Prowadzony w cyklach: 2022/23L, 2023/24L, 2024/25L, 2025/26L

Kod ISCED: 0312

Punkty ECTS: 5

Język: polski

Organizowany przez: Wydział Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie

System polityczny RP 2751-PL-S1-3-SPRP

Tematyczne ujęcie treści wykładu:
1. Wprowadzenie
2. Krótka historia ustroju RP – ze szczególnym uwzględnieniem XX w. (II RP, PRL, III RP do 1997 r.)
3. Konstytucja RP z 2 IV 1997 (wolności, prawa i obowiązki obywatela; funkcje, zasady, stany nadzwyczajne, procedura zamiany)
4. Sejm RP i Senat RP
5. Prezydent RP
6. Rada Ministrów RP
7. Samorząd terytorialny
8. Sądy i Trybunały
9. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa
10. System wyborczy w RP
11. Partie i systemy partyjne
12. Grupy interesu i organizacje społeczne
13. Media masowe w RP
14. Polska demokracja – problemy i zagrożenia
15. Egzamin

Całkowity nakład pracy studenta

Całkowity nakład pracy studenta wynosi 125 godzin, w tym 75 godzin - uczestnictwo w zajęciach (godziny zrealizowane z udziałem wykładowcy) - zajęcia dydaktyczne: 45 godzin (30 godzin wykładu i 15 godzin ćwiczeń) - czas wymagany na przeprowadzenie konsultacji bezpośrednich, online lub korespondencji mailowej: 22 godziny - egzamin, egzamin poprawkowy, omówienie zaliczeń: 8 godzin 50 godzin - indywidualna praca studenta - zapoznanie się z literaturą: 30 godzin - czas wymagany do przygotowania się do egzaminu: 15 godzin - czas na przygotowanie do napisania pracy zaliczeniowej na ćwiczenia: 5 godzin

Efekty uczenia się - wiedza

- student potrafi określić znaczenie prawidłowego funkcjonowania systemu politycznego dla stabilności państwa (K.W03) - student ma podstawową wiedzę o państwie i funkcjonujących w jego ramach instytucjach, władzy, prawie i strukturach ekonomicznych państwa (K.W03) - student potrafi precyzyjnie posługiwać się terminologią związaną z charakterystyką i funkcjonowaniem systemu politycznego RP (K.W03) - student ma wiedzę na temat organizacji i funkcjonowania instytucji publicznych, zarówno na szczeblu lokalnym, jaki krajowym i międzynarodowym (K.W04) - student potrafi wymienić i scharakteryzować najważniejsze wydarzenia, które wpłynęły na kształt systemu politycznego III RP (K.W05)

Efekty uczenia się - umiejętności

- student potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną i pozyskiwać dane dla stawiania, projektowania i rozwiązania określonych problemów badawczych (K.U01) (K.U06) - student posiada umiejętność krytycznego myślenia i wybierania trafnych propozycji rozwiązań konkretnych problemów (K.U02) - student potrafi zastosować zdobytą wiedzę oraz kompetencje społeczne w pracy zawodowej oraz w działalności publicznej (K.U07) - student potrafi zastosować zdobytą wiedzę oraz kompetencje społeczne uczestnicząc w dyskursie publicznym, potrafi argumentować i krytycznie oceniać argumenty adwersarzy (K.U02)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

- student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, pogłębienia wiedzy i wykształcenia nowych, pogłębionych umiejętności, a także ma świadomość potrzeby rozwoju osobistego (K.K02) - student jest przygotowany do pracy w organizacjach i instytucjach publicznych, w tym między innymi w administracji publicznej, organizacjach pozarządowych, partiach politycznych (K.K03) - student rozumie potrzebę przestrzegania zasad etyki w życiu politycznym i pracy zawodowej, niezależnie od sektora i szczebla, a także rodzaju wykonywanej pracy (K.K04)

Metody dydaktyczne

Metody dydaktyczne eksponujące: - pokaz Metody dydaktyczne podające: - pogadanka - wykład konwersatoryjny Metody dydaktyczne poszukujące: - studium przypadku

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- opowiadanie
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- giełda pomysłów

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody wymiany i dyskusji
- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Do egzaminu końcowego zostaną dopuszczeni studenci III r. Politologii WNoPiB oraz inni wpisani przez Dziekana na listę słuchaczy w USOS

Koordynatorzy przedmiotu

Joanna Marszałek-Kawa

Kryteria oceniania

Kryteria oceny egzaminu ustnego (wykład):

1. Merytoryczna poprawność odpowiedzi (0–5 pkt)
- trafność i poprawność faktograficzna podawanych informacji (konstytucja, organy władzy, procedury, partie polityczne itp.)
- unikanie błędów rzeczowych

2. Zrozumienie zagadnień i umiejętność analizy (0–5 pkt)
- umiejętność wyjaśnienia zależności (np. relacje między Sejmem a Senatem, rola Prezydenta, Trybunału Konstytucyjnego)
- wskazanie przyczyn, skutków i kontekstu zjawisk politycznych

3. Sposób prezentacji wiedzy (0–5 pkt)
- jasność, logiczny tok wypowiedzi, spójna argumentacja
- posługiwanie się terminologią naukową (np. „system parlamentarno-gabinetowy”, „pluralizm partyjny”)

4. Umiejętność stosowania przykładów (0–3 pkt)
- odwoływanie się do aktualnych lub historycznych przykładów (np. konkretne ustawy, partie, wydarzenia polityczne)

5. Kultura języka i komunikacja (0–2 pkt)
- poprawność językowa, unikanie kolokwializmów
- płynność wypowiedzi, reakcja na pytania dodatkowe

Ocena końcowa:
0-10 pkt. - ndst
11-12 pkt. - dst
13-14 pkt. - dst+
15-16 pkt. - db
17-18 pkt - db +
19-20 pkt - bdb

Kryteria oceny eseju (ćwiczenia):

1. Zrozumienie tematu (0–8 pkt)
- odpowiednie ujęcie problemu
- zaprezentowanie kontekstu systemu politycznego RP

2. Merytoryczna poprawność i wykorzystanie źródeł (0–12 pkt)
- prawidłowe użycie pojęć i odwołanie do instytucji
- odwołania do Konstytucji RP, literatury i aktów prawnych
- poprawne cytowanie

3. Analiza, argumentacja i krytyczne myślenie (0–12 pkt)
- ujęcie takich elementów jak interpretacja, porównania, ocena
- umiejętność dostrzeżenia wad i zalet systemu
- własne wnioski cząstkowe w toku analizy

4. Struktura i spójność tekstu (0–6 pkt)
- logiczny układ (wstęp, rozwinięcie, zakończenie)
- przejrzystość wywodu, powiązania między akapitami

5. Wnioski (0–6 pkt)
- zawarcie w eseju podsumowania
- wskazanie najważniejszych ustaleń
- odniesienie do problemu postawionego we wstępie

6. Styl i język (0–6 pkt)
- poprawność językowa, terminologiczna i stylistyczna
- precyzyjne formułowanie myśli

Ocena końcowa:
0-25 pkt. - ndst
26-29 pkt. - dst
30-34 pkt. - dst+
35-39 pkt. - db
40-44 pkt - db +
45-50 pkt - bdb

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Literatura obowiązkowa:

Antoszewski A. (2012), System polityczny RP, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.

Banaszak B. (2021), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.

Garlicki L. (2025). Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa: Wolters Kluwer.

Skrzydło W. (2008), Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 1997 roku, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Literatura uzupełniająca:

Dobek-Ostrowska B. (2011), Polski system medialny. Media w polityce, polityka w mediach. Wrocław: Wyd. UWr.

Dudek A. (2016), Historia polityczna Polski 1989–2016, Kraków: Wyd. Znak Horyzont.

Chmaj M., Skrzydło W. (2011), System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej Warszawa: Wolters Kluwers Polska

Garlicki L. (2011) Polskie prawo konstytucyjne, Zarys wykładu, Warszawa 2011

Glajcar R. (2015), Demokratyczny reżim polityczny. Relacja między legislatywą i egzekutywą w III Rzeczypospolitej, Katowice: Wyd. UŚ.

Glajcar R., Turska-Kawa A., & Wojtasik W. (red.). (2017). Leksykon polskich partii politycznych, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Grzybowski M. (2004), Rola ustrojowa Prezydenta RP w kontekście członkostwa w Unii Europejskiej, „Państwo i prawo".

Izbebski H. (2009), Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działanie.

Jakubowicz K. (2007), Media publiczne: początek końca czy nowy początek? Warszawa: Wyd. Profesjonalne i Akademickie

Marszałek-Kawa J. (2012), Pozycja ustrojowa i funkcje Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej po akcesji do Unii Europejskiej, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.

Matyja R. (2012), Rywalizacja polityczna w Polsce, Warszawa: Ośrodek Myśli Politycznej

Mojak R. (2002), Prawno-ustrojowe i polityczne mechanizmy tworzenia rządu w Polsce, „Przegląd Sejmowy” nr 5.

Szmulik B. (2008), Pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2008.

Sylwestrzak A. (2006), Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa: Wyd. Sejmowe.

Wojtasik W. (2024). Electoral Manipulation in Liberal Democracies, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Zięba-Załucki H. (2000), Organy kontroli państwowej i ochrony prawa w Konstytucji RP, Rzeszów.

Zuba K. (2012), Polska scena polityczna. Ciągłość i zmiana. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Czasopisma:

Atheaneum Polskie Studia Politologiczne

Political Preferences

Przegląd Sejmowy

Roczniki Nauk Społecznych

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2751-PL-S1-3-SPRP w USOSweb