Międzynarodowa ochrona praw człowieka 2751-SM-S2-1-MOPC
Szczegółowe zagadnienia prezentowane podczas wykładu obejmują:
1. Koncepcja i pojęcie praw człowieka
2. Pojęcie i rodzaje systemów ochrony praw człowieka (system uniwersalny, systemy regionalne)
3. Geneza międzynarodowej ochrony praw człowieka
4. Ochrona praw człowieka w systemie Narodów Zjednoczonych. (prawa człowieka w Karcie Narodów Zjednoczonych, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Pakty Praw Człowieka i pozostałe instrumenty tzw. traktatowego systemu ochrony praw człowieka, organy i procedury tzw. politycznego systemu ochrony praw człowieka - Komisja Praw Człowieka, Rada Praw Człowieka)
5. Europejskie systemy ochrony praw człowieka (system Rady Europy ze szczególnym uwzględnieniem Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z protokołami dodatkowymi oraz międzynarodowych procedur kontroli jej implementacji, system KBWE/OBWE, system Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia Karty Praw Podstawowych)
6. Pozaeuropejskie systemy ochrony praw człowieka (system międzyamerykański, system afrykański, kształtowanie się systemu arabskiego)
7. Rola organizacji pozarządowych dla ochrony praw człowieka
8. Miejsce Polski w międzynarodowych systemach ochrony praw człowieka, zobowiązania międzynarodowe Polski w dziedzinie ochrony praw człowieka.
9. Współczesne wyzwania i zagrożenia dla praw człowieka
Konwersatorium poświęcone jest następującym zagadnieniom:
1. Analiza treści wybranych praw człowieka (prawo do życia i problem stosowania kary śmierci, wolność od tortur, wolność od niewolnictwa i poddaństwa, wolność pokojowych zgromadzeń, wolność myśli, sumienia i wyznania, prawo do pracy oraz sprawiedliwych warunków pracy, prawo do nauki)
2. Dopuszczalne ograniczenia możliwości korzystania z praw człowieka, prawa niederogowalne
3. Ochrona praw grup osób szczególnie narażonych na naruszenia (na przykładzie praw dzieci)
4. Skarga indywidualna jako środek międzynarodowej kontroli nad realizacją praw człowieka na przykładzie procedury skargi indywidualnej do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (kryteria dopuszczalności, procedura rozpatrywania, rezultaty, potrzeba i propozycje reform).
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Wykład:
Egzamin pisemny (test jednokrotnego wyboru i pytania otwarte), warunek dopuszczenia do egzaminu – zaliczenie konwersatorium
Konwersatorium:
Końcowe zaliczenie pisemne (pytania otwarte); ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć)
Egzamin pisemny - W1, W2, U1
Kolokwium - W1, W2, U1, U2
Ocena ciągła - K1, K2, K3
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Materiały źródłowe:
Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 r.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948 r.
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 r. z pierwszym i drugim Protokołem Fakultatywnym (1966 r. i 1989 r.).
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z 1966 r. z Protokołem Fakultatywnym (2008 r.)
(Europejska) Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 r.
Karta Praw Podstawowych UE z 2000 r.
Konwencja w spr. zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r.
Uzupełniająca konwencja w spr. zniesienia niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i praktyk zbliżonych do niewolnictwa z 1956 r.
Konwencja o prawach dziecka z 1989 r.
Prawo międzynarodowe publiczne: wybór dokumentów, oprac. A. Przyborowska-Klimczak, Lublin 2003.
2. Opracowania:
Łopatka A., Międzynarodowe prawo praw człowieka, Warszawa 2006.
Prawa człowieka i ich ochrona: podręcznik dla studentów prawa i administracji, B. Gronowska et al., Toruń 2010.
System ochrony praw człowieka, B. Banaszak t al., Kraków 2005.
The United Nations Human Rights Treaty System, Fact Sheet No. 30/Rev, 1, Geneva 2012, dostępne na: https://www.ohchr.org/Documents/Publications/FactSheet30Rev1.pdf.
The ECHR in 50 Questions, Strasbourg 2014, dostępne na: https://echr.coe.int/Documents/50Questions_ENG.pdf.
3. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dostępne na: https://hudoc.echr.coe.int)
Vo v. France (skarga 53924/00)
Evans v. UK (skarga 6339/05)
McCann and Others v. UK (skarga 18984/91)
Siliadin v. France (skarga 73316/01)
Lautsi v. Italy (skarga 30814/06)
Literatura uzupełniająca:
Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Prawa człowieka i systemy ich ochrony: zarys wykładu, Wrocław 2004.
Kędzia Z., Współczesne wyzwania wobec praw człowieka, Sprawy Międzynarodowe 2003/3, s. 5-35.
Kuźniar R., Prawa człowieka: prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe, Warszawa 2004.
Leksykon praw człowieka. 100 podstawowych pojęć, M. Balcerzak et al., Warszawa 2010.
Symonides J., Polska w europejskich systemach ochrony praw człowieka, Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej 2002, s. 191-212.
Symonides J., Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka [w:] Historia, stosunki międzynarodowe, amerykanistyka: Księga Jubileuszowa na 65-lecie Profesora Wiesława Dobrzyckiego, red. E. Haliżak, S. Bieleń , Warszawa 2001, 537-552.
Symonides M., Symonides J., Wkład organizacji pozarządowych w promocję i ochronę praw człowieka, Stosunki Międzynarodowe 2004/1-2, s. 9-24.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: