Wojska specjalne 2751-BN-S1-2-SP-WS

I. POJĘCIE WOJSK I DZIAŁAŃ SPECJALNYCH
1. Podstawowe kwestie terminologiczne.
2. Rodzaje działań specjalnych i ich
charakterystyka.
3. Organizacja i funkcjonowanie współczesnych sił specjalnych.
II. HISTORIA DZIAŁAŃ SPECJALNYCH
1. Starożytność.
2. Wiek XIX.
3. Okres międzywojenny.
4. Działania specjalne w II wojnie światowej
- siły specjalne Rzeszy Niemieckiej
- alianckie siły specjalne
- radzieckie operacje specjalne
5. Działania specjalne w okresie zimnej wojny (1945-1990).
III. GENEZA WOJSK (DZIAŁAŃ) SPECJALNYCH W POLSCE
1. Działania specjalne w średniowieczu oraz w okresie powstań
narodowych.
2. Polskie oddziały specjalne w II wojnie światowej:
- formacje spadochronowe na Zachodzie
- polskie oddziały Commando
- oddziały dywersyjne Armii Krajowej
3. Polskie oddziały specjalne w okresie powojennym (do 1990 r.):
- 1 Batalion Szturmowy – Dziwnów,
- Jednostka Wojskowa Formoza - Gdynia,
- samodzielne kompanie specjalne,
- kompanie specjalne z brozp.
IV. WSPÓŁCZESNE WOJSKA SPECJALNE W POLSKIM SYSTEMIE OBRONNYM
1. Proces tworzenia Wojsk Specjalnych po transformacji ustrojowej.
2. Struktura, zadania, wyposażenie współczesnych Wojsk Specjalnych RP:
- Dowództwo Komponentu Wojsk Specjalnych,
- Jednostka Wojskowa GROM,
- Jednostka Wojskowa Komandosów,
- Jednostka Wojskowa FORMOZA,
- Jednostka Wojskowa NIL,
- Jednostka Wojskowa AGAT,
- 7 eskadra działań specjalnych.
V. ZNACZENIE SIŁ SPECJALNYCH DLA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO
1. Rola i zadania Wojsk Specjalnych w systemie obronnym państwa.
2. Polski model budowy Wojsk Specjalnych
3. Doświadczenia i wnioski z funkcjonowania Wojsk Specjalnych w Siłach Zbrojnych RP.
4. Determinanty efektywności operacji specjalnych na przykładzie działań w Iraku i w Afganistanie.
VI. FORMACJE SPECJALNE CZOŁOWYCH PAŃSTW
1. Wojska Specjalne USA
- Dowództwo Operacji Specjalnych Armii Stanów Zjednoczonych
- Rangers
- Delta Force
- Naval Special Warfare Development Group (DEVGRU lub SEAL)
- US Army Special Forces (Zielone Berety)
2. Wojska Specjalne Rosji
- Dowództwo sił specjalnych
- Specnaz
- Grupa Alfa
3. Wojska Specjalne Wielkiej Brytanii
- Special Air Service (SAS)
- Special Boat Service (SBS)
- Special Reconnaissance Regiment (SRR)
4. Współczesne operacje jednostek elitarnych.
VII. KIERUNKI ROZWOJU WOJSK SPECJALNYCH

W cyklu 2022/23Z:

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z:
- genezą wojsk i działań specjalnych,
- rodzajami i charakterystyką działań specjalnych,
- współczesnymi formacjami specjalnymi,
- najważniejszymi operacjami prowadzonymi przez Wojska Specjalne,
- znaczeniem sił specjalnych dla bezpieczeństwa,
- rolą Wojsk Specjalnych w narodowym systemie bezpieczeństwa Polski,
- kierunkami rozwoju sił specjalnych.
Wymagania wstępne:
Student powinien posiadać wiedzę, umiejętności i kompetencje z zakresu objętego przedmiotami podstawowymi systematyzującymi tematykę związaną
z teorią bezpieczeństwa, jak również podstawowymi instytucjami bezpieczeństwa.
Student powinien posiadać ogólną orientacja w aktualnych wydarzeniach polityczno-militarych.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (godziny kontaktowe) - 15 godz. Konwersatorium (0,5 pkt.) Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta – 20 godzin (0,5 pkt.) Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w zaliczeniu przedmiotu – 15 godzin (0,5 pkt.)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: zna zagrożenia i ich konsekwencjach dla bezpieczeństwa narodowego, ich przyczyny oraz wynikających z tych zagrożeń procesy zmian w systemie zapewnienia bezpieczeństwa, także w obszarze wykorzystania Wojsk Specjalnych - K_W09 W2: definiuje podstawowe zagadnienia z zakresu funkcjonowania i organizacji systemu bezpieczeństwa narodowego Polski, w tym potrafi ocenić wpływ Wojsk Specjalnych na funkcjonowanie systemu obronnego państwa - K_W12 W3: zna znaczenie podstawowych pojęć używanych w badaniach nad bezpieczeństwem narodowym, w tym terminologii związanej z użyciem i działaniem Wojsk Specjalnych - K_W15

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi wykorzystywać uzyskane informacje dla potrzeb praktycznego rozwiązywania problemów sfery bezpieczeństwa, szczególnie w aspekcie użycia i działania Wojsk Specjalnych - K_U3 U2: Potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami używanymi w nauce o bezpieczeństwie narodowym, w tym właściwie posługuje się terminologią związaną z wykorzystaniem Wojsk Specjalnych - K_U13 U3: przygotowuje pisemne wypowiedzi dotyczące problematyki szeroko pojmowanego bezpieczeństwa, w swoich opracowaniach umie stawiać tezy oraz artykułować własne poglądy w sprawach bezpieczeństwa (szczególnie roli i zadań Wojsk Specjalnych potrafiąc je merytorycznie uzasadniać - K_U17 U4: analizuje przyczyny i uwarunkowania konkretnych wydarzeń zbrojnych oraz wpływ Wojsk Specjalnych na ich wynik - K_U18

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: rozumie potrzebę nieustannego uczenia i aktualizowania swojej wiedzy, umiejętności oraz kompetencji, także w zakresie rozwoju Wojsk Specjalnych - K_K01 K2: rozumie znaczenie priorytetów i hierarchii dóbr w działaniach na rzecz bezpieczeństwa. Wskazuje priorytety oraz uzasadnia znaczenie Wojsk Specjalnych dla bezpieczeństwa narodowego – K_K03 K3: Uzupełnia wiedzę, doskonali umiejętności i poszerza ich spektrum, uznaje samokształcenie za istotny warunek powodzenia na rynku pracy - K_K06 K4: Ma świadomość znaczenia i poziomu swojej wiedzy z zakresu bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego, w tym roli i wykorzystania Wojsk Specjalnych - K_K08

Metody dydaktyczne

opis, pogadanka, prezentacja, analiza materiałów źródłowych

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- referatu
- seminaryjna

Wymagania wstępne

- znajomość problematyki z zakresu przedmiotów: Teoria bezpieczeństwa, Polityka i strategia bezpieczeństwa, System bezpieczeństwa narodowego; - ogólna orientacja w aktualnych wydarzeniach polityczno-militarych

Koordynatorzy przedmiotu

Zdzisław Polcikiewicz

Kryteria oceniania

- aktywny udział w dyskusji (ocena ciągła) – W2, U3, K1, K2, K4
- przygotowanie referatów lub prezentacji multimedialnej (praca
zespołowa) – W1, W2, W3, U1, U2, U3, U4, K3
- testy sprawdzające wiedzę – W1, W2, W3
Ocenę końcową stanowi ocena średnia z ocen uzyskanych w czasie semestru.

Praktyki zawodowe

Brak

Literatura

Literatura podstawowa:
Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013.
Denece Eric, Historia oddziałów specjalnych, Bellona SA, Warszawa 2009.
Graeme Stewart, SAS. Elita wojsk brytyjskich, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999.
Korczyński Grzegorz, Polskie oddziały specjalne w II wojnie światowej, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2006.
Królikowski Hubert, Historia działań specjalnych: od wojny trojańskiej do II wojny światowej, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2004.
Królikowski Hubert, Wojskowa Formacja Specjalna "Grom" im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, Gdański Dom Wydawniczy, Gdańsk 2002.
Kwećka Roman, Gryga Marek, Siły specjalne w kontekście współczesnych zagrożeń, AON, Warszawa 2002.
Mike Ryan, Encyklopedia oddziałów specjalnych. Taktyka, historia, strategia, uzbrojenie, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003.
Nadel Joel, Wright Jon, Komandosi amerykańscy, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1997.
Sroka Paweł., Pacek Bogusław, Kubiński Marek (red.), Wojska specjalne w systemie obronnym RP – aspekty organizacyjne, doktrynalne i modernizacyjne, AON, Warszawa 2013.
Stilwell Aleksander, Informatoro SAS i jednostkach elitarnych. Siły specjalne w akcji. Operacje jednostek elitarnych 1991-2011, Wydawnictwo Vesper, Kraków 2014.
Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2014.
Literatura uzupełniająca:
Depa Wojciech, Modus Operandi sił specjalnych, Tom IV, Taktyka czerwona, Avalod, Kraków 2013.
Hermann Henryk, Działania specjalne (wczoraj-dziś-jutro), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2001.
Leebaert Derek, Historia oddziałów specjalnych i tajnych operacji od Achillesa do
Al-Kaidy, Wyd. Jeden Swiat, Warszawa 2010.
Markowski Wiktor, Miliaczenko Wiktor, Specnaz w Afganistanie, Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2002.
Miller Russell, Komandosi, Amber, Warszawa 2000.
Pyś Przemysław, Podręcznik taktyki Rangersów, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2011.
Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002.
Stilwell Alexander, Jednostki specjalne w akcji: Afganistan, Afryka, Bałkany, Irak, Ameryka Południowa, Wyd. Muza, Warszawa 2009,
Zaloga Steven, Berety z gwiazdami. Radzieckie wojska powietrznodesantowe, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003.

W cyklu 2022/23Z:

Literatura obowiązkowa
Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013.
Denece Eric, Historia oddziałów specjalnych, Bellona SA, Warszawa 2009.
Graeme Stewart, SAS. Elita wojsk brytyjskich, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999.
Korczyński Grzegorz, Polskie oddziały specjalne w II wojnie światowej, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2006.
Królikowski Hubert, Historia działań specjalnych: od wojny trojańskiej do II wojny światowej, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2004.
Królikowski Hubert, Wojskowa Formacja Specjalna "Grom" im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, Gdański Dom Wydawniczy, Gdańsk 2002. Kwećka Roman, Gryga Marek, Siły specjalne w kontekście współczesnych zagrożeń, AON, Warszawa 2002.
Mike Ryan, Encyklopedia oddziałów specjalnych. Taktyka, historia, strategia, uzbrojenie, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003.
Nadel Joel, Wright Jon, Komandosi amerykańscy, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1997.
Sroka Paweł., Pacek Bogusław, Kubiński Marek (red.), Wojska specjalne w systemie obronnym RP – aspekty organizacyjne, doktrynalne i modernizacyjne, AON, Warszawa 2013.
Stilwell Aleksander, Informator o SAS i jednostkach elitarnych. Siły specjalne w akcji. Operacje jednostek elitarnych 1991-2011, Wydawnictwo Vesper, Kraków 2014.
Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2014.
Literatura uzupełniająca
Depa Wojciech, Modus Operandi sił specjalnych, Tom IV, Taktyka czerwona, Avalod, Kraków 2013.
Hermann Henryk, Działania specjalne (wczoraj-dziś-jutro), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2001.
Leebaert Derek, Historia oddziałów specjalnych i tajnych operacji od Achillesa do Al-Kaidy, Wyd. Jeden Swiat, Warszawa 2010.
Markowski Wiktor, Miliaczenko Wiktor, Specnaz w Afganistanie, Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2002.
Miller Russell, Komandosi, Amber, Warszawa 2000.
Pyś Przemysław, Podręcznik taktyki Rangersów, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2011.
Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002.
Stilwell Alexander, Jednostki specjalne w akcji: Afganistan, Afryka, Bałkany, Irak, Ameryka Południowa, Wyd. Muza, Warszawa 2009.
Zaloga Steven, Berety z gwiazdami. Radzieckie wojska powietrznodesantowe, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003.

Uwagi

W cyklu 2022/23Z:

Przedmiot kończy się zaliczeniem z oceną.
Liczba godzin:
Godziny kontaktowe - konwersatorium (15 godzin, 05 pkt. ETCS).
Praca własna – 35 godzin 1 pkt. ETCS), w tym:
- przygotowanie do zaliczenia – 15 godzin (0,5 pkt.)
- przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury – 20 godzin (0,5 pkt.)

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2751-BN-S1-2-SP-WS w USOSweb