Teologia polityczna 2751-MON-TP

1. Kwestie metateoretyczne: sens (treść semantyczna) i zakres pojęcia „teologia polityczna / teologia polityki”; jej status badawczy oraz (inter)dyscyplinarna relacja do teologii sensu proprio, nauki społecznej Kościoła, socjologii religii, filozofii (teorii) polityki, filozofii (teorii) państwa i prawa, filozofii moralnej (etyki), filozofii dziejów i filozofii kultury
2. Typologia teologii politycznych: instytucjonalne, apelatywne i jurystyczne
2.1. Teologia polityczna w rozumieniu Carla Schmitta
3. Formy historyczne teologii politycznej:
3.1. Teologia polityczna Platona w „Prawach”.
3.2. Treść semantyczna i zakres pojęcia theologia politica /civilis od stoików do Warrona
3.3. Teologia polityczna biblijnego Izraela
3.4. Teologia polityczna chrześcijaństwa:
3.4.1. Ewangelia a polityka
3.4.2. Chronos, kairos i katechon w teologii politycznej św. Pawła
3.4.3.Teologia polityczna i filozofia dziejów św. Augustyna
3.4.4. Teoria „Dwóch Mieczy” i teologia papalistyczna w średniowiecznej Christianitas od św. Gelazego I do Bonifacego VIII
3.4.5. Teologia imperialna (Sacrum Imperium) od Euzebiusza z Cezarei do Dantego
3.4.6. Teologia polityczna św. Tomasza z Akwinu

Całkowity nakład pracy studenta

Udział w wykładach - 30 h

Efekty uczenia się - wiedza

Student rozumie wieloraki sens pojęcia „teologia polityczna”, ma wiedzę o głównych typach teologii politycznych, umie opisać i scharakteryzować ich związki z wielkimi religiami świata oraz dostarczanymi przez nie wzorcami legitymizacji władzy, zwłaszcza w społeczeństwach i ustrojach tradycyjnych.

Efekty uczenia się - umiejętności

Student wykorzystuje nabytą wiedzę do rozpoznawania i analizowania analogii pomiędzy kategoriami religijnego obrazowania świata i pojęciami teologii a instytucjami i pojęciami jurydycznymi i społeczno-politycznymi.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student ma świadomość natury, przyczyn i źródeł współczesnych problemów i kontrowersji związanych z relacjami pomiędzy religią a polityką, tak w wymiarze instytucjonalno-publicznym, jak społecznym i kulturalnym oraz posiada umiejętność ich sprawiedliwego osądu i racjonalnego rozstrzygania.

Metody dydaktyczne

wykład, metoda podająca

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Pożądana ogólna orientacja w historii doktryn politycznych oraz historii chrześcijaństwa.

Kryteria oceniania

Zaliczenie bez oceny na podstawie udokumentowanej obecności na wykładzie (max dwie nieusprawiedliwione obecności)

Literatura

A/ Literatura podstawowa:
Merio Scattola, Teologia polityczna, Warszawa 2011
Carl Schmitt, Teologia polityczna, w: tenże, Teologia polityczna i inne pisma, Kraków – Warszawa 2000
Heinrich Meier, Czym jest teologia polityczna? Wstępne uwagi na temat kontrowersyjnego pojęcia, „Teologia Polityczna”, nr 1(2003-2004)
Ernst-Wolfgang Böckenförde, Teoria polityki a teologia polityczna. Uwagi na temat ich wzajemnego stosunku, w: „Teologia Polityczna”, nr 3(2005-2006)
Eric Voegelin, Gnoza – istota nowożytności, w: tenże, Nowa nauka polityki, Warszawa 1992.
Paweł Kaczorowski, Teologia polityczna, w: Słownik społeczny, red. B. Szlachta, Kraków 2004
Jacek Bartyzel, Teologia polityczna, w: Encyklopedia „Białych Plam”, t. XVII, Radom 2006.
Augusto Del Noce, L'epoca della secolarizzazione, Milano 1970.

B/ Literatura uzupełniająca:
O. Hugo Rahner SJ, Kościół i państwo we wczesnym chrześcijaństwie, Warszawa 1986 [antologia z komentarzem].
Św. Augustyn, O Państwie Bożym przeciw poganom ksiąg XXII, Warszawa 1977, księgi V (w t. 1) i XIX (w t. 2)
Św. Tomasz z Akwinu, O władzy (De Regno), w: tenże, Dzieła wybrane, Poznań 1984 [lub przekład pt. O królowaniu – królowi Cypru, Kraków 2006].
Wilhelm Stapel, Chrześcijański mąż stanu, w: Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918-1933, opr. W. Kunicki, Poznań 1999
E.H. Kantorowicz, Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, Warszawa 2007.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2751-MON-TP w USOSweb