Demografia 2800-DEM-GP-1-S1
Demografia jako nauka i jej związki z innymi dyscyplinami. Teoretyczno-metodologiczne aspekty badań ludnościowych (źródła informacji w badaniach ludnościowych, problem standaryzacji danych, zasady budowy współczynników demograficznych, analiza demograficzna, przegląd wybranych koncepcji teoretycznych, czynniki demograficzne w procesach dynamiki społecznej). Problematyka rozwoju ludnościowego w perspektywie koncepcji przejścia demograficznego i przejścia mobilności przestrzennej (teoria Zelinsky’ego).
Ludność – stan i struktura. Rozmieszczenie ludności. Podstawowe cechy demograficzne (wiek, płeć) , struktura ludności według cech społeczno-zawodowych i wykształcenia. Zjawiska demograficzne. Ruch naturalny ludności - podstawowe pojęcia i miary. Małżeństwa i rozwody - tendencje zmian. Związki kohabitacyjne - ich znaczenie demograficzne. Zmiany w strukturze i wielkości rodziny. Postawy i zachowania prokreacyjne - tendencje zmian. Społeczne uwarunkowania prokreacji. Polityka natalistyczna – kierunki, narzędzia, skuteczność. Umieralność, zachorowalność i śmiertelność w świetle koncepcji przejścia epidemiologicznego (zgony według wieku i przyczyn - tendencje zmian). Dlaczego ludzie migrują? – uwarunkowania mobilności terytorialnej w kontekście wybranych koncepcji teoretycznych. Typy i miary migracji. Społeczne i demograficzne konsekwencje migracji. Polityka migracyjna. Podstawy empiryczne wiedzy o migracjach; ogólna charakterystyka trendów.
Współczesne procesy ludnościowe: wpływ przemian modernizacyjnych na biologiczną reprodukcję społeczeństwa (drugie przejście demograficzne a teoria postmaterializmu, postmodernizmu i rozwoju cywilizacji), nuklearyzacja rodziny; starzenie się ludności - gospodarcze i społeczne konsekwencje zmian w strukturze wieku ludności; eksplozja i implozja demograficzna; procesy urbanizacyjne. Perspektywy rozwoju ludnościowego świata i Polski (rodzaje i znaczenie prognoz demograficznych, prognozy ONZ i GUS). Problemy modelowania i prognozowania migracji. Sytuacja demograficzna Polski.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
Metody dydaktyczne poszukujące
- klasyczna metoda problemowa
- ćwiczeniowa
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Studenci są oceniani w sposób ciągły na podstawie: uczestnictwa i aktywności na zajęciach (dyskusja sprawdzająca znajomość wymaganych lektur) oraz realizacji projektu (kontrola postępu prac). Zastosowane metody podsumowujące to: końcowa ocena wykonania projektu, ocena z kolokwium (do zaliczenia potrzeba min. 60% poprawnych odpowiedzi) oraz ocena za przygotowany indywidualnie esej refleksyjny.
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia:
Efekty z zakresu wiedzy: zaliczenie pisemne w formie kolokwium, projektu;
Sprawdzane efekty kształcenia: K_W02, K_W06,
Efekty z zakresu umiejętności: realizacja projektu w grupach, udział w dyskusji, zaliczenie pisemne;
Sprawdzane efekty kształcenia: K_U02, K_U03, K_U08,
Efekty z zakresu kompetencji społecznych: realizacja projektu w grupach, esej refleksyjny.
Sprawdzane efekty kształcenia: K_K01, K_K02.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Cieślak M. (red.) Demografia, metody analizy i prognozowania, PWN, Warszawa, 1992.
Holzer J.Z. Demografia, PWE, Warszawa 2003.
Kotowska I. (red.) Dirk J. van de Kaa - Doctor Honoris Causa of the Warsaw School of Economics. The Warsaw School of Economics. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH, 2003;
Kurkiewicz J., Podstawowe metody analizy demograficznej, PWN, Warszawa 1992;
Mitręga M. Demografia społeczna, Katowice: Śląsk, 1995;
Okólski M., Demografia - podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie. Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa 2005.
Okólski M., Fihel A., Demografia. Współczesne zjawiska i teorie, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa 2012.
Szukalski P. Urodzenia pozamałżeńskie w Europie końca XX wieku [w:] Wiadomości Statystyczne, nr 3(466) 2000, GUS Warszawa, s.70-78.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: