Geografia społeczno-ekonomiczna Polski 2800-GSEP-GiKS-2-S1

- Zakres i przedmiot geografii społeczno-ekonomicznej, przestrzeń i jej struktura
- uwarunkowania działalności człowieka oraz rozwoju społeczno-ekonomicznego Polski wynikające ze środowiska przyrodniczego (naturalnego)
- uwarunkowania społeczno-demograficzne rozwoju kraju,, dynamika przemian ludnościowych w Polsce
- rozmieszczenie, podstawowe struktury ludności, ruch naturalny i migracje
- główne determinanty kształtujące osadnictwo
- struktury osadnicze Polski (aglomeracje, konurbacje, megalopolis, metropolizacja przestrzeni osadniczej) i ich rola w rozwoju społeczno-gospodarczym Polski
- Procesy i struktury urbanizacji oraz jej konsekwencje
- Struktury społeczne – przyczyny, skutki, zróżnicowanie przestrzenne,
- Współczesne przemiany struktury gospodarki
- Gospodarka oparta na wiedzy, post-industrializacja,
- Nowe formy działalności usługowej.
- Nierówności społeczne i gospodarcze współczesnego świata
- wybrane aspekty rozwoju regionalnego, polityki regionalnej, obszary problemowe

-Położenie społeczno-ekonomiczne i geopolityczne Polski w Europie, i na świecie i jego konsekwencje;
- Rozwój ludności i jej rozmieszczenie przestrzenne;
- stan i zróżnicowanie demograficzne i społeczne;
- struktury społeczno-ekonomiczne, narodowościowe, wyznaniowe w Polsce w oparciu o dane NSP 2021,
- zróżnicowanie sieci i struktur osadnictwa wiejskiego i miejskiego; -
- urbanizacja w Polsce – procesy, struktury, zjawiska; proces metropolizacji w Polsce;
- zanieczyszczenie środowiska wywołane dzielnością człowieka (w tym na obszarach miejskich).
- poziom życia- w tym dostępność do usług; i inne.
- rolnictwo (cechy: jakość i użytkowanie ziemi, struktura agrarna, ludność rolnicza,
- wyposażenie techniczne gospodarstw rolnych, poziom i struktura produkcji rolniczej,
- cechy produkcyjno-ekonomiczne rolnictwa);
- pozarolnicze aspekty rozwoju ekonomicznego, w tym: przemysł, usługi, komunikacja (restrukturyzacja tradycyjnych gałęzi przemysłu, przemiany infrastruktury i sieci transportu).
- Współpraca gospodarcza Polski z zagranicą
- Obszary problemowe w Polsce oraz obszary zagrożenia ekologicznego.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( 47 godz.): np. - udział w wykładach - 30 - udział w ćwiczeniach - 15 - konsultacje z nauczycielem akademickim – 2 (w tym wykład-1 godzina+ ćwiczenia 1 godzina) Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( 33 godz.): np. - czytanie literatury –15 - przygotowanie do kolokwium (z ćwiczeń)- 8 - przygotowanie do egzaminu - 10 Łącznie: 80 godz. (5 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Ma wiedzę i zna podstawowe zagadnienia z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i metody ich analizy przestrzennej – K_W01; K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W06; K_W07;K_W08; K_W09; W2: Rozumie zróżnicowanie przestrzeni społeczno-ekonomicznej Polski i jej zmiany, zwłaszcza w okresie transformacji gospodarki i integracji z UE oraz z gospodarka globalnej -K_W01; K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W06; K_W07;K_W08; K_W09; W3: Posiada wiedzę z zakresu poszczególnych segmentów analizy geograficzno-ekonomicznej Polski - potrafi poprawnie interpretować występujące zjawiska i procesy, zna zasady ich naukowego opracowania - K_W01; K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W06; K_W07;K_W08; K_W09;

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Zna podstawową literaturę z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej Polski, potrafi ja zgromadzić, - potrafi pozyskiwać odpowiednie materiały źródłowe; umie korzystać z internetowej bazy danych (GUS-BDL, STRATEG, EUROSTAT) oraz dokonuje obserwacji własnej – K_U01, K_U03, K_U05; U2: Potrafi przeprowadzić analizę zróżnicowania przestrzennego najważniejszych cech społeczno-ekonomicznych Polski – potrafi poprawnie interpretować zjawiska i procesy kształtujące dane struktury i układy przestrzenne - K_U01, K_U02; K_U03, K_U04, K_U05, K_U07, K_U09; U3: Analizuje i ocenia stan zagospodarowania przestrzennego Polski wykorzystując metody analityczne - K_U07. U4: Rozumie pojęcie miernika/wskaźnika (statystyczne i metodyczne jego znaczenia), nabywa umiejętność konstruowania nowych wskaźników i mierników rozwoju społeczno-ekonomicznego kraju – K_U01, K_U03, K_U05; K_U05; U5: Zna metody opisu zróżnicowania przestrzennego zjawisk społeczno-gospodarczych – K_U01, K_U02, K_U03, K_U05, K_U07, K_U08, K_U09. Student: U1: wykorzystuje dostępne źródła, wyszukuje, przetwarza i interpretuje dane statystyczne dotyczące zjawisk i rozwoju społecznego -gospodarczego - K_U07; U2: stosuje podstawowe metody analizy w zakresie badań społeczno-ekonomicznych - K_U06; U3: potrafi identyfikować, analizować, interpretować i oceniać układy przestrzenne relacji społecznych i gospodarczych - K_U09; U4: wskazuje zależności pomiędzy elementami środowiska geograficznego a rozwojem społeczno-ekonomicznym oraz opisuje wpływ działalności człowieka na środowisko przyrodnicze - K_U11; U5: charakteryzuje region ekonomiczny; - K_U12 U6: analizuje czynniki lokalizacji działalności gospodarczej - K_U10; U7: podaje przykłady roślin i zwierząt hodowanych przez człowieka - K_U05; U8: wymienia najważniejsze walory turystyczne największych miast Polski - K_U02; U9: podaje przykłady miejsc w najbliższym otoczeniu, w których zaszły korzystne i niekorzystne zmiany pod wpływem działalności człowieka - K_U15.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, widzi potrzebę ciągłego doskonalenia się i podnoszenia kompetencji zawodowych - K_K01; K_K06 K2: Potrafi działać w zespole; współdziałając ze specjalistami z innych dziedzin - K_K02; K_K07; K3: rozumie potrzebę stosowania zasad postępowania wynikających z poczucia odpowiedzialności za stan środowiska geograficznego - K_K07; K_K08; K4: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania; jest w stanie prawidłowo zidentyfikować i rozstrzygać dylematy związane z wykonywaniem zawodu- K_K03; K_K04 Student: K1: rozumie potrzebę ustawicznego pogłębiania i aktualizacji wiedzy z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej - K_K01; K2: posiada kompetencje do wyjaśniania relacji między rozwojem społeczno-gospodarczym a innymi procesami i zjawiskami w przestrzeni społeczno-gospodarczej i środowisku naturalnym - K_K02; K3: potrafi współdziałać w grupie przy rozwiązywaniu problemu badawczego - K_K09.

Metody dydaktyczne

Metody dydaktyczne: - wykład informacyjny (konwencjonalny); - wykład konwersatoryjny oraz wykład problemowy; - klasyczna metoda problemowa. Metody dydaktyczne eksponujące: pokaz; Metody dydaktyczne podające: - opis, - tekst programowany, - wykład problemowy; - wykład informacyjny, - wykład konwersatoryjny Metody dydaktyczne poszukujące: - obserwacji; - projektu; - studium przypadku.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- tekst programowany
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- obserwacji
- projektu
- studium przypadku
- ćwiczeniowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

bez wymagań wstępnych

Koordynatorzy przedmiotu

Daniela Szymańska

Kryteria oceniania

Wykład: egzamin pisemny na ocenę w formie testu:
ndst - 50% i mniej
dst- 51-60%
dst plus- 61-70%
db- 71-80%
db plus- 81-90%
bdb- 91-100%

Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę (na podstawie ocenionych ćwiczeń, aktywności na ćwiczeniach oraz kolokwium zaliczeniowego):
ndst - 50% i mniej
dst- 51-60%
dst plus- 61-70%
db- 71-80%
db plus- 81-90%
bdb- 91-100%.

Literatura

1. Bałtowski M. Miszewski M., 2015, Transformacja gospodarcza w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.

2. Jałowiecki B. 2005. Polskie miasta w procesie metropolizacji, Studia Regionalne i Lokalne, 1(19): 5–15.

3.Rogacki H., Geografia społeczno-gospodarcza Polski, 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

4. Rudnicki R., 2016, Rolnictwo Polski. Studium statystyczno-przestrzenne, Wydawnictwo Naukowe UMK,

5. ŁukaszWiśniewski L.,Rudnicki R.,Chodkowska-Miszczuk J., 2021, What non-natural factors are behind the underuse of EU CAP funds in areas with valuable habitats?, Land Use Policy, https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105574

6.Stanny M., 2013, Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce, Wydawnictwo IRWiR, Warszawa.

7.Szymańska D., 2008, Urbanizacja na świecie, Wydawnictwo PWN
(rozdział 3.5.1: s. 121-142).

8. Lewandowska A., Szymańska D., 2020, Ecologisation of Polish cities in the light of selected parameters of sustainable development, Sustainable Cities and Society, vol. 64;- https://doi.org/10.1016/j.scs.2020.102538;

9.Szymańska D., Wylon M., Demographic changes in Polish cities in the years 1950-2016; Bulletin of Geography. Socio-economic Series -
DOI: http://dx.doi.org/10.1515/20089
- https://www.populationof.net/pl/poland/

10. Runge A., Runge J., 2008, Słownik pojęć z geografii społeczno-ekonomicznej, Chorzów

literatura uzupełniająca:
1. na bieżąco podawane źródła internetowe dotyczące zagadnień społeczno-ekonomicznych

2.Barnes Trevor Jr, Peck Jamie, Sheppard Eric, Tickell Adam (red.), Reading economic geography, Balcwell London 2004

3. Clark Gordon l., Faldman Maryann P., Gertler Meric S., Economic geography. The Oxford Handbook, Oxford Univ. Press, 2000

4. Goodall Brian, Dictionary of Human Geography, 1987, Wyd. Penguin Books

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-GSEP-GiKS-2-S1 w USOSweb