Uniwersytet Mikołaja Kopernika - Centralny System Uwierzytelniania

Nie jesteś zalogowany | zaloguj się

Prowadzony w cyklach: 2021/22Z, 2022/23Z

Kod ISCED: 0511

Punkty ECTS: 3

Język: polski

Organizowany przez: Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych

Aktywność fizyczna a odporność organizmu 2600-SIW-AF-2-S1

Celem przedmiotu jest zdobycie wiedzy na temat funkcjonowania układu immunologicznego człowieka oraz wpływu wysiłku fizycznego na jego odporność.
Na wykładach zostaną omówione następujące tematy: biologiczne podstawy immunologii, zakres pojęć, definicje i terminologia; Immunogeny i antygeny: immunologiczna reakcja pierwotna i wtórna (anamnestyczna); elementy odporności wrodzonej: znaczenie układu wrodzonego w rozpoznaniu swój:obcy; struktura i funkcja przeciwciał: klasy przeciwciał; biologia limfocytu B; główny układ zgodności tkankowej; biologia limfocytu T; cytokiny: hormony układu immunologicznego; aktywacja, funkcja i współdziałanie komórek B i T podczas infekcji; mechanizmy kontrolujące reakcje obronne: regulacje wewnątrz układu immunologicznego; mechanizmy kontrolujące reakcje obronne: neuro-endokryno-immunomodulacja; fizjologia procesu zapalnego: komórkowa i chemiczna koncepcja zapalenia; fizjologia procesu zapalnego: główne molekularne kaskady zapalenia; wysiłek fizyczny a komórkowe mechanizmy odporności nieswoistej; wysiłek fizyczny a mechanizmy odpowiedzi humoralnej; cytokiny, proces zapalny i podatność na infekcje a wysiłek fizyczny.
Ćwiczenia laboratoryjne poświęcone są zagadnieniom obejmującym tematykę funkcjonowania układu limfatycznego, budowy i znaczenia narządów limfatycznych oraz rodzajów odporności człowieka wraz z ich mechanizmami. Przedstawione będą na nich również informacje związane z wpływem aktywności ruchowej (regularnej i systematycznej oraz wyczynowej) na reakcje immunologiczne i układ odpornościowy oraz wpływem wysiłku fizycznego na parametry morfotyczne krwi oraz aktywność komórek układu immunologicznego.
Na zajęciach zaprezentowane będą informacje na temat powszechnie występujących chorób zakaźnych, zasad profilaktyki oraz zwalczania tych chorób, także w kontekście osób, którym towarzyszy wysiłek fizyczny. Zakres przedmiotu obejmuje zagadnienia mające na celu wyjaśnienie konieczności przeprowadzania szczepień ochronnych i profilaktycznych w kontekście zwalczania chorób zakaźnych.
Na ćwiczeniach poruszane są również zagadnienia związane z: podstawowymi testami immunologicznymi, które znajdują zastosowanie w leczeniu i wykrywaniu chorób zakaźnych, modelami zwierzęcymi wykorzystywanymi w badaniach laboratoryjnych oraz warunkami hodowli zwierząt laboratoryjnych. Ćwiczenia obejmują również zapoznanie się studentów z metodami izolacji komórek immunokompetentnych, warunkami ich hodowli oraz ich zastosowaniem w badaniach.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (35 godz.): - udział w wykładach - 15 - udział w ćwiczeniach audytoryjnych - 0 - udział w ćwiczeniach laboratoryjnych - 15 - udział w ćwiczeniach terenowych – 0 - udział w konsultacjach - 5 Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (75 godz.): - przygotowanie do ćwiczeń - 10 - przygotowanie do kolokwiów - 25 - praca własna nad opracowaniem prezentacji - 10 - przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie – 30 - inne (jakie?) – 0 Łącznie: 75 godz. (3 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Definiuje pojęcia: antygen, immunogen, przeciwciało, odporność wrodzona i nabyta, szczepienia ochronne, odporność gromadna, główny układ zgodności tkankowej, proces zapalny, alergia, neuroimmunomodulacja - K_W01, K_W05 W2: Opisuje budowę i sposób funkcjonowania układu odpornościowego i narządów limfatycznych oraz wpływ wysiłku fizycznego na odpowiedź immunologiczną - K_W03, K_W05, K_W11 W3: Definiuje zależności pomiędzy procesem zapalnym i podatnością na infekcje a aktywnością fizyczną - K_W01, K_W05, K_W11 W4: Definiuje mechanizmy interakcji antygen-przeciwciało oraz ich zastosowanie w pośrednich i bezpośrednich testach immunologicznych, które mogą być wykonywane u sportowców - K_W05, K_W06, K_W12 W5: Opisuje rodzaje szczepień ochronnych i profilaktycznych przeprowadzanych w Polsce oraz ich wpływ na aktywność fizyczną - K_W01, K_W03, K_W05

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: wykorzystuje wiedzę z zakresu immunologii oraz wpływu aktywności fizycznej na układ odpornościowy do propagowania wiedzy na temat sportu i zdrowego stylu życia - K_U04 U2: Stosuje podstawowe metody jakościowe i ilościowe do oceny procesów zachodzących z udziałem układu odpornościowego w warunkach wysiłku fizycznego - K_U01, K_U02 U3: Posiada umiejętność opracowywania i dokumentowania przeprowadzonych badań - K_U02 U4: Ocenia zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka wywołane chorobami zakaźnymi oraz brakiem powszechnego stosowania szczepień ochronnych i profilaktycznych - K_U04, K_U05 U5: Posiada umiejętność planowania eksperymentów z wykorzystaniem interakcji immunologicznych zachodzących pomiędzy antygenem a przeciwciałem oraz potrafi wyciągać wnioski z prostych analiz/testów immunologicznych - K_U02

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Racjonalnie i krytycznie podchodzi do informacji uzyskanej z literatury naukowej i środków masowego przekazu, a zwłaszcza do obiegowych przekonań odnoszących się do istotności wykonywania powszechnych szczepień ochronnych i profilaktycznych - K_K01 K2: Docenia znaczenie zdobytej wiedzy na temat wpływu wysiłku fizycznego na układ odpornościowy dla efektywności i skuteczności działania - K_K02 K3: Rozumie potrzebę ustawicznego pogłębiania wiedzy na temat wpływu infekcji oraz szczepień ochronnych na funkcjonowanie układu odpornościowego, zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego - K_K03

Metody dydaktyczne

Wykład z prezentacjami multimedialnymi Ćwiczenia mają charakter doświadczalny (studenci realizują zadania w grupach 2-3-osobowych). Zajęcia muszą być prowadzone w grupie nie więcej niż 8-12 osób, ponieważ wymaga tego metodyka doświadczeń: dostęp do sprzętu i urządzeń laboratoryjnych, a także praca z odczynnikami chemicznymi. W ramach ćwiczeń studenci przygotowują również prezentacje multimedialne, na temat których odbywają się dyskusje naukowe.

Metody dydaktyczne podające

- opis
- tekst programowany

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- laboratoryjna

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Znajomość anatomii i fizjologii człowieka

Koordynatorzy przedmiotu

Krzysztof Domagalski

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
Egzamin pisemny – K_W01, K_W03, K_W05, K_W11, K_U04, K_K01, K_K02, K_K03
Egzamin ustny –
Kolokwium – K_W01, K_W03, K_W05, K_W06, K_W11, K_W12, K_U01, K_U02, K_U04, K_U05, K_K01, K_K02, K_K03
Referat/eseje –
Prezentacje – K_U04, K_U05
Projekty –
Aktywność (tylko kompetencje) – K_K01, K_K03
Inne – wskazać jakie:

Kryteria oceniania:
zaliczenie wykładów: egzamin pisemny w formie testu do uzupełnienia, wymagany próg na ocenę dostateczną - 55-60%, 61-70% - dostateczny plus, 71-80% - dobry, 81-90% - dobry plus, 91-100% - bardzo dobry.
zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych: trzy pisemne kolokwia kontrolne, obejmujące tematykę zajęć realizowanych na zajęciach, ocena ciągła (bieżące przygotowanie studentów do zajęć i ich aktywność); ocena końcowa wyliczana jako średnia uzyskanych ocen; do 3,39 – dostateczny, 3,40-3,74 – dostateczny plus, 3,75-4,19 – dobry, 4,20-4,50 – dobry plus, powyżej 4,50 – bardzo dobry.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Literatura podstawowa:
- Roitt I., Brostoff J. Male D. Immunologia. PZWL 2000 i nowsze;
- Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W. Immunologia. PWN 2004 i nowsze;
- Buczek J., Deptuła W., Gliński Z., Jarosz J., Stosik M., Wernicki A. Immunologia porównawcza i rozwojowa zwierząt. PWN 2000;
UJ 1998.
- Czarkowska-Pączek B., Przybylski J. Zarys fizjologii wysiłku fizycznego. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner.2005
Literatura uzupełniająca:
- Deptuła W., Buczek J. Zarys immunologii ssaków 1998;
- Płytycz B., Gliński Z., Jarosz J., Książkiewicz-Kapralska M., Markowska M., Skwarło-Sońta K. Immunologia porównawcza 1999
- Playfair J. H. L., Chain B. M. Immunologia w zarysie 2005
- Kurowski M., Kowalski M.L. Wpływ wysiłku fizycznego na odpowiedź immunologiczną – wybrane zagadnienia. Alergia Astma Immunologia 2014, 19 (3): 144-149

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2600-SIW-AF-2-S1 w USOSweb