Pozamilitarne aspekty bezpieczeństwa państwa 2751-BN-S1-3-SP-PABP
1. Kwestie organizacyjne
2. Bezpieczeństwo, zagrożenie, potrzeby i ich klasyfikacje. Potrzeby współczesnego człowieka w sferze bezpieczeństwa. Przegląd definicji bezpieczeństwa społecznego. Potrzeby mieszkańców Polski w zakresie bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa społecznego. Współczesne zagrożenia społeczne. Klasyfikacja współczesnych zagrożeń społecznych. Społeczności najbardziej podatne na zagrożenia społeczne.
3. Literatura piękna, film, teatr, poezja poruszające problemy ściśle związane z tematyką bezpieczeństwa społecznego. Human Development Index. Wskaźniki i mierniki dobrobytu społecznego, ekonomicznego, wskaźniki ubóstwa itp. Ciąg dalszy rozważań. Wskaźnik jakości życia (Quality of Life Index, obecnie Where-to-be-born Index). Wskaźnik ubóstwa społecznego (Human Poverty Index). Przegląd światowych statystyk.
4. Bezrobocie, klasyfikacja bezrobocia. Skutki bezrobocia. Obszary i grupy najbardziej zagrożone bezrobociem. GUS - bezrobocie 1990-2024. Typy bezrobocia. Fazy życia bezrobotnego. Skala bezrobocia w UE i Polsce. Bank Danych Lokalnych - aktywność zawodowa według grup wiekowych, płci, województw, bezrobocie, bezrobocie rejestrowane itp. Bezrobocie - dane z Eurostatu (UE).
5. Bezdomność - definicje bezdomności. Fazy życia bezdomnego. Przyczyny bezdomności. Skutki bezdomności. Dane statystyczne dotyczące bezdomności - Polska, Europa, świat.
6. Alkoholizm - zagrożenie biologiczne, zagrożenie ekonomiczne, zagrożenie społeczno-kulturowe. Choroba alkoholowa. Fazy upijania się. Etapy upojenia alkoholowego. Style picia wg. A. Kamińskiego. Determinanty choroby alkoholowej. Statystyki dotyczące spożycia alkoholu. Przestępczość - przestępcy w stanie nietrzeźwym.
7. Narkomania. Rys historyczny narkomanii. Przyczyny uzależnienia od narkotyków. Rodzaje narkotyków. Negatywne następstwa narkomanii. Przestępstwa związane z narkomanią. Uzależnienia od leków.
8. Zjawisko samobójstw. Czynniki prowadzące do samobójstwa. Zdrowie psychiczne – dzieci, młodzieży i dorosłych. Prostytucja. Podział prostytucji. Przyczyny i skutki prostytucji. Przyczyny uprawiania prostytucji. Regulacje prawne wokół zjawiska prostytucji. Statystyki policyjne. Handel ludźmi.
9. Korupcja, definicja tego zjawiska. Formy korupcji. Czynniki korupcjogenne. Indeks Percepcji Korupcji - porównania międzynarodowe. Korupcja w opinii Polaków - badania opinii publicznej w latach 1991-2024 np. Centralne Biuro Antykorupcyjne. OLAF - Europejski Urząd ds. Przeciwdziałania Nadużyciom. Indeks Percepcji Korupcji (wskaźnik międzynarodowy)
10. Bezpieczeństwo żywności. Szkodliwe dodatki do żywności a bezpieczeństwo zdrowotne konsumenta. Bezpieczeństwo pacjenta. Prawa pacjenta i osoby niepełnosprawnej. Bezpieczeństwo lekowe. Refundacja leków. Pandemia.
11. Inne zagrożenia: warunki – środowisko naturalne, zanieczyszczenia, hałas, betomania, nowe uzależnienia, nierówny dostęp do usług medycznych, dehumanizacja, sekty, AI, inne.
12. System bezpieczeństwa społecznego III RP. Podmioty ustawodawcze, podmioty wykonawcze, podmioty kontrolne, szczebel samorządowy, organizacje pozarządowe w kontekście bezpieczeństwa społecznego. Obszary polityki społecznej: polityka demograficzna, polityka edukacyjna, polityka ochrony zdrowia, polityka mieszkaniowa, polityka zatrudnienia itd.
13. Przestępczość. Czynniki sprzyjające rozwojowi przestępczości. Statystyki. Pomoc byłym więźniom oraz ich rodzinom. Prawa osadzonych.
14. Patologie w rodzinie. Zabieranie dzieci z rodzin - bulwersujące przypadki. Adopcja. Rodzinne domy dziecka, domy dziecka. Pomoc dla osób starszych i niedołężnych. Przemoc w rodzinie - statystyki policyjne. Problemy demograficzne - emigracja, starzenie się społeczeństwa
15. Bezpieczeństwo społeczne w Unii Europejskiej. Akty prawne regulujące kwestie związane z bezpieczeństwem społecznym w UE. Wyzwania społeczne w UE.
Np. Karta Wspólnotowa Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników - 1989; Dyrektywa 77/187/EWG - o ochronie pracowników przed negatywnymi skutkami w zakresie ciągłości ich zatrudnienia; Dyrektywa 93/104/WE - o organizacji czasu pracy; 92/85/WE - o ochronie macierzyństwa; 94/33/WE o ochronie młodych pracowników itd. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2023/970 o jawności wynagrodzeń. I szereg innych.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- opowiadanie
- opis
- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
- punktowana
- referatu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Gierszewski J., Organizacja systemu bezpieczeństwa społecznego
Leszczyński M., Bezpieczeństwo społeczne a bezpieczeństwo państwa
Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, praca zbiorowa
Szewior K., Bezpieczeństwo społeczne jednostki
Skrabacz A., Bezpieczeństwo społeczne. Podstawy teoretyczne i praktyczne
Liczne odnośniki do źródeł internetowych, umieszczone na kursie moodle.umk.pl.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: