Podstawy ekologii i ochrony środowiska 2800-PEOSTIR-2-S1

Wykłady:
Podstawowe definicje z zakresu ekologii. Ewolucja stosunku człowieka do przyrody i jej zasobów w ujęciu historycznym. Przykłady klęsk ekologicznych. Czynniki środowiskowe i ekologiczne a organizmy. Prawo Liebiga i Shelforda. Bioindykacja stanu środowiska. Zasięgi geograficzne drzew w Polsce. Cechy osobnicze a cechy populacji. Przepływ energii i krążenie materii w ekosystemie. Poziomy troficzne. Wybrane zespoły roślinne Europy Środkowej. Różnorodność biologiczna. Przyczyny i konsekwencje wprowadzania monokultur iglastych w lasach Europy Środkowej. Ekologia i problemy ochrony gatunku chronionego na przykładzie wilka.
Podstawowe pojęcia dotyczące środowiska. Problematyka ochrony środowiska w ujęciu historycznym. Najważniejsze akty prawne związane z ochroną środowiska. Globalne problemy środowiskowe – pustynnienie, deforestacja, zanik bioróżnorodności. Zanieczyszczenia środowiska. Toksyczność i ekotoksyczność. Efekt cieplarniany, smog, niszczenie warstwy ozonowej. Działania w zakresie ochrony klimatu. Kryteria jakości wód naturalnych, eutrofizacja wód, mechanizmy oczyszczania ścieków. Najważniejsze zagrożenia i działania na rzecz ochrony gleb. Odpady – ich rodzaje, postępowanie w życiu codziennym, sposoby unieszkodliwiania. Ochrona przyrody – kierunki rozwoju, najważniejsze formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie. Katastrofy ekologiczne – przykłady, przyczyny, powiązania z turystyką.

Ćwiczenia:
Rozpoznawanie podstawowych gatunków drzew i krzewów leśnych. Analiza podstawowych zależności ekologicznych oraz cech przykładowej populacji organizmów. Formy ochrony przyrody na świecie i w Polsce. Analiza zmian środowiska geograficznego. Wpływ turystyki na obszary cenne przyrodniczo.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (50 godz.): - udział w wykładach – 30 godz. - udział w ćwiczeniach – 15 godz. - konsultacje z nauczycielem akademickim – 5 godz. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (50 godz.): - przygotowanie do wykładu – 5 godz. - przygotowanie do ćwiczeń – 5 godz. - czytanie literatury 10 godz. - przygotowanie do egzaminu i kolokwiów – 30 godz. Łącznie: 100 godz. (4 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Ma ogólna wiedzę z zakresu ekologii, zna podstawowe relacje między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego – K_W01, KW_04, K_W05, K_W06 W2: Zna podstawowe zagadnienia dotyczące ochrony środowiska – K_W01, K_W05, K_W07 W3: Ma podstawową wiedzę w zakresie ekorozwoju i podstawowych aktów prawnych określających zasady ochrony środowiska - KW_05, KW_07, K_W06, K_W07, K_W08

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi omówić podstawowe relacje ekologiczne występujące w przykładowych ekosystemach – K_U06, K_U07 U2: Potrafi wykorzystać podstawowe obliczenia matematyczno-statystyczne do charakterystyki wybranych zagadnień ekologicznych – K_U03 U3: Posiada umiejętność oceny danego obszaru przyrodniczego pod kątem jego atrakcyjności turystyczno-rekreacyjnej, m.in. w kontekście obowiązujących uwarunkowań ochrony środowiska – K_U06, K_U07, K_U13 U4: Potrafi rozpoznawać podstawowe gatunki roślin oraz zwierząt żyjące w polskich lasach – K_U13

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Rozumie potrzebę aktualizacji swojej wiedzy w zakresie wiedzy przyrodniczej - K_K01 K2: Ma świadomość, że interdyscyplinarna wiedza przyrodnicza oraz rozumienie relacji występujących między poszczególnymi elementami środowiska ma duże znaczenie dla turystyki i rekreacji - K_K02, K_K03 K3: Ma świadomość, że niewłaściwe decyzje z zakresu ochrony środowiska mogą doprowadzić do nieuzasadnionego obniżenia stanu zasobów przyrody – K_K02, K_K03

Metody dydaktyczne

Metoda dydaktyczna eksponująca: - pokaz Metoda dydaktyczna podająca: - wykład informacyjny (konwencjonalny) - wykład problemowy Metoda dydaktyczna poszukująca: - ćwiczeniowa - obserwacji - studium przypadku

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- studium przypadku
- obserwacji

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza przyrodnicza z zakresu szkoły średniej.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022/23Z:

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2025/26Z:

W cyklu 2024/25Z:

Kryteria oceniania

Kryteria oceniania:
Wykład: zaliczenie pisemne na podstawie testu (pytania otwarte i/lub zamknięte) – W1, W2, W3, U1, U2, U3
ndst - <50%
dst- 50-60%
dst plus- 60-70%
db- 70-80%
db plus- 80-90%
bdb- 90-100%

Ćwiczenia: zaliczenie na podstawie ocen z ćwiczeń zaliczeniowych w postaci sprawozdań i opracowań, oceny ciągłej pracy studenta (bieżące przygotowanie do zajęć i ich aktywność); – W1, W2, W3, U1, U2, U3, U4.
Ocena końcowa z ćwiczeń wyliczana, jako średnia z uzyskanych ocen: 2,75-3,39 – dostateczny, 3,40-3,74 – dostateczny plus, 3,75-4,19 – dobry, 4,20-4,50 – dobry plus, powyżej 4,50 – bardzo dobry

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

Literatura podstawowa:
• Krebs C.J., 1996, Ekologia. Wyd. Nauk. PWN. Warszawa.
• Pullin A.S., 2007, Biologiczne podstawy ochrony przyrody, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Pyłka-Gutowska E., 2004, Ekologia z ochroną środowiska. Przewodnik, Wydawnictwo Oświata, Warszawa.
• Karaczun Z., Obidowska G., Indeka L. Ochrona środowiska. Współczesne problemy. Wyd. SGGW, Warszawa, 2016.
• Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczowski D. Ochrona środowiska przyrodniczego. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2008.
• Małachowski K. (red.) Gospodarka a środowisko i ekologia. Wyd. Cedetu, 201
• Klucze do rozpoznawania roślin i zwierząt.

Literatura uzupełniająca:
• Banaszak J., Wiśniewski H., 2006, Podstawy ekologii, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Czarnowski M.S., 1989, Zarys ekologii roślin lądowych, PWRiL, Warszawa.
• Gajdzik B., Wyciślik A., 2007, Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania środowiskowego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• Górka K., Poskrobko B., Radecki W., 1998, Ochrona środowiska problemy społeczne, ekonomiczne i prawne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kot R., 2007, Formy ochrony przyrody dolnej części dorzecza Drwęcy, [w:] W. Marszelewski, L. Kozłowski (red.) Ochrona i zagospodarowanie dorzecza Drwęcy, t. 1, Wydawnictwo UMK, Toruń, s. 163-175.
• Kozłowski S., 2003, Ochrona środowiska: Unia Europejska – Polska, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, Warszawa.
• Malinowska E., Lewandowski W., Harasimiuk A. (red.), 2004, Geoekologia i ochrona krajobrazu. Leksykon, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• Obmiński Z., 1977, Ekologia lasu, PWN, Warszawa.
• Puchalski T., Prusinkiewicz Z., 1990, Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego, PWRiL, Warszawa.
• Sadowski T., Świderski G., Lewandowski W., 2006, Dotacje Unii Europejskiej w inwestycjach ekologicznych Polski, Europrimus Consulting Europejskie Centrum Doradztwa, Warszawa.
• Szymański S., 2001, Ekologiczne podstawy hodowli lasu, PWRiL, Warszawa.
• Walczak M., Radziejowski J., Smogorzewska M., Sienkiewicz J., Gacka-Grzesikiewicz E., Pisarski Z., 2001, Obszary chronione w Polsce, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Wnuk Z. (red.), 2010, Ekologia i ochrona środowiska. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Zarzycki R., Imbierowicz M., Stelmachowski M., 2007, Wprowadzenie do inżynierii i ochrony środowiska. Ochrona środowiska naturalnego, t. 1, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• Żarska B., 2005, Ochrona krajobrazu, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-PEOSTIR-2-S1 w USOSweb