Metodologia badań geograficznych 2800-MBG-GiKS-2-S1
Przedmiot dostarcza studentom wiedzy na temat podstaw metodologicznych geografii, metod i narzędzi analizy przestrzennej procesów i struktur fizyczno-geograficznych oraz społecznych i gospodarczych, zachodzących w środowisku geograficznym i otoczeniu człowieka.
Tematyka wykładów:
1. Przedmiot, zakres, kierunki oraz funkcje geografii
- metodologia i metodyka badań geograficznych - pojęcia i zakres oraz rola nazwotwórcza.
- cechy charakterystyczne hipotez badawczych w geografii, podstawowe etapy procesu badawczego.
- charakter twierdzeń i wyjaśnianie w geografii, charakter i modele wyjaśniania.
2. Badania i metody prowadzone w zakresie geografii fizycznej
2.1. Badania i materiały geologiczne i geomorfologiczne
- materiały w zakresie regionalizacji fizycznogeograficznej Polski
- mapy utworów czwartorzędowych
2.2. Badania i materiały meteorologiczne i klimatologiczne
- metodyka pomiarów i badań meteorologicznych (pomiary manualne, automatyczne, teledetekcyjne),
- światowy (WMO) i krajowy (IMGW) system obserwacji meteorologicznych oraz dostęp do baz danych.
2.3. Badania i materiały hydrologiczne
- kartowanie hydrograficzne w terenie
- metody pomiarów wód powierzchniowych
- metodyka oceny jakości wód powierzchniowych.
- źródła baz danych hydrologicznych, ich pozyskanie i przetwarzanie
2.4. Metody badań stosowane w naukach o glebie
- dane glebowe - pozyskiwanie i weryfikacja.
- wybrane analizy laboratoryjne.
3. Badania i metody prowadzone w zakresie geografii społeczno-ekonomicznej
- metody i narzędzia wykorzystywane w zakresie zbierania, pomiaru i opracowań (statystyczno-matematycznych i kartograficznych) zagadnień geografii społeczno-ekonomicznej;
- współczesne problemy badań z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej oraz badań nad regionem.
- metodyka badań i opracowań z zakresu geografii wsi
- metodyka badań i opracowań z zakresu geografii rolnictwa.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne poszukujące
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody wymiany i dyskusji
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia jest przygotowanie projektu dotyczącego opisu środowiska geograficznego dla wybranej gminy.
Literatura
- Jerczyński M, Grzeszczak J., i inni, 1991, Główne orientacje badawcze w geografii społecznej i gospodarczej (w:) Chojnicki Z.. (red.) Podstawowe problemy metodologiczne rozwoju polskiej geografii, Ser.geogr.48, UAM, Poznań, s.7-26
- Galon R, 1990, Geografia jako nauka. Przedmiot, rozwój i metody w zarysie, Toruń, UMK,
- Chojnicki Z., 1984, Dylematy metodologiczne geografii. Przegląd Geogr. 56, 3-4, s. 3-18
- Chojnicki Z., 1985, Orientacje filozoficzno-metodologiczne geografii - ich koncepcje i modele. Przegląd Geogr. 57, 3, s. 255-281;
- Chojnicki Z., 1999, Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
- Mocek A. (red.), Gleboznawstwo. PWN, Warszawa 2014.
- Bednarek R. Dziadowiec, H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z., Badania ekologiczno-gleboznawcze, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2004, 2005, 2011;
- Bednarek R., Prusinkiewicz Z., Geografia gleb, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1997, 1999;
- Prusinkiewicz Z., Środowisko i gleby w definicjach, Oficyna Wydawnicza TURPRESS, Toruń 1999.
- Lindner L, (red.), 1992. Czwartorzęd, osady, metody badań, stratygrafia. Wyd. PAE, Warszawa.
- Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, - Meterologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Łódź-Warszawa.
- Różdżyński K., 1995, Miernictwo meteorologiczne, T. 1, IMGW, Warszawa.
- Pruchnicki J., 1987, Metody opracowań klimatologicznych, PWN, Warszawa.
- Kożuchowski K., 2005, Meteorologia i klimatologia; PWN, Warszawa.
- Martyn D., 1985, Klimaty kuli ziemskiej, PWN, Warszawa.
- Instrukcja opracowania i wydania Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1 :50 000, Wyd. II uzupełnione, PIG Warszawa, 2004.
-Lindner L, (red.), 1992, Czwartorzęd, osady, metody badań, stratygrafia. Wyd.PAE, Warszawa.
-Marks L., Ber A., (red.), 1999, Metodyka opracowania Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1 : 50 000, PIG Warszawa.
- Rühle E, (red.), 1973, Metodyka badań osadów czwartorzędowych. Wyd. Geol. Warszawa.
- Byczkowski A., Hydrologia tom I, SGGW, 1999
- Cydzik D., Kudelska D., Soszka H., 2000, Ocena jakości jezior w Polsce [w:] - Burchard J. (red.), Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce, Wyd. Uniwersytetu łódzkiego.
- Pociask-Karteczka J. (red.), Zlewnia. Właściwości i procesy, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 2003
- Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r. z późn. zm.)
- Jokiel P., Marszelewski W., Pociask-Karteczka J. (red.), Hydrologia Polski, PWN, 2022
- Maciążek A., Pomiary hydrologiczne, Gazeta Obserwatora IMGW nr 1, 2005
- Soszka H., Skocki K. , 2009, Metodyka prowadzenia badań elementów hydromorfologicznych jednolitych części wód jeziornych uwzględniająca wody sztuczne i silnie zmienione, GIOŚ, Warszawa
- Rudnicki R., 2016, Rolnictwo Polski. Studium statystyczno-przestrzenne, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
- Wójcik M., 2012, Geografia wsi w Polsce. Studium zmiany podstaw teoretyczno-metodologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
- Domański R., 2011, Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Frakfort-Nachmias, Ch., Nachmias D., 2001, Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań
- Runge J., 2002, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice;
- Szewczuk, A., Kogut-Jaworska, M. i Zioło, M, 2011, Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka, Warszawa, Wydawnictwo C.H. Beck.
- Szymańska D., 2013, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: