Prognozowanie i symulacje międzynarodowe 2751-SM-S2-2-PISM
Wprowadzenie w zagadnienia związane z przewidywaniem przyszłości - czas i jego wyobrażenia, ontologia przyszłości. Rozwój, znaczenie i krytyka futurologii.
Teoretyczne podstawy prognozowania: czym jest prognozowanie, rodzaje prognoz, zakotwiczenie i jakość procesu prognostycznego, zasady korzystania z prognoz, wpływ kategorii wartościujących, ograniczenia prognozowania w naukach społecznych, perspektywa międzynarodowa w prognozowaniu stosunków międzynarodowych
Metodologiczne podstawy prognozowania: (a) metody heurystyczne (burza mózgów, delficka, scenariusze, cross impact, metoda analogii - modele analityczne i synektyczne), a także (b) szeregi czasowe: trendy (i ekstrapolacja trendów), wahania okresowe i sezonowe, wahania cykliczne (oraz teorie cykliczne w SM) analiza i dekompozycja szeregów czasowych, analizy przyczynowe (sprzężenia zwrotne) oraz (c) metody najbardziej sformalizowane: modele ekonometryczne i analiza symulacyjna.
Prognozowanie sytuacji międzynarodowej głównych aktorów międzynarodowych: USA, Rosja, ChRL, UE.
Wybrane raporty i instytucje prognozujące rozwój SM: ogólne zmiany geopolityczne, gospodarcze, przyszłe konflikty, rozwój procesów globalizacyjnych itp., przewidywane zmiany dla poszczególnych kontynentów, państw, ugrupowań, instytucji itp.
W cyklu 2021/22Z:
1. Prognostyka międzynarodowa: pojęcie, klasyfikacja, metody, techniki. Pojęcie prognozowania w stosunkach międzynarodowych. Klasyfikacje i funkcje prognoz. Podstawowe metody i techniki prognozowania stosunków międzynarodowych. Metody badań intuicyjnych. Metody badań ekstrapolacyjnych. Metody badań symulacyjnych. Charakterystyka technik zbierania informacji dotyczących środowiska międzynarodowego. Obserwacje, ankiety, wywiady. Techniki wykorzystania informacji statystycznych. Kryteria wyboru ekspertów. Burza mózgów. Metoda delficka. Ocena zgodności ekspertów. Metoda ankietowa. Inne metody heurystyczne. |
W cyklu 2022/23Z:
1. Prognostyka międzynarodowa: pojęcie, klasyfikacja, metody, techniki. Pojęcie prognozowania w stosunkach międzynarodowych. Klasyfikacje i funkcje prognoz. Podstawowe metody i techniki prognozowania stosunków międzynarodowych. Metody badań intuicyjnych. Metody badań ekstrapolacyjnych. Metody badań symulacyjnych. Charakterystyka technik zbierania informacji dotyczących środowiska międzynarodowego. Obserwacje, ankiety, wywiady. Techniki wykorzystania informacji statystycznych. Kryteria wyboru ekspertów. Burza mózgów. Metoda delficka. Ocena zgodności ekspertów. Metoda ankietowa. Inne metody heurystyczne. |
W cyklu 2023/24Z:
1. Prognostyka międzynarodowa: pojęcie, klasyfikacja, metody, techniki. Pojęcie prognozowania w stosunkach międzynarodowych. Klasyfikacje i funkcje prognoz. Podstawowe metody i techniki prognozowania stosunków międzynarodowych. Metody badań intuicyjnych. Metody badań ekstrapolacyjnych. Metody badań symulacyjnych. Charakterystyka technik zbierania informacji dotyczących środowiska międzynarodowego. Obserwacje, ankiety, wywiady. Techniki wykorzystania informacji statystycznych. Kryteria wyboru ekspertów. Burza mózgów. Metoda delficka. Ocena zgodności ekspertów. Metoda ankietowa. Inne metody heurystyczne. |
W cyklu 2024/25Z:
1. Prognostyka międzynarodowa: pojęcie, klasyfikacja, metody, techniki. Pojęcie prognozowania w stosunkach międzynarodowych. Klasyfikacje i funkcje prognoz. Podstawowe metody i techniki prognozowania stosunków międzynarodowych. Metody badań intuicyjnych. Metody badań ekstrapolacyjnych. Metody badań symulacyjnych. Charakterystyka technik zbierania informacji dotyczących środowiska międzynarodowego. Obserwacje, ankiety, wywiady. Techniki wykorzystania informacji statystycznych. Kryteria wyboru ekspertów. Burza mózgów. Metoda delficka. Ocena zgodności ekspertów. Metoda ankietowa. Inne metody heurystyczne. |
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- tekst programowany
- wykład problemowy
Metody dydaktyczne poszukujące
- studium przypadku
- giełda pomysłów
- oxfordzka
- ćwiczeniowa
- stolików eksperckich
- klasyczna metoda problemowa
- SWOT
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Zaliczenie ćwiczeń:
Podstawowym kryterium oceny pracy studenta jest przygotowanie do ćwiczeń i czynny w nich udział, czyli omawianie, analiza i dyskusja treści wybranych tekstów źródłowych. Student przygotowuje scenariusze prognostyczne i analizę case study z elementami prognostycznymi. Ocenie podlega także umiejętność prezentacji swojej analizy prognostycznej oraz zdolność do obrony hipotez zawartych w scenariuszu. Otrzymana liczba punktów z ćwiczeń to podsumowanie pracy studenta w czasie całego semestru.
Egzamin:
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń. Egzamin końcowy obejmuje całość treści merytorycznych wykładów, ćwiczeń, literatury obowiązkowej oraz fakultatywnej. Egzamin ustny.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Literatura podstawowa:
Antoszkiewicz J., Metody heurystyczne. Twórcze rozwiązywanie problemów, Warszawa 1990
Białoskórski, R. Potęga państw 2018: międzynarodowy układ sił w procesie zmian: raport potęgometryczny, ASPRA 2018.
Halpern P., Na tropach przeznaczenia. Z dziejów przewidywania przyszłości, Warszawa 2004
Hughes B.B., Hillebrand E.E., Exploring and Shaping International Futures, London, 2006;
Sadowski W., O decyzjach i prognozach, Łódź 1997;
Sepkowski A., Człowiek a przyszłość, Toruń, 2005;
Siciński A., Rażniewski A., Studia z teorii i metodologii prognozowania społecznego, Warszawa 1976.
Sitek W. Paradoksy socjologicznych prognoz, Wrocław, 2004;
Zeliaś A., Teoria prognozy, Warszawa, 1997.
Sułek M., „Prognozowanie i symulacje międzynarodowe”, Warszawa 2010.
Literatura uzupełniająca:
Podcasty: "Wojna informacyjna", Nowa Europa Wschodnia - portal: https://www.new.org.pl/#858
Carlstrom G., How long will Israel survive? : the threat from within, London : Hurst & Company, 2017.
Ceron A., Curini L., Politics and Big Data: Nowcasting and Forecasting Elections with Social Media, Routledge 2017.
Coker C., Future war, Polity Press, 2015.
Haukkala H., Popescu N., Russian futures: Horizon 2025, Paris : EU Institute for Security Studies, 2016.
Hill Ch., The future of British foreign policy : security and diplomacy in a world after Brexit, Polity, 2019.
Kahneman D. , Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Media Rodzina, Warszawa, 2012.
Missaoui R., Abdessalem T. (eds.), Trends in Social Network. Analysis Information Propagation, User Behavior Modeling, Forecasting, and Vulnerability Assessment, Springer 2017.
Rojas I., Pomares H., (eds.), Time Series Analysis and Forecasting, Springer 2018.
Zielonka J., Counter-revolution: liberal Europe in retreat, Oxford : Oxford University Press, 2018.
Raporty z serii Global Forecast (CSIS); COUNTRYWATCH REVIEW,
W cyklu 2021/22Z:
Literatura podstawowa: Literatura uzupełniająca: Raporty z serii Global Forecast (CSIS); COUNTRYWATCH REVIEW, |
W cyklu 2022/23Z:
Literatura podstawowa: Literatura uzupełniająca: Raporty z serii Global Forecast (CSIS); COUNTRYWATCH REVIEW, |
W cyklu 2023/24Z:
Literatura podstawowa: Literatura uzupełniająca: Raporty z serii Global Forecast (CSIS); COUNTRYWATCH REVIEW, |
W cyklu 2024/25Z:
Literatura podstawowa: Literatura uzupełniająca: Raporty z serii Global Forecast (CSIS); COUNTRYWATCH REVIEW, |
Uwagi
W cyklu 2021/22Z:
Brak. |
W cyklu 2022/23Z:
Brak. |
W cyklu 2023/24Z:
Brak. |
W cyklu 2024/25Z:
Brak. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: