Immunologia i immunopatologia
2600-S1-CM-IMM
Przedmiot realizowany jest w formie wykładu i ćwiczeń laboratoryjnych.
Podstawowym celem przedmiotu jest szczegółowe zapoznanie studentów z budową, funkcjonowaniem oraz zarówno pozytywną, jak i negatywną rolą układu odpornościowego. Studenci zdobywają wszechstronną wiedzę na temat najważniejszych mechanizmów uczestniczących w odpowiedzi immunologicznej na różne rodzaje antygenów, takie jak bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty czy alergeny. Szczególną uwagę poświęca się procesowi zapalnemu oraz znaczeniu głównego układu zgodności tkankowej (MHC), które są kluczowe dla prawidłowego działania układu odpornościowego i rozwoju odpowiedzi immunologicznej.
W ramach wykładów omawiana jest szczegółowa struktura i funkcjonowanie centralnego (szpik kostny, grasica) oraz obwodowego (węzły chłonne, śledziona, migdałki) układu odpornościowego. Studenci zdobywają wiedzę na temat mechanizmów obronnych zarówno wrodzonych, jak i nabytych, obejmujących funkcjonowanie kluczowych komórek układu odpornościowego, takich jak limfocyty B i T. Poruszane są również zagadnienia związane z immunologiczną pamięcią, mechanizmami tolerancji immunologicznej oraz autoimmunizacji.
Ćwiczenia laboratoryjne koncentrują się na praktycznym aspekcie funkcjonowania układu limfatycznego oraz analizie struktury i znaczenia narządów limfatycznych w kontekście odpowiedzi immunologicznej. Studenci mają możliwość analizy preparatów histologicznych tych narządów, co pozwala im na zrozumienie ich budowy i funkcji. Ważnym elementem zajęć jest nauka technik przygotowywania, utrwalania i barwienia rozmazów krwi, które umożliwiają identyfikację komórek układu odpornościowego.
Podczas ćwiczeń omawiane są również podstawowe techniki immunologiczne o szerokim zastosowaniu diagnostycznym i terapeutycznym. Studenci poznają zasadę działania i przeprowadzają testy immunologiczne oparte na interakcji antygen-przeciwciało, takie jak test immunoenzymatyczny ELISA czy reakcja aglutynacji. Przykładem praktycznego zastosowania tych metod jest oznaczanie grup krwi w układzie AB0 i Rh. Ponadto, studenci uczą się izolacji komórek immunologicznych z krwi obwodowej ssaków oraz prowadzenia ich hodowli w warunkach in vitro, co umożliwia zrozumienie zasad funkcjonowania układu odpornościowego na poziomie komórkowym.
Dzięki kompleksowemu podejściu teoretyczno-praktycznemu studenci zdobywają wiedzę i umiejętności niezbędne do zrozumienia funkcjonowania układu odpornościowego oraz jego zastosowania w diagnostyce i terapii chorób immunologicznych.
|
W cyklu 2022/23Z:
Przedmiot realizowany jest w formie wykładów i ćwiczeń.
Na wykładach zostaną omówione następujące tematy: biologiczne podstawy immunologii, zakres pojęć, definicje i terminologia; Immunogeny i antygeny: immunologiczna reakcja pierwotna i wtórna (anamnestyczna); elementy odporności wrodzonej: znaczenie układu wrodzonego w rozpoznaniu swój:obcy; struktura i funkcja przeciwciał: klasy przeciwciał; biologia limfocytu B; główny układ zgodności tkankowej; biologia limfocytu T; cytokiny: hormony układu immunologicznego; aktywacja, funkcja i współdziałanie komórek B i T podczas infekcji; mechanizmy kontrolujące reakcje obronne: regulacje wewnątrz układu immunologicznego; fizjologia procesu zapalnego: komórkowa i chemiczna koncepcja zapalenia; fizjologia procesu zapalnego: główne molekularne kaskady zapalenia; tolerancja immunologiczna: autoimmunoagresja; nadwrażliwość immunologiczna: rodzaje alergii.
Ćwiczenia laboratoryjne poświęcone są zagadnieniom obejmującym tematykę funkcjonowania układu limfatycznego, budowy i znaczenia narządów limfatycznych oraz rodzajów odporności człowieka wraz z ich mechanizmami. Na ćwiczeniach poruszane są również zagadnienia związane z: podstawowymi testami immunologicznymi, które znajdują zastosowanie w leczeniu i wykrywaniu chorób zakaźnych (test ELISA, test Coombsa, oznaczanie grup krwi w układzie ABO i Rh), warunkami hodowli in vitro komórek immunologicznych, izolacją komórek immunokompetentnych z krwi obwodowej, zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych w diagnostyce. |
W cyklu 2023/24Z:
Przedmiot realizowany jest w formie wykładów i ćwiczeń.
Na wykładach zostaną omówione następujące tematy: biologiczne podstawy immunologii, zakres pojęć, definicje i terminologia; Immunogeny i antygeny: immunologiczna reakcja pierwotna i wtórna (anamnestyczna); elementy odporności wrodzonej: znaczenie układu wrodzonego w rozpoznaniu swój:obcy; struktura i funkcja przeciwciał: klasy przeciwciał; biologia limfocytu B; główny układ zgodności tkankowej; biologia limfocytu T; cytokiny: hormony układu immunologicznego; aktywacja, funkcja i współdziałanie komórek B i T podczas infekcji; mechanizmy kontrolujące reakcje obronne: regulacje wewnątrz układu immunologicznego; fizjologia procesu zapalnego: komórkowa i chemiczna koncepcja zapalenia; fizjologia procesu zapalnego: główne molekularne kaskady zapalenia; tolerancja immunologiczna: autoimmunoagresja; nadwrażliwość immunologiczna: rodzaje alergii.
Ćwiczenia laboratoryjne poświęcone są zagadnieniom obejmującym tematykę funkcjonowania układu limfatycznego, budowy i znaczenia narządów limfatycznych oraz rodzajów odporności człowieka wraz z ich mechanizmami. Na ćwiczeniach poruszane są również zagadnienia związane z: podstawowymi testami immunologicznymi, które znajdują zastosowanie w leczeniu i wykrywaniu chorób zakaźnych (test ELISA, test Coombsa, oznaczanie grup krwi w układzie ABO i Rh), warunkami hodowli in vitro komórek immunologicznych, izolacją komórek immunokompetentnych z krwi obwodowej, zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych w diagnostyce. |
W cyklu 2024/25Z:
Przedmiot realizowany jest w formie wykładów i ćwiczeń.
Na wykładach zostaną omówione następujące tematy: biologiczne podstawy immunologii, zakres pojęć, definicje i terminologia; Immunogeny i antygeny: immunologiczna reakcja pierwotna i wtórna (anamnestyczna); elementy odporności wrodzonej: znaczenie układu wrodzonego w rozpoznaniu swój:obcy; struktura i funkcja przeciwciał: klasy przeciwciał; biologia limfocytu B; główny układ zgodności tkankowej; biologia limfocytu T; cytokiny: hormony układu immunologicznego; aktywacja, funkcja i współdziałanie komórek B i T podczas infekcji; mechanizmy kontrolujące reakcje obronne: regulacje wewnątrz układu immunologicznego; fizjologia procesu zapalnego: komórkowa i chemiczna koncepcja zapalenia; fizjologia procesu zapalnego: główne molekularne kaskady zapalenia; tolerancja immunologiczna: autoimmunoagresja; nadwrażliwość immunologiczna: rodzaje alergii.
Ćwiczenia laboratoryjne poświęcone są zagadnieniom obejmującym tematykę funkcjonowania układu limfatycznego, budowy i znaczenia narządów limfatycznych oraz rodzajów odporności człowieka wraz z ich mechanizmami. Na ćwiczeniach poruszane są również zagadnienia związane z: podstawowymi testami immunologicznymi, które znajdują zastosowanie w leczeniu i wykrywaniu chorób zakaźnych (test ELISA, test Coombsa, oznaczanie grup krwi w układzie ABO i Rh), warunkami hodowli in vitro komórek immunologicznych, izolacją komórek immunokompetentnych z krwi obwodowej, zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych w diagnostyce. |
W cyklu 2025/26Z:
Przedmiot realizowany jest w formie wykładów i ćwiczeń.
Na wykładach zostaną omówione następujące tematy: biologiczne podstawy immunologii, zakres pojęć, definicje i terminologia; Immunogeny i antygeny: immunologiczna reakcja pierwotna i wtórna (anamnestyczna); elementy odporności wrodzonej: znaczenie układu wrodzonego w rozpoznaniu swój:obcy; struktura i funkcja przeciwciał: klasy przeciwciał; biologia limfocytu B; główny układ zgodności tkankowej; biologia limfocytu T; cytokiny: hormony układu immunologicznego; aktywacja, funkcja i współdziałanie komórek B i T podczas infekcji; mechanizmy kontrolujące reakcje obronne: regulacje wewnątrz układu immunologicznego; fizjologia procesu zapalnego: komórkowa i chemiczna koncepcja zapalenia; fizjologia procesu zapalnego: główne molekularne kaskady zapalenia; tolerancja immunologiczna: autoimmunoagresja; nadwrażliwość immunologiczna: rodzaje alergii.
Ćwiczenia laboratoryjne poświęcone są zagadnieniom obejmującym tematykę funkcjonowania układu limfatycznego, budowy i znaczenia narządów limfatycznych oraz rodzajów odporności człowieka wraz z ich mechanizmami. Na ćwiczeniach poruszane są również zagadnienia związane z: podstawowymi testami immunologicznymi, które znajdują zastosowanie w leczeniu i wykrywaniu chorób zakaźnych (test ELISA, test Coombsa, oznaczanie grup krwi w układzie ABO i Rh), warunkami hodowli in vitro komórek immunologicznych, izolacją komórek immunokompetentnych z krwi obwodowej, zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych w diagnostyce. |
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (30 godz.) - 1,2 ECTS:
- udział w wykładach - 10
- udział w ćwiczeniach laboratoryjnych - 20
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (45 godz.):
- przygotowanie do ćwiczeń - 10
- przygotowanie do kolokwiów - 15
- przygotowanie do zaliczenia i obecność na zaliczeniu – 18
- udział w konsultacjach - 2
Łącznie: 75 godz. (3 ECTS)
Efekty uczenia się - wiedza
W1: Definiuje pojęcia: antygen, hematopoeza, przeciwciało, odporność wrodzona i nabyta, główny układ zgodności tkankowej, proces zapalny - K_W03, K_W06, K_W08, K_W11
W2: Opisuje budowę i sposób funkcjonowania układu odpornościowego i narządów limfatycznych oraz ich rolę w obronności organizmu przed rozwojem chorób i występowaniem infekcji - K_W03, K_W06, K_W08, K_W11
W3: Definiuje mechanizmy interakcji antygen-przeciwciało oraz ich zastosowanie w testach immunologicznych - K_W03, K_W04, K_W06, K_W08, K_W11
W4: Zna podstawy teoretyczne testów immunologicznych wykorzystywanych w diagnostyce i leczeniu chorób - K_W03, K_W04, K_W06, K_W08, K_W09, K_W11
W5: Zna podstawowe techniki izolowania komórek immunologicznych z narządów i tkanek zwierzęcych oraz ich hodowli w warunkach in vitro - K_W03, K_W04, K_W06, K_W08, K_W09, K_W11
Efekty uczenia się - umiejętności
U1: Stosuje testy immunologiczne do oceny procesów zachodzących z udziałem układu odpornościowego – K_U03, K_U04, K_U05, K_U07
U2: Rozumie wpływ zagrożeń wynikających z dysfunkcji układu immunologicznego na zdrowie i życie człowieka – K_U10
U3: Potrafi wykonywać testy immunologiczne wykorzystujące interakcje pomiędzy antygenem a przeciwciałem oraz analizować uzyskane z nich wyniki – K_U01, K_U03, K_U04, K_U05
U4: Umie izolować komórki immunologiczne z krwi obwodowej zwierząt oraz przygotowywać i analizować rozmazy krwi – K_U03, K_U04, K_U05
U5: Umie wykorzystać podstawową wiedzę z zakresu immunologii do planowania i analizy badań biomedycznych – K_U03, K_U04, K_U05
U6: Potrafi samodzielnie oraz w grupie poszerzać wiedzę na temat wpływu funkcjonowania układu odpornościowego na rozwój chorób – K_U09
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1: Rozumie potrzebę poszerzania wiedzy związanej z pojawianiem coraz to nowszych i bardziej czułych technik immunologicznych wykorzystywanych w diagnostyce i leczeniu chorób – K_K01, K_K04
K2: Potrafi organizować pracę podczas wykonywania testów immunologicznych – K_K02
K3: Zna oraz przestrzega zasady i normy związane z wykorzystaniem materiału biologicznego do badań immunologicznych – K_K05
Metody dydaktyczne
Wykład informacyjny i problemowy z prezentacjami multimedialnymi.
Ćwiczenia laboratoryjne mają charakter doświadczalny (studenci realizują zadania w grupach 2-3-osobowych). Zajęcia muszą być prowadzone w grupie nie więcej niż 8-12 osób, ponieważ wymaga tego metodyka doświadczeń: dostęp do sprzętu i urządzeń laboratoryjnych, a także praca z odczynnikami chemicznymi.
Metody dydaktyczne podające
- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- opis
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
- referatu
- laboratoryjna
- doświadczeń
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obligatoryjny
Wymagania wstępne
Znajomość fizjologii człowieka
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2025/26Z: | W cyklu 2023/24Z: | W cyklu 2024/25Z: |
Kryteria oceniania
zaliczenie wykładów: zaliczenie na ocenę w formie testu do uzupełnienia, wymagany próg na ocenę dostateczną - 60-64%, dostateczny plus - 65-74%, dobry - 75-84%, dobry plus - 85-94%, bardzo dobry - 95-100%. Dopuszczalna jest jednokrotna poprawa zaliczenia wykładu w formie ustnej lub pisemnej.
zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych: dwa pisemne kolokwia kontrolne obejmujące tematykę zajęć realizowanych na ćwiczeniach; ocena końcowa wyliczana jako średnia uzyskanych ocen: do 3,39 – dostateczny, 3,40-3,74 – dostateczny plus, 3,75-4,29 – dobry, 4,30-4,60 – dobry plus, powyżej 4,60 – bardzo dobry. Dopuszczalna jest jednokrotna poprawa kolokwium w formie ustnej lub pisemnej.
Zaliczenie na ocenę – K_W03, K_W04, K_W06, K_W08, K_W11, K_U09, K_U10, K_K05
Egzamin ustny –
Kolokwium – K_W03, K_W04, K_W06, K_W08, K_W09, K_W11, K_U01, K_U03, K_U04, K_U05, K_U07, K_U09, K_U10, K_K01, K_K02, K_K04, K_K05
Referat/eseje –
Prezentacje –Projekty –
Aktywność –
Inne – wskazać jakie:
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Immunologia - Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017.
2. Podstawy immunologii - Maria Ptak, Włodzimierz Ptak, Marian Szczepanik. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021.
Literatura uzupełniająca:
1. Immunologia i immunoterapia. Angelika Vollmar, Ilse Zundorf, Theodor Dingermann. Wydawnictwo MEDPHARM, 2015.
2. Immunologia - David Male, Jonathan Brostoff, David B. Roth, Ivan Roitt (pod red. J. Żeromskiego), Urban &Partner, 2008
|
W cyklu 2022/23Z:
Literatura podstawowa:
- Roitt I., Brostoff J. Male D. Immunologia. PZWL 2000 i nowsze;
- Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W. Immunologia. PWN 2004 i nowsze;
- Buczek J., Deptuła W., Gliński Z., Jarosz J., Stosik M., Wernicki A. Immunologia porównawcza i rozwojowa zwierząt. PWN 2000;
UJ 1998.
Literatura uzupełniająca:
- Deptuła W., Buczek J. Zarys immunologii ssaków 1998;
- Płytycz B., Gliński Z., Jarosz J., Książkiewicz-Kapralska M., Markowska M., Skwarło-Sońta K. Immunologia porównawcza 1999
- Playfair J. H. L., Chain B. M. Immunologia w zarysie 2005
|
W cyklu 2023/24Z:
Literatura podstawowa:
- Roitt I., Brostoff J. Male D. Immunologia. PZWL 2000 i nowsze;
- Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W. Immunologia. PWN 2004 i nowsze;
- Buczek J., Deptuła W., Gliński Z., Jarosz J., Stosik M., Wernicki A. Immunologia porównawcza i rozwojowa zwierząt. PWN 2000;
UJ 1998.
Literatura uzupełniająca:
- Deptuła W., Buczek J. Zarys immunologii ssaków 1998;
- Płytycz B., Gliński Z., Jarosz J., Książkiewicz-Kapralska M., Markowska M., Skwarło-Sońta K. Immunologia porównawcza 1999
- Playfair J. H. L., Chain B. M. Immunologia w zarysie 2005
|
W cyklu 2024/25Z:
Literatura podstawowa:
- Roitt I., Brostoff J. Male D. Immunologia. PZWL 2000 i nowsze;
- Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W. Immunologia. PWN 2004 i nowsze;
- Buczek J., Deptuła W., Gliński Z., Jarosz J., Stosik M., Wernicki A. Immunologia porównawcza i rozwojowa zwierząt. PWN 2000;
UJ 1998.
Literatura uzupełniająca:
- Deptuła W., Buczek J. Zarys immunologii ssaków 1998;
- Płytycz B., Gliński Z., Jarosz J., Książkiewicz-Kapralska M., Markowska M., Skwarło-Sońta K. Immunologia porównawcza 1999
- Playfair J. H. L., Chain B. M. Immunologia w zarysie 2005
|
W cyklu 2025/26Z:
Literatura podstawowa:
- Roitt I., Brostoff J. Male D. Immunologia. PZWL 2000 i nowsze;
- Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W. Immunologia. PWN 2004 i nowsze;
- Buczek J., Deptuła W., Gliński Z., Jarosz J., Stosik M., Wernicki A. Immunologia porównawcza i rozwojowa zwierząt. PWN 2000;
UJ 1998.
Literatura uzupełniająca:
- Deptuła W., Buczek J. Zarys immunologii ssaków 1998;
- Płytycz B., Gliński Z., Jarosz J., Książkiewicz-Kapralska M., Markowska M., Skwarło-Sońta K. Immunologia porównawcza 1999
- Playfair J. H. L., Chain B. M. Immunologia w zarysie 2005
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: