Metody i techniki badawcze 2751-PL-S1-2-MiTB

Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z podstawowymi problemami metodologii badań w naukach społecznych (obserwacja, eksperyment, analiza konwersacyjna, socjolingwistyka, sondaż, metoda monograficzna, metoda historyczna, metoda dokumentów osobistych), począwszy od klasycznych ujęć zaproponowanych przez antropologię społeczną i Webera po metody współczesne.
Celem przedmiotu jest przekazanie Studentowi narzędzi służących do:
- analizowania, badania i interpretacji zjawisk i procesów zachodzących we współczesnym świecie społecznym.
- analizowania, badania i interpretacji dokumentów i źródeł o charakterze trwałym (teksty, przekazy internetowe, prasa) i nietrwałym (program telewizyjny, radiowy),
- oceny mechanizmów rządzących zachowaniem jednostki i większych grup społecznych w kontekście prowadzonych badań społecznych
- rozumienia zmian zachodzących w zachowaniach jednostek w przedziałach czasowych;
- rozumienia i interpretacji roli badacza w sytuacji badania oraz zachowywania etyki w prowadzonych badaniach
- rozumienia i samodzielnej interpretacji sytuacji badawczych.

Podczas zajęć wprowadzone zostają podstawowe pojęcia i kategorie metodologiczne (pochodzące z nauk społecznych: socjologii, nauk o polityce i nauk o komunikowaniu) stosowane w badaniach społecznych i medioznawczych: obserwacja, eksperyment, analiza konwersacyjna, socjolingwistyka, sondaż, metoda monograficzna, metoda historyczna, metoda dokumentów osobistych.
Kategorie metodologiczne zostają wprowadzone w oparciu o najistotniejsze z historycznego punktu widzenia szkoły badań społecznych i medioznawczych. Jednocześnie wskazywane są główne kierunki rozwoju metodologii nauk społecznych. Istotnym elementem zajęć jest charakterystyka i interpretacja zachowań współczesnego społeczeństwa polskiego w kategoriach wyborów, reakcji na działania podejmowane przez polityków oraz działań mediów i dziennikarzy kształtujących opinię publiczną.

Plan wykładu (podstawowe zagadnienia)
Badania w naukach społecznych. Wprowadzenie.
Proces badawczy w naukach społecznych: cele badań, teorie w nauce, teorie w badaniach ilościowych i jakościowych
Badania ilościowe, jakościowe i schematy badań mieszanych, temat badań, przegląd literatury, pytania badawcze, stawianie hipotez, metody badań ilościowych i jakościowych
Wywiady jakościowe, indywidualne i fokusowe.
Badania sondażowe, budowa kwestionariusza ankiety
Metody doboru próby do badań ilościowych i jakościowych.
Podstawy analizy ilościowej i prezentacja danych statystycznych.
Analiza treści, eksperyment, mystery client.

Całkowity nakład pracy studenta

1.Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: 30 2.Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu: 14 3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: 1

Efekty uczenia się - wiedza

K_W07 Zna podstawowe metody i techniki badawcze w zakresie nauk społecznych

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U01 Potrafi interpretować zjawiska społeczne, w tym przede wszystkim zjawiska polityczne K_U02 Potrafi dobrać odpowiednie metody, techniki i narzędzie badawcze do przeprowadzenia prostego projektu badawczego oraz znaleźć lub wytworzyć na podstawie własnego badania, odpowiednie ku dane K_U03 Potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną i pozyskiwać dane dla stawiania, projektowania i rozwiązania określonych problemów badawczych

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K_K02 Pracować w grupie, jako odpowiedzialny członek zespołu K_K03 Ma świadomość, że badania społeczne muszą być prowadzone w zgodzie ze standardami etycznymi K_K07 Jako członek zespołu przygotowującego projekt, uwzględnia prawne, ekonomiczne, społeczne i polityczne aspekty jego realizacji

Metody dydaktyczne

Wykład prowadzony przy pomocy form multimedialnych (prezentacje komputerowe, fragmenty filmów, wycinki z gazet)

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- pomiaru w terenie
- ćwiczeniowa
- obserwacji
- projektu

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Etyka podczas zajęć 1.Uczestnictwo w wykładach jest nieobowiązkowe, jednak nie znaczy to, że pierwszy raz pojawić się należy na egzaminach. Warto brać udział w zajęciach, również tych o formule wykładu. Korzyści są różnorakie, a najważniejsza to wstępne zaznajomienie się z materiałem, którego trzeba się będzie nauczyć do egzaminu. 2.Osoby uczestniczące w wykładach muszą pamiętać, że decydując się na przyjście na zajęcia nie powinny rozpraszać swej uwagi inną aktywnością, choć z antropologii kulturowej doskonale wiadomo, że ludzie zachowują się w różnorodny, również dewiacyjny, sposób. Osoba o rozproszonej uwadze lub nadaktywna werbalnie (zajęta prowadzeniem kontr-wykładu) stanowi podczas wykładu bardzo zły przykład dla innych (grupa odniesienia negatywnego) i może stać się obiektem uszczypliwych komentarzy (kontrola społeczna) lub zostać uprzejmie poproszona o opuszczenie sali. Szczególne niebezpieczeństwo płynie ze strony urządzeń mobilnych (tabletów, smartfonów, laptopów) i możliwości, jakie dają, np. przeglądanie stron internetowych podczas wykładu, czytanie wpisów na społecznościówkach, czy głupawe śmianie się do ekranu. NALEŻY UNIKAĆ TAKIEGO ZACHOWANIA. Dlatego też, jeżeli urządzenia te nie służą do notowania wykładanych treści, to należy pozostawić je w torbach, plecakach, czy kieszeniach (można je dla pewności wyłączyć przed wykładem).

Koordynatorzy przedmiotu

Maria Wincławska

Kryteria oceniania

ZASADY PRZEPROWADZANIA I OCENIANIA EGZAMINU

Egzamin przeprowadzany jest w formie pisemnej.
Do egzaminu dopuszczeni są student, którzy:
-zapisani są na zajęcia w syst. USOS,
-uzyskali pozytywną ocenę z ćwiczeń
Egzamin obejmuje wiedzę uzyskaną w toku wykładów, materiał z ćwiczeń oraz pozycje z zestawu lektur.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Tyczyn 1997.
Babbie Earl, „Badania społeczne w praktyce”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
David Silverman, „Prowadzenie badań jakościowych”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009.
Flyvbjerg B., Pięć mitów o badaniach typu studium przypadku, „Studia Socjologiczne”, 2005, 2 (107), s. 41-69.
Frankfort-Nachmias Chava i David Nachmias, „Metody badawcze w naukach społecznych”, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
Groble Lawrence, „Sztuka wywiadu”, Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2006.
Gruszczyński L. A., Badania pilotażowe, w: „Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów”, oprac. M.
Kubisz-Muła Łukasz (2015), Podstawy sondażowych badań opinii publicznej, Bielsko-Biała, ATH
Malikowski i M. Niezgoda, WSSG, Tyczyn 1997, tom I, s. 331-343.
Marsh David, Gerry Stoker, „Teorie i metody w naukach politycznych”, Wydawnictwo UJ, 2006.
Metodologia badań politologicznych. Warszawa 2016, www.ptnp.org.pl (w zakładce w zakładce publikacje - czytelnia)
Sztabiński Paweł B., Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym: Nowa technika badawcza, czy wywiad kwestionariuszowy przez telefon?, „Przegląd Socjologiczny”, 1999, 48 (1), s. 133-150.
Taylor L., A. Willis, Medioznawstwo, Kraków 2006.
Wejland Andrzej P., Kwestionariusz, w: „Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów”, oprac. Marian Malikowski i Marian Niezgoda, WSSG, Tyczyn 1997, tom I, s. 370-390.
Wincławska Maria, Kultura polityczna studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, w: M. Jeziński (red.), Postawy studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu wobec dorosłości, wyd. Adam Marszałek, Toruń 2010, s. 224-246.
Wincławska Maria, Barbara Brodzińska, Wizerunek kobiet i mężczyzn w reklamie telewizyjnej na początku lat dziewięćdziesiątych i dziś, w: M. Jeziński, M. Wincławska, B. Brodzińska (red.), Konteksty kultury popularnej, Toruń, 2010, wyd. Adam Marszałek, s. 80-95.
Wincławska Maria, Sondaże w kampanii prezydenckiej 2010, w: J. Okrzesik, W. Wojtasik (red.), Wybory prezydenckie 2010, Katowice, 2011, REMAR.
Wincławska Maria, Sondaże, prognozy wyborcze i co z nich wynika. Analiza na przykładzie wyborów parlamentarnych 2011, w: A. Turska-Kawa, W. Wojtasik (red.), Wybory parlamentarne 2011, Katowice 2012, REMAR.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2751-PL-S1-2-MiTB w USOSweb