Psychologia kary i więzienia 2751-MON-PKW
Problematyka zajęć:
1. Psychologia penitencjarna jako dział psychologii stosowanej
a. Czym jest i zajmuje się psychologia? Dziedziny psychologii badawczej i stosowanej
b. Status psychologii penitencjarnej. Psychologia penitencjarna a psychologia kryminalistyczna i sądowa
c. Cele i obszary zainteresowania psychologii penitencjarnej. Przykładowe problemy
d. Związki psychologii penitencjarnej z innymi dyscyplinami
2. Psychologia karania – kara, naprawa szkody, resocjalizacja. Reakcje na kary
a. Kary i nagrody jako podstawowy przedmiot zainteresowania psychologii behawiorystycznej
b. Determinanty skuteczności kary
c. Cechy charakterystyczne i rodzaje kar kryminalnych
d. Funkcje kary kryminalnej
e. Teorie kary kryminalnej – cele karania
f. Kara pozbawienia wolności jako najbardziej typowa forma kary kryminalnej
3. Ogólna charakterystyka więzienia. Typy więzień
a. Więzienia w epoce przednowoczesnej
b. Nowoczesne i współczesne systemy penitencjarne
c. Polskie instytucje penitencjarne
d. Systemy odbywania kary pozbawienia wolności w Polsce
4. Psychologiczne konsekwencje uwięzienia
a. Dolegliwości kary pozbawienia wolności – formy deprywacji związanej z uwięzieniem
b. Procesy psychologiczne towarzyszące uwięzieniu
c. Uwięzienie jako sytuacja trudna
d. Stres towarzyszący uwięzieniu i sposoby radzenia sobie z nim przez więźniów
e. Fazy uwięzienia
f. Strategie adaptacyjne więźniów
g. Czas w sytuacji uwięzienia
5. Więzienie jako instytucja totalna
a. Cechy charakterystyczne i typy instytucji totalnych
b. Świat podwładnych w instytucji totalnej
c. Świat personelu w instytucji totalnej
d. Stanfordzki eksperyment więzienny – przykład psychologicznych reakcji ludzi po umieszczeniu w instytucji totalnej
6. Socjalizacja i resocjalizacja. Formy oddziaływań penitencjarnych
a. Psychologiczne modele czynów przestępczych
b. Funkcja resocjalizacyjna kary kryminalnej
c. Socjalizacja i nabywane w jej trakcie kompetencje społeczne. Rodzaje socjalizacji i zasady socjalizacji
d. Resocjalizacja – czy jest i jakie są jej relacje z socjalizacją
e. Psychologiczne paradygmaty resocjalizacji
f. Oddziaływania resocjalizacyjne wg polskiego kodeksu karnego wykonawczego
g. Środki oddziaływań resocjalizacyjnych
h. Psychologiczne bariery dla skuteczności penitencjarnych oddziaływań resocjalizacyjnych
i. Powrót do przestępczości – recydywa
7. Zróżnicowanie społeczności więźniów. Subkultury więzienne
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania Metody oceniania:
- kolokwium zaliczeniowe pisemne - W1, W2, U1, U2, K1, K2
Kryteria oceniania:
Kolokwium zaliczeniowe – 3 pytania otwarte, odpowiedź na każde z nich punktowana w skali 0-10 pkt (maksymalna ilość punktów – łącznie 30 pkt)
Oceny:
0-14,5 pkt - niedostateczny (2)
15-18 pkt - dostateczny (3)
18,5-20,5 pkt – dostateczny plus (3,5)
21-24 pkt - dobry (4)
24,5-26,5 pkt – dobry plus (4,5)
27-30 pkt – bardzo dobry (5)
Praktyki zawodowe
n.d.
Literatura
Literatura podstawowa:
Psychologia penitencjarna, pod red. M. Cioska i B. Pastwy-Wojciechowskiej, PWN, Warszawa 2016.
M. Ciosek, Psychologia sądowa i penitencjarna, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 2000.
R. Poklek, Zarys psychologii penitencjarnej. Pomiędzy teorią a praktyką, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2018.
R. Poklek, Instytucjonalne i psychospołeczne aspekty więzienia, Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więzienne, Kalisz 2010.
Literatura uzupełniająca:
D.A. Crighton, G.J. Towl, Psychology in prisons, Blackwell Publishing, Malden – Oxford – Carlton 2008.
Applying psychology to imprisonment: Theory and practice, red. B.J. McGurk, D.M. Thornton, M.E. Williams, Stationery Office Books, London 1987.
B. Waligóra, Funkcjonowanie człowieka w warunkach izolacji więziennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1974.
Kryminologiczne i penitencjarne aspekty wykonywania kary pozbawienia wolności, pod red. M. Kuć, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2008.
J. Szostak, Psychologia sądowa. Podstawowe zagadnienia, Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. R. Łazarskiego, Warszawa 2002.
N. Olszewska, Pudło. Opowieści z polskich więzień, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2020.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: