Kościół i papiestwo w XX i XXI wieku 2751-MON-KP
1/ Wprowadzenie (podstawowe pojęcia, chronologia i cezury historii Kościoła XX-XXI w., specyfika tematyki i jej zakres, źródła i literatura przedmiotu).
2/ Kościół katolicki u schyłku pontyfikatu Leona XIII (1878–1903).
3/ Pius X: papież obrońca wiary i starego porządku (1903–1914).
4/ Benedykt XV (1914–1922): pomiędzy wojną a pokojem.
5/ Pius XI (1922–1939): papiestwo od narodzin do rozkwitu faszyzmu.
6/ Pius XII (1939–1958): papiestwo w okresie II wojny światowej, tworzenia ładu jałtańskiego i zimnej wojny.
7/ Jan XXIII (1958–1963): papież przełomów politycznych i doktrynalnych, inicjator Soboru Watykańskiego II.
8/ Paweł VI (1963–1978): czas odnowy soborowej i kryzysu.
9/ Jan Paweł II (1978–2005): globalne papiestwo.
10/ Benedykt XVI (2005–2013): kontynuacja czy odwrót?
11/ Franciszek (2013– ): nowy styl papiestwa.
12/ Przyszłość Kościoła i papiestwa: redefinicja roli Biskupa Rzymu, decentralizacja, ku synodalności.
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- pogadanka
- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- referatu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
1/ Lektura literatury podstawowej.
2/ Pozytywna ocena z testu pisemnego (minimum 60% poprawnych odpowiedzi).
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
1/ Allen John L., Papież Benedykt XVI. Biografia Josepha Ratzingera, przekł. Robert Bartołd, Poznań 2005.
2/ Białkowski Michał, Sobór Watykański II. Polska historia, Warszawa 2022.
3/ Białkowski Michał, Wokół Soboru Watykańskiego II. Studia i szkice, Toruń 2016.
4/ Borghesi Massimo, Jorge Mario Bergoglio. Biografia intelektualna. Dialektyka i mistyka, przekł. Dariusz Chodyniecki, Kraków 2018.
5/ Casaroli Agostino, Pamiętniki: męczeństwo cierpliwości. Stolica Święta i kraje komunistyczne (1963–1989), przekł. Tadeusz Żelaźnik, Warszawa 2001.
6/ Dudek Antoni, Gryz Ryszard, Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989), Kraków 2003.
7/ Dzieci Soboru zadają pytania. Rozmowy o Soborze Watykańskim II, red. Zbigniew Nosowski, Warszawa 1996.
8/Ernesti Jörg, Geschichte der Päpste seit 1800, Freiburg im Breisgau 2024.
9/ Ernesti Jörg, Leo XIII. Papst und Staatsmann, Freiburg im Breisgau 2019.
10/ Kumor Bolesław, Historia Kościoła, cz. 8: Czasy współczesne 1914–1992, Lublin 1995.
11/ Malley John SJ, Co się zdarzyło podczas Soboru Watykańskiego Drugiego, przekł. Andrzej Wojtasik, Kraków 2011.
12/ Mattei Roberto de, Sobór Watykański II. Historia dotąd nieopowiedziana, tłum. Sergiusz Orzeszko, Ząbki 2012.
13/ Mróz Maciej, Watykańska polityka wschodnia. Wczoraj i dziś, Toruń 2011.
14/ Mróz Maciej, W kręgu dyplomacji watykańskiej. Rosja, Polska, Ukraina w dyplomacji watykańskiej w latach 1917-1926, Toruń 2004.
15/ Mróz Maciej, Wojna w kawałkach. Franciszek i dyplomacja papieska wobec wybranych problemów międzynarodowych 2013-2018, Toruń 2018.
16/ Najnowsza historia Kościoła. Katolicy i kościoły chrześcijańskie w czasie pontyfikatu Jana Pawła II (1978-2005), red. Elio Guerriero i Marco Impagliazzo, przedm. Andrea Ricardi, Kraków 2006.
17/ Napiórkowski Andrzej, Teologie XX i XXI wieku, Kraków 2016.
18/ Napolitano Matteo Luigi, Tajne akta Watykanu. Dyplomacja Kościoła – dokumenty i tajemnice, tłum. Krzysztof Stopa, Kielce 2013.
19/ Poupard Paul, W sercu Watykanu od Jana XXIII do Jana Pawła II, przekł. Janina Dembska, Katowice 2005.
20/ Orlandis José, Kościół katolicki w II połowie XX wieku, tłum. Paweł Skibiński, Radom 2007.
21/ Raina Peter, Arcybiskup Dąbrowski – rozmowy watykańskie, Warszawa 2001.
22/ Raina Peter, Cele polityki władz PRL wobec Watykanu. Tajne dokumenty 1967–1989, Warszawa 2001
23/ Rausch Thomas P., Katolicyzm w trzecim tysiącleciu, przekł. Jakub Kołacz, Kraków 2007.
24/ Riccardi Andrea, Jan Paweł II. Biografia, tłum. Krzysztof Stopa, Częstochowa 2014.
25/ Ring-Eifel Ludwig, Światowa potęga Watykanu. Polityka współczesnych papieży, przekł. Teresa Sotowska, Warszawa 2006.
26/ Seewald Peter, Benedykt XVI. Życie, tłum. Wiesław Szymona, Kraków 2021.
27/ Skibiński Paweł, Kościół wobec totalitaryzmów (1917–1989). Światowy katolicyzm i doświadczenia Polaków, Warszawa 2022.
28/ Svidercoschi Gian Franco, Sobór, który trwa. Kronika, bilans, perspektywy II Soboru Watykańskiego, tłum. Lucyna Rodziewicz, Kraków 2003.
29/ Stehle Hansjacob, Tajna dyplomacja Watykanu. Papiestwo wobec komunizmu (19171991), przeł. Ryszard Drecki, Michał Struczyński, Warszawa 1993.
30/ Storia del cristianesimo. Religione – Politica – Cultura, a cura di J.-M. Mayeur, vol. 12: Guerre mondiali e totalitarismi (1914–1958), Roma 1997.
31/ Tanner Norman, Krótka historia Kościoła katolickiego. Nowe spojrzenie, przekł. Aleksander Gomola, Kraków 2015.
32/ Vatikanische Ostpolitik unter Johannes XXIII. und Paul VI. 1958-1978, red. K.-J. Hummel, Paderborn – München – Wien – Zürich 1999.
33/ Weigel George, Kres i początek. Papież Jan Paweł II – zwycięstwo wolności, ostatnie lata, dziedzictwo, tłum. Michał Romanek, Kraków 2012, Poznań 2024.
34/ Weigel George, Uświęcić świat. Istotne dziedzictwo Soboru Watykańskiego II, tłum. Dominika Krupińska, Warszawa 2023.
35/ Weigel George, Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II, tłum. Dominika Chylińska, Jacek Illg, Jadwiga Piątkowska, Rafał Śmietana, Maria Tarnowska, Kraków 2001, 2012.
36/ Wiltgen Ralph, Ren wpada do Tybru, tłum. Andrzej Słowik, Poznań 2001, 2024.
37/ Wrzeszcz Maciej, Paweł VI. Szkice do portretu wielkiego papieża, Warszawa 1982.
38/ Zieliński Zygmunt, Papiestwo i papieże dwóch ostatnich stuleci, Warszawa 1997.
39/ Zieliński Zygmunt, Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków, Warszawa 1999.
40/ Zieliński Zygmunt, Papieże epoki soborowej, Warszawa 2006.
41/ Żaryn Jan, Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: