Bezpieczeństwo społeczeństw lokalnych 2752-BW-N1-3-BSL
Wykład ma za zadanie zapoznanie się studenta z szeroko rozumianą problematyką bezpieczeństwa lokalnego. Najpierw poznaje znaczenie podstawowych terminów takich jak: bezpieczeństwo, bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo wewnętrzne, bezpieczeństwo publiczne, spokój publiczny, porządek publiczny i bezpieczeństwo powszechne. Następnie poznaje podstawowe źródła wiedzy o bezpieczeństwie lokalnym i metody jego badania. Dowiaduje się jak badać poczucie bezpieczeństwa i analizować dane statystyczne.
Zapoznaje się z rozwojem organizacji bezpieczeństwa lokalnego w Polsce. Kolejne wykłady poświęcone są organom władzy publicznej odpowiedzialnym za bezpieczeństwo lokalne. Najpierw wskazana jest rola władzy ustawodawczej i sądowniczej. W dalszej kolejności ogólnej administracji rządowej centralnej i terenowej. Następnie omówiona jest samorządu terytorialnego, służb straży i inspekcji: Policji, Straży Granicznej, Służby Celnej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Żandarmerii Wojskowej, Służby Ochrony Kolei oraz inspekcje i innych straży państwowych, samorządowych i społecznych, a także kościołów i związków wyznaniowych, środków masowego przekazu.
Następnie studenci zapoznają z rolą szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych i organizacji społecznych, w tym spółdzielczych w ochronie bezpieczeństwa lokalnego. Omówiona zostanie wolontariat niezorganizowana aktywność społeczności lokalnych w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego. Jako ostatnie przedstawione są firmy prowadzące działalność gospodarczą w zakresie ochrony bezpieczeństwa lokalnego.
Omówione zostaną główne zagrożenia dla bezpieczeństwa lokalnego, takie jak przestępczość, patologie społeczne, podkultury, brak więzi lokalnych, atomizacja społeczności lokalnych, migracje, konflikty etniczne, religijne, społeczne i polityczne, bezrobocie.
Dalej studenci zapoznają się z różnymi formami i metodami stymulowania bezpieczeństwa lokalnego, m.in. poprzez kształtowanie bezpiecznej przestrzeni, realizację programów prewencyjnych. Omawia się rolę bezpieczeństwa ruchu drogowego, bezpieczeństwa imprez masowych, przeciwdziałania alkoholizmowi, narkomanii i patologii rodziny. Studenci dowiadują się o programie „Niebieskiej karty”. Dowiadują się, jak takie programy należy opracowywać i sprawdzać ich skuteczność. Zapoznają się z najważniejszymi zagranicznymi koncepcjami i programami ochrony bezpieczeństwa lokalnego.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Zdobywa ogólną wiedzę o bezpieczeństwie lokalnym w oparciu o dorobek nauk społecznych i humanistycznych, takich jak kryminologia, w tym wiktymologia, prawo karne i prawo wykroczeń, prawo administracyjne, prawo policyjne. Rozumie znaczenie pojęć stosowanych w pracach dotyczących bezpieczeństwa społeczności lokalnych. Zna podstawową literaturę przedmiotu dotyczącą historycznego, kryminologicznego i socjologicznego oraz politologicznego ujęcia bezpieczeństwa społeczeństw lokalnych. Zna realizowane w okresie minionego dwudziestolecia i obecnie programy bezpieczeństwa lokalnego. Zna kompetencje i zadania organów administracji ogólnej i specjalnej. Wie do jakiego urzędu lub organu zwrócić się w sprawie związanej z bezpieczeństwem społeczności lokalnych.
Potrafi szukać potrzebne do analizy informacje, wie w jakich aktach prawnych znajdują się potrzebne mu źródła prawa. jest w stanie samodzielnie opracować prosty program w zakresie bezpieczeństwa lokalnego, a w zespole, także jako kierownik projektu lub koordynator program, przewidujący udział wyspecjalizowanych służb i straży. Potrafi samodzielnie analizować statystykę kryminalną, oraz wyniki badań sondażowych. Jest w stanie wskazać prawdopodobne przyczyny zmian poziomu lub struktury przestępczości. Wie gdzie szukać pomocy w analizie tych danych. Potrafi opracować program ochrony bezpieczeństwa lokalnego na potrzeby organizacji politycznej, społecznej lub organu administracji.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Literatura
Bezpieczeństwo w środowisku lokalnym, redakcja naukowa Włodzimierz Fehler, Warszawa 2009.
Błachut J., Gaberle A., Krajewski K., Kryminologia, Gdańsk 1999.
Bratton W., Knobler P., Przełom. Jak szef policji nowojorskiej powstrzymał epidemię przestępstw, Poznań 2000.
Cielecki T., Prewencja kryminalna. Studium z profilaktyki kryminologicznej, Opole 2004.
Czapska J., Krupiarz W., Zapobieganie przestępczości w społecznościach lokalnych, Warszawa 1999.
Czarnecki B., Siemiński W., Kształtowanie bezpiecznej przestrzeni publicznej, Warszawa 2004.
Dobkowski J., Problem bezpiecznych przestrzeni w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, "Przegląd Policyjny", 2015, nr 1.
Edukacja dla bezpieczeństwa w społecznościach lokalnych, red. Marian Marcinkowski, Marcin Żuber, Leszno 2013.
Głowacki R., Łojek K., Tyburska A., Urban A., Poradnik dla członków komisji bezpieczeństwa i porządku, Szczytno 2009.
Hołyst B., Kryminologia, Warszawa 2009.
Hołyst B., Wiktymologia, Warszawa 1997.
Kelling G.L., Coles C.M., Wybite szyby: jak zwalczać przestępczość I przywrócić ład w najbliższym otoczeniu, Poznań 2000.
Łojek K., Metodyka rozwiązywania problemów kryminalnych, Szczytno 2008.
Maple J., Mitchell Ch., Łowca przestępców. Jak wyeliminować łobuzów z gry, Poznań 2002
Pessel W.K., Antropologia nieczystości. Studia z kultury sanitarnej Warszawy, Warszawa 20010.
Serafin T., Parszowski S., Bezpieczeństwo społeczności lokalnych. Program prewencji w systemie bezpieczeństwa. Zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2011.
Samoorganizacja społeczeństwa na rzecz bezpieczeństwa powszechnego. Samoobrona powszechna III RP, Warszawa 2000.
Sienkiewicz-Małyjurek K., Niczyporuk Z.T., Bezpieczeństwo publiczne. Zarys problematyki, Gliwice 2010.
Sławik K., Prawno-kryminalistyczne środki przeciwdziałania zagrożeniom (zwłaszcza osób starszych), Warszawa 2010.
Społeczeństwo wobec przemocy, Raport Komitetu Badań nad Przemocą, Zbrodnią i Występkiem opracowany pod przewodnictwem Alain Peyrefitte’a, Warszawa 1982.
Sprengel B., Służby mundurowe ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Zarys problematyki, Toruń 2008.
Teoria i praktyka prewencji kryminalnej, pod redakcją Anetty Jaworskiej i Marka Stefańskiego, Słupsk 2008.
Urban A., Bezpieczeństwo społeczności lokalnych, Warszawa 2009.
Wspólnotowa odmiana prewencji kryminalnej, pod redakcją Anetty Jaworskiej i Grażyny Durki, Gdańsk 2009.
Źródła:
Łuka W., Nie oświadczam się, Warszawa 2014.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: