmiany historyczne po II wojnie światowej, trójbiegunowy podział świata, perspektywy; polityczne aspekty współczesnych tendencji w gospodarce światowej: integracja międzynarodowa; ekonomiczne i polityczne organizacje międzynarodowe; regionalne różnice w poziomie życia; problem wyżywienia ludności (produkcja i podział żywności, głód, brak wody); globalne problemy surowcowo-energetyczne; terroryzm międzynarodowy; konflikty etniczne; geografia elektoralna.
|
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.):
- udział w wykładach – 30
- udział w ćwiczeniach – 30
- konsultacje - 2
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):
- przygotowanie do ćwiczeń – 20
- przygotowywanie prac, projektów – 20
- przygotowanie do egzaminu – 30
- przygotowanie do kolokwium – 10
Łącznie: 142 godz. (5 ECTS)
Efekty uczenia się - wiedza
W1: Zna teoretyczne podstawy badań z zakresu geografii człowieka i rozumie ich związki z innymi dyscyplinami (K_W01, K_W04, K_W05)
W2: Ma wiedzę z zakresu prawidłowości w obrębie zjawisk i procesów społecznych, demograficznych i politycznych (K_W01, K_W03, K_W12)
W3: Zna podstawowe narzędzia służące do badania zjawisk społecznych, demograficznych i politycznych (K_W02, K_W08)
Efekty uczenia się - umiejętności
U1: Potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do interpretacji i wyjaśniania procesów i zjawisk zachodzących we współczesnym świecie (K_U02, K_U07)
U2: Samodzielnie analizuje wybrane problemy z zakresu geografii człowieka, umie wskazywać na ich podłoże i możliwe konsekwencje (K_U01, K_U03, K_U04, K_U05, K_U07, K_U08, K_U09)
U3: Potrafi wykorzystywać różne źródła danych do rozwiązywania problemów związanych z funkcjonowaniem człowieka w przestrzeni (K_U01, K_U03, K_U05)
U4: Potrafi posługiwać się literaturą przedmiotu w języku polskim i angielskim podczas wykonywania zleconych analiz (K_U02)
U5: Organizuje lub podejmuje pracę w grupie aby w sposób efektywny realizować powierzone zadania (K_U12)
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1: Rozumie potrzebę systematycznego studiowania publikacji w celu pogłębiania i aktualizacji wiedzy z zakresu geografii człowieka (K_K01, K_K05)
K2: Rozumie potrzebę dyskusji w oparciu o stale aktualizowaną wiedzę i umiejętności (K_K01, K_K05)
K3: Potrafi działać w sposób kreatywny i innowacyjny (K_K03,
K_K06)
K4: Rozstrzyga napotkane dylematy w sposób odpowiedzialny, z poszanowaniem zasad etycznych (K_K06)
Metody dydaktyczne
Wykład:
- wykład problemowy,
- wykład konwersatoryjny.
Ćwiczenia:
- metoda projektu,
- studium przypadku.
Metody dydaktyczne podające
- pogadanka
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
- obserwacji
- klasyczna metoda problemowa
- studium przypadku
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody ewaluacyjne
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obligatoryjny
Wymagania wstępne
Ogólna wiedza o społeczeństwie.
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania:
Wykład: Egzamin (W1, W2, W3, U2, K1)
ndst - < 51%
dst- 51 – 60%
dst plus – 61 – 70%
db- 71 – 80%
db plus – 81 – 90%
bdb- 91 – 100%
Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę na podstawie wykonywanych prac (W2, W3, U1, U2, U3, U4, K1, K2, K3, K4, K5)
ndst - < 51%
dst- 51 – 60%
dst plus – 61 – 70%
db- 71 – 80%
db plus – 81 – 90%
bdb- 91 – 100%
Praktyki zawodowe
Literatura
Baczwarow, M. Suliborski A. Kompendium Wiedzy Geografii Politycznej Terminologia, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2003
Beaujeu-Garnier J., Chabot G., 1971, Zarys geografii miast, PWE, Warszawa;
Cesarz Z., Stadtmüller E., Problemy polityczne współczesnego świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Wrocław 2000;
Del Casino, 2009, Social Geography, Critical introduction to Geography, Wiley-Blackwell
Del Casino, Thomas, Cloke, Panelli, 2011, A companion to Social Geography, Wiley-Blackwell
Holzer J., 2002, Demografia, PWE;
Jelonek A., Soja M., 2013, Podstawy geografii ludności, IGiGP UJ, Kraków;
Kiełczewska - Zaleska M., 1972, 1976. Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa
Knoxa, Pinch, 2010, Urban Social Geography, Sixth edition, Pearson
Lisowski A., 1990, Wstęp do geografii społecznej, Warszawa
Liszewski S., Maik W., 2000, Osadnictwo, Wielka Encyklopedia Geografii Świata, t. 19, Wyd. Kurpisz S.A., Poznań;
Maik W., 1997, Podstawy geografii miast, Wyd. UMK, Toruń;
Meadows D i in., 1973: Granice wzrostu, Warszawa: PWE;
Otok S., Geografia polityczna, PWN Warszawa 2003
Rykiel Z. Podstawy geografii politycznej, PWN Warszawa 2006
Szymańska D., 2013, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa;
Węcławowicz, 2018 Geografia społeczna Polski, PWN, Warszawa
Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa
Zdrojewski E. Z., 1994, Zarys geografii osadnictwa. Przewodnik do ćwiczeń, WSP, Słupsk
Artykuły zalecane przez wykładowcę.
www.fao.org
www.pah.org.pl/uchodźcy
www.unhcr.pl
www.unic.onz.org.pl
www.unstats.un.org
www.who.dk
|
W cyklu 2022/23Z:
Baczwarow, M. Suliborski A. Kompendium Wiedzy Geografii Politycznej Terminologia, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2003
Beaujeu-Garnier J., Chabot G., 1971, Zarys geografii miast, PWE, Warszawa;
Cesarz Z., Stadtmüller E., Problemy polityczne współczesnego świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Wrocław 2000;
Del Casino, 2009, Social Geography, Critical introduction to Geography, Wiley-Blackwell
Del Casino, Thomas, Cloke, Panelli, 2011, A companion to Social Geography, Wiley-Blackwell
Holzer J., 2002, Demografia, PWE;
Jelonek A., Soja M., 2013, Podstawy geografii ludności, IGiGP UJ, Kraków;
Kiełczewska - Zaleska M., 1972, 1976. Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa
Knoxa, Pinch, 2010, Urban Social Geography, Sixth edition, Pearson
Lisowski A., 1990, Wstęp do geografii społecznej, Warszawa
Liszewski S., Maik W., 2000, Osadnictwo, Wielka Encyklopedia Geografii Świata, t. 19, Wyd. Kurpisz S.A., Poznań;
Maik W., 1997, Podstawy geografii miast, Wyd. UMK, Toruń;
Meadows D i in., 1973: Granice wzrostu, Warszawa: PWE;
Otok S., Geografia polityczna, PWN Warszawa 2003
Rykiel Z. Podstawy geografii politycznej, PWN Warszawa 2006
Szymańska D., 2013, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa;
Węcławowicz, 2018 Geografia społeczna Polski, PWN, Warszawa
Węcławowicz, 2003, Geografia społeczna miast, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa
Zdrojewski E. Z., 1994, Zarys geografii osadnictwa. Przewodnik do ćwiczeń, WSP, Słupsk
Artykuły zalecane przez wykładowcę.
www.fao.org
www.pah.org.pl/uchodźcy
www.unhcr.pl
www.unic.onz.org.pl
www.unstats.un.org
www.who.dk
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: