Geografia polityczna i ekonomiczna 2751-SM-S1-1-GPiE

Zagadnienia wstępne i metodologiczne (1)
kształtowanie się pojęć i podstawowych kierunków geografii politycznej
Mapa polityczna świata (2)
zarys zmian historycznych
mapa polityczna obszaru euroatlantyckiego
zarys podstawowych zmian historycznych
współczesna mapa polityczna
Przestrzeń geopolityczna (3)
naród, państwo i terytorium państwa
klasyfikacja państw
znaczenie państw i jego wyznaczniki
granice polityczne państwa
podział terytorialny
stolica
podział polityczny mórz i oceanów
przestrzeń powietrzna, kosmiczna i podział polityczny nieba/przestworzy
Języki i religie świata (4)
języki świata; języki europejskie
religie świata; religie w Europie
Demografia/ludność świata (5)
• zaludnienie świata
o zmiany i czynniki zmian
o rozmieszczenie przestrzenne ludności
• migracje ludności
• ruch naturalny ludności
• urbanizacja
• struktura ludności wg głównych cech demograficznych:
o płci, wieku, zatrudnienia
o przynależności rasowej, językowej i wyznaniowej
• cechy szczególne demografii obszaru euroatlantyckiego
• problemy demograficzne a rozwój gospodarczy
Zagadnienia dostępu i zaopatrzenia w surowce (7)
• zagadnienia energetyczne
• zaopatrzenie w wodę i dostępu do wody
Rolnictwo i gospodarka rolno-żywnościowa (8)
• główne obszary rolnicze świata
• użytkowanie ziemi i formy ustroju rolnego
• rozmieszczenie i produkcja głównych roślin uprawnych; rozmieszczenie i wielkość produkcji roślinnej
• hodowla, rybołówstwo, leśnictwo; rozmieszczenie i wielkość produkcji zwierzęcej
• problemy żywnościowe/wyżywienia ludności świata
Przemysł (9)
• ogólna charakterystyka przemysłu i rozwoju przemysłowego
• przemysł paliwowo-energetyczny/energetyka
o rozmieszczenie i wydobycie podstawowych surowców energetycznych (węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny)
o produkcja energii elektrycznej
• przemysł wydobywczy
• przemysł przetwórczy
Komunikacja/transport (10)
• transport
o podstawowe rodzaje transportu
• łączność
• telefonie i telekomunikacja
Turystyka międzynarodowa
Handel zagraniczny/międzynarodowy (11)
• struktura geograficzna
• struktura towarowa
• znaczenie handlu zagranicznego i powiązań handlowych
• inwestycje zagraniczne
• zadłużenie zagraniczne
Podziały polityczno-gospodarcze świata (6)
• mierniki/wyznaczniki poziomu gospodarczego
• kraje wysoko, średnio i słabo rozwinięte
• ważniejsze międzynarodowe organizacje gospodarcze

Całkowity nakład pracy studenta

75 godzin, z czego 30 godzin poświęconych na udział w zajęciach, a reszta na przygotowywanie się do zajęć i egzaminu (gł. lektury wskazanych pozycji)

Efekty uczenia się - wiedza

student zna: główne zagadnienia z rozwoju geografii politycznej jako dyscypliny naukowej, zna współczesną mapę polityczną świata oraz jej przekształcenia w ostatnim stuleciu (od przełomu wieku XIX i XX), zna rozmieszczenie światowych zasobów oraz rozumie wynikające z niego konsekwencje przestrzenne i polityczne dla relacji wewnątrzpaństwowych i międzynarodowych

Efekty uczenia się - umiejętności

student potrafi: interpretować zjawiska i mechanizmy polityczne w kontekście przestrzennym, dostrzega relacje i zależności między zjawiskami gospodarczymi i politycznymi, przewiduje wpływ określonych zjawisk z zakresu geografii politycznej i ekonomicznej na ład międzynarodowy i światowy system bezpieczeństwa

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

student dostrzega i rozumie potrzebę śledzenia przemian z zakresu geografii politycznej i gospodarczej świata, student docenia znaczenie uwarunkowań geograficznych i środowiskowych dla rozwoju społeczno-gospodarczego, student dostrzega aspekty etyczne i koszty społeczne przemian w naturalnym otoczeniu człowieka oraz rozwoju gospodarczego

Metody dydaktyczne

wykład z elementami konwersatorium

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Rodzaj przedmiotu

kanon (atrybut wycofany)

Wymagania wstępne

znajomość geografii i historii oraz zagadnień z wiedzy o społeczeństwie na poziomie szkoły średniej

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2021/22Z:

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2022/23Z:

W cyklu 2024/25Z:

Kryteria oceniania

Egzamin pisemny (2 godziny), z elementami testowymi.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

w jęz. polskim
Boczwarow M., Suliborski A., Kompendium wiedzy o geografii politycznej i geopolityce, PWN, Warszawa 2002.
Barbag J., Geografia polityczna ogólna, Warszawa1987.
Blacksell M., Geografia polityczna, PWN, Warszawa 2008, ss. 212.
Bohdanowicz Jadwiga, Dzięcielski Marek, Zarys geografii historycznej i politycznej cywilizacji, Wyd. Uniw. Gdańskiego, Gdańsk1998.
Brown Lester R., Flavin Christopher, French Hilary F., Raport o stanie świata. U progu nowego tysiąclecia, KiW, Warszawa 2000, ss. 292.
Falkowski J., Kostrowicki J., Geografia rolnictwa świata, PWN, Warszawa 2001.
Geografia gospodarcza świata, [red.] Fierla I., PWE, Warszawa 2005, ss. 523.
Holzer Jerzy Z., Demografia, PWE, Warszawa 2003.
Kałuski Stefan, Blizny historii. Geografia granic politycznych współczesnego świata, Dialog, Warszawa 2017, ss. 302.
Maryański A., Narodowości świata, PWN, Warszawa 1998.
Michałków Ireneusz, Zarys geografii ekonomicznej, Dialog, Warszawa 2000, ss. 288.
Otok Stanisław, Geografia polityczna. Geopolityka, ekopolityka, globalistyka, Warszawa2004.
Podstawy geografii ekonomicznej, [red.] Wrona Jerzy, PWE, Warszawa 2006, ss. 463. BWPiSM
Rajman J., Geografia ludności i osadnictwa. Przewodnik metodyczny, Wyd. Nauk. AP w Krakowie, Kraków 2003.
Rykiel Zbigniew, Podstawy geografii politycznej, Rzeszów 2007.
Sobczyński M., Państwa i teoria zależne. Ujęcie geograficzno-polityczne, Adam Marszałek, Toruń 2006, ss. 541.
Wrzosek A., Geografia energetyki świata, WSiP, Warszawa 1997.

w jęz. obcych:
A Companion to Political Geography, [red.] Agnew John, Mitchell Katharyne, Toal Gerard, Blackwell
Cohen Saul Bernard, Geopolitics. The Geography of International Relations, wyd. 3: Rowman and Littlefield, Lanham (in.), 2015 (wyd. 1: 2003), ss. 491.
Flint Colin, Taylor Peter J., Political Geography. World-economy, nation-state and locality, Pearson Education Limited, Harlow England (in.), wyd. 5:2007, ss. 355.

strony internetowe dostarczające bieżących wiarygodnych danych statystycznych:
Rocznik Statystyki Międzynarodowej Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), wydawany rokrocznie
Eurostat (urząd statystyczny UE)
https://ec.europa.eu › eurostat › data › database
CIA World Factbook

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2751-SM-S1-1-GPiE w USOSweb