Epoki lodowcowe w historii Ziemi 2800-ELHZ-3-S1

Wprowadzenie.
Przegląd historyczny: ewolucja teorii lodowcowej; wierzenia i legendy, - teorie powodzi – powodzi biblijnej, powstanie i rozwój teorii lodowcowej,

Tematy
1. Epoki lodowcowe w historii Ziemi i ich przyczyny:
Epoka lodowcowa a zlodowacenie
Dowody epok lodowcowych
Megacykle klimatyczne – „chłodnie’ i „cieplarnie”
Przyczyny zlodowaceń: skala tektoniczna, skala glacjalno-interglacjalna, skala tysiącletnia
Zmiany klimatu a zmiany zawartości dwutlenku węgla, wahania poziomu oceanu światowego i diastrofizmu

2. Prekambryjskie epoki lodowcowe:
Epoka lodowcowa u schyłku archaiku?
Paleoproterozoiczna epoka lodowcowa
Epoka nie lodowcowa od paleoproterozoiku do mezoproterozoiku
Neoproterozoiczna epoka lodowcowa
Hipoteza Ziemi Snieżki

3. Fanerozoiczne epoki lodowe:
Epoki lodowcowe ordowicko-sylurska i dewońska
Epoka permsko-karbońska – wielkie zlodowacenie Gondwany
Mezozoiczna epoka nie lodowcowa
Ku kenozoicznej epoce lodowcowej – tektonika płyt i zmiany klimatu
Kenozoiczna epoka lodowcowa

4. Zlodowacenia czwartorzędowe:
Cykle interglacjalno-glacjalne w czwartorzędzie.
Zlodowacenia i interglacjały plejstoceńskie w Eurazji
Zasięgi zlodowaceń plejstoceńskich w Eurazji
Interglacjał eemski i rekonstrukcja zlodowacenia wisły w Eurazji
Zlodowacenia plejstoceńskie w Polsce
Scenariusz nasunięć ostatniego lądolodu w Polsce

5. Lodowce i ich dynamika:
Lodowiec jako system
Typy morfologiczne lodowców
Dynamika lodowców: strumienie lodowe, lodowce szarżujące
Typy termiczne lodowców
Woda w systemie lodowcowym
Magazynowanie i drenaż wód roztopowych

6. Świadectwo epoki lodowcowej na Niżu Polskim:
Osady lodowcowe
Formy lodowcowe
Osady i struktury peryglacjalne

Całkowity nakład pracy studenta

15 godzin kontaktowych 15 godzin pracy własnej 2 godziny konsultacji

Efekty uczenia się - wiedza

- ma podstawową wiedzę w zakresie megaskalowych zmian klimatu w historii Ziemi; K_W04 - potrafi wyjaśnić przyczyny epok lodowcowych i zlodowaceń w historii Ziemi; K_W04 - rozumie wpływ epok lodowych i zlodowaceń na kształtowanie krajobrazu Ziemi; K_W04 potrafi identyfikować ślady zlodowaceń na Ziemi

Efekty uczenia się - umiejętności

- rozumie literaturę z zakresu geologii i paleogeografii, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem nieskomplikowane teksty naukowe w języku angielskim; K_U02 - wykorzystuje dostępne źródła informacji, w tym źródła elektroniczne; K_U03

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

- potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role; K_K02 - potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania; K_K03

Metody dydaktyczne

Wykład wprowadzający - konwersatoryjny w formie multimedialnej, bogato ilustrowany rysunkami, schematami i modelami z literatury oraz oryginalnymi materiałami zebranymi podczas własnych badań i konferencji naukowych. Opracowanie esejów na podstawie literatury i źródeł elektronicznych.

Metody dydaktyczne poszukujące

- klasyczna metoda problemowa
- ćwiczeniowa
- referatu

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza i umiejętności w zakresie geologii i geomorfologii.

Kryteria oceniania

Zaliczenie przedmiotu na podstawie oceny pisemnej z eseju.

Praktyki zawodowe

Brak.

Literatura

Andersen, B.G. & Borns, H.W. (1994) The Ice Age World. Scandinavian University Press. Oslo, 208 pp.
Benn D., Evans, D.J.A. (1998) Glaciers and Glaciation. Arnold, London, 734 pp.
Bennett, M.R., Glaser, N.F. (1996) Glacial Geology. Ice Sheets and Landforms. J. Wiley & Sons Ltd., 364 pp.
M. Deynoux, J. M. G. Miller, E. W. Domack, N. Eyles, I. J. Fairchild, G. M. Young (eds.) (1994) Earth's Glacial Record. Cambridge University Press, 266 pp.
Elias S. A. (ed.) (2007) Encyclopedia of Quaternary Science. Elsevier, 3262 pp.
Ehlers, J. (1996) Quaternary and Glacial Geology. J. Wiley & Sons Ltd., 578 pp.
Gornitz V. (1995) Encyclopedia of paleoclimatology and ancient environments. Springer, 1047 pp.
Hambrey, M.H. (1994) Glacial Environments. UCL Press Ltd., London, 294 pp.
Lindner L. (red.) (1992 Czwartorzęd. Osady, metody badań, stratygrafia. Wyd. PAE, Warszawa, ss. 683.
Lowe, J.J., Walker, M.J.C. (1997) Reconstructing Quaternary Environments. Longman Group Ltd., London, 446 pp.
Menzies, J. (1995) Glacial Environments, vol. 1: Modern Glacial Environments, Butterworth Heinemann Ltd., 621 pp.
Menzies, J. (1995) Glacial Environments, vol. 2: Past Glacial Environments, Butterworth Heinemann Ltd., 598 pp.
Siegert M.J., (2001) Ice sheets and late Quaternary environmental change. Wiley, 231 pp.
Stankowski W. (1996) Wstęp do geologii kenozoiku. Wyd. UAM, Poznań, ss. 185.
Sugden D., John B.S. (1976) Glaciers and Landscape. Arnold, 376 pp.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2800-ELHZ-3-S1 w USOSweb