Współczesna polityka włoska 2751-KON-WPW

1. Współczesne Włochy - wprowadzenie
Podstawowe informacje nt. współczesnego państwa włoskiego: położenie geograficzne i skutki z niego wynikające; model ustrojowy; system partyjny; struktura społeczna i demografia; pozycja Włoch we współczesnej Europie i świecie.
2. Dziedzictwo faszyzmu włoskiego
Narodziny faszyzmu włoskiego; zmiany ustrojowe wprowadzane przez faszystów; budowa państwa totalitarnego; polityka zagraniczna faszystowskich Włoch; polityka faszystów wobec opozycji politycznej; upadek państwa faszystowskiego i upadek Mussoliniego; ruchy neofaszystowskie po II wojnie światowej.
3. Początki Republiki Włoskiej
Referendum nt. modelu ustrojowego Włoch z 1946 r.; spory między monarchistami a republikanami; tworzący się krajobraz sceny politycznej po II wojnie; wzrastająca siła włoskich komunistów; zakres i sposoby defaszyzacji Włoch; pozostałości po realiach faszystowskich.
4. Ustrój Republiki Włoskiej
Proces przygotowania i uchwalenia konstytucji Republiki Włoskiej; zasady ustrojowe Włoch; trójpodział władzy i jego struktura; pozycja ustrojowa prezydenta; pozycja ustrojowa rządu i premiera; pozycja ustrojowa parlamentu; relacje między władzą centralną a regionami.
5. System partyjny Republiki Włoskiej
Kształtowanie się systemu partyjnego Republiki Włoskiej; formowanie się ugrupowań prawicy i centroprawicy; specyfika i znaczenie włoskiej chadecji; specyfika i znaczenie ugrupowań lewicowych, w szczególności komunistycznych; związki partii politycznych z zagranicą i związkami zawodowymi.
6. Potęga włoskiej chadecji
Specyfika i rola włoskiej chadecji; wielonurtowość Chrześcijańskiej Demokracji i spory wewnętrzne; relacje Chrześcijańskiej Demokracji z Kościołem Katolickim; relacje polityków chrześcijańsko-demokratycznych z mafią włoską; geograficzny rozkład poparcia do chadecji; upadek chadecji w latach 90.
7. Mafia i korupcja w polityce włoskiej
Początki i źródła potęgi mafii włoskiej; specyfika i znaczenie mafii sycylijskiej; specyfika i znaczenie mafii neapolitańskiej; relacje mafii włoskiej ze sceną polityczną; walka z mafią w XX w.; wewnętrzna struktura organizacyjna włoskiej mafii; obraz mafii włoskiej w kulturze popularnej.
8. Forza Italia i narodziny berlusconizmu
Życiorys polityczny Silvia Berlusconiego; początki tworzenia ruchu społecznego i partii politycznej; specyfika strukturalno-organizacyjna Forza Italia; wyniki wyborcze Forza Italia; koalicje wyborcze tworzone przez Forza Italia; rządy Berlusconiego; koniec kariery Berlusconiego i sprawy obyczajowe.
9. Niestabilność włoskiego prawa wyborczego
Zmiany włoskiego systemu wyborczego oraz ich wpływ na kolejne elekcje parlamentarne; charakterystyka kolejnych systemów wyborczych współczesnych Włoch: Rosatellum (2017), Italicum (2015), Porcellum (205), Mattarellum (1993), Legge 74 (1946); znaczenie czynnika proporcjonalnego i większościowego w systemach wyborczych Włoch.
10. Włoski regionalizm i separatyzm
Historia i rola ruchów separatystycznych we Włoszech; działanie proautonomicznych organizacji w północnych Włoszech: Ligi Lombardzkiej, Ligi Weneckiej, Autonomicznego Piemontu, Unii Liguryjskiej, Ligi Emilii-Romanii i Sojuszu Toskańskiego; powołanie i działalność Ligi Północnej; przekształcenie Ligi Północnej w Ligę na rzecz Premiera Salviniego.
11. Populizm obywatelski Ruchu 5 Gwiazd
Działalność społeczna i medialna Beppe Grilla; formowanie struktur organizacyjnych wspierających Grilla; powołanie Ruchu 5 Gwiazd; udział Ruchu 5 Gwiazd w wyborach i wpływ na rządzenie; postulaty prodemokratyczne, ekologiczne, proobywatelskie i europejskie Ruchu 5 Gwiazd.
12. Konserwatyzm i nacjonalizm Braci Włochów
Rola organizacji i partii postfaszystowskich i neofaszystowskich w powojennych Włoszech; organizacje i partie nacjonalistyczne po II wojnie światowej; biografia polityczna i działalność Giorgii Meloni; powstanie i struktura partii Bracia Włosi; wybory 2022 r. i ich znaczenie; działalność rządu Meloni.
13. Problem migracyjny w polityce włoskiej
Wpływ migrantów i migracji na krajobraz kulturowy i społeczny Włoch na przestrzeni dziejów; specyfika etniczna i kulturowa Sycylii; presja migracyjna i uchodźcza na południowe Włochy na początku XXI w.; wzrost znaczenia organizacji i partii sceptycznych wobec migracji, antyimigranckich i eurosceptycznych.
14. Włochy a integracja europejska
Przyczyny proeuropejskiej polityki powojennych Włoch; Włochy w pierwszych procesach integracji europejskiej; rola Włoch i włoskich polityków w kształtowaniu polityki europejskiej; pozycja środowisk eurosceptycznych w polityce włoskiej; polityka europejska rządu Meloni; polityka włoska wobec wojny w Ukrainie.
15. Przyszłość Republiki Włoskiej - podsumowanie
Kolokwium końcowe. Dyskusja na temat najważniejszych problemów współczesnych Włoch i potencjalnych sposobów ich rozwiązania.