Mikrobiologia środowiskowa 2600-MSBIOL-1-S2

Celem wykładu jest przedstawić współczesną ocenę różnorodności gatunkowej, genetycznej, fizjologicznej mikroorganizmów w różnych
środowiskach (np. glebie, wodzie i powietrzu). Przedstawiane są różnorodne procesy zachodzące w środowisku przy udziale mikroorganizmów, oddziaływania pomiędzy mikroorganizmami. Poruszany jest problem niehodowalności bakterii. Omawiana jest rola
mikroorganizmów w bioremediacji środowisk skażonych metalami ciężkimi. Poruszany jest problem mikrobiologicznych biomarkerów i
biosensorów. W ramach wykładu studenci zostaną zapoznani z typami mikroorganizmów występującymi w środowiskach wodnych. Ponadto omówione zostaną wymagania dotyczące pobierania prób do badań, występowania określonych grup mikroorganizmów wskaźnikowych w wodzie pitnej, w wodach wykorzystywanych rekreacyjnie. W toku ćwiczeń studenci zapoznają się z metodami , w tym normatywnymi badania wody i ścieków. Omówiony zostanie wpływ czynników środowiskowych oddziałujących na drobnoustroje obecne w powietrzu atmosferycznym na przeżywalność mikroorganizmów i rozprzestrzeniania się bioaerozoli. Ze względu na rolę drobnoustrojów jako elementu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego,
omówione zostaną główne źródła emisji bioaerozoli oraz czynniki sprzyjające ich emisji. Przedmiotem wykładów będą również bioaerozole
pomieszczeń zamkniętych, z uwzględnieniem wpływu systemów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych na mikrobiologiczną jakość powietrza.
Omówione zostanie także znaczenie bioaerozoli dla zdrowia człowieka - zakażenia aerogenne, mikroorganizmy alergogenne w powietrzu
oraz zagrożenia bioaerozolami w środowisku pracy.

Ćwiczenia obejmują oznaczanie liczebności bakterii, promieniowców i grzybów w różnych środowiskach. Analizowane są promieniowce glebowe jako bakterie o szczególnym znaczeniu w środowisku glebowym. Badana jest aktywność enzymatyczna wyizolowanych mikroorganizmów jako wskaźnik żyzności. Badany jest również antagonizm pomiędzy bakteriami i grzybami glebowymi.
W toku ćwiczeń studenci zapoznają się z metodami , w tym normatywnymi badania wody i ścieków. Badania będą prowadzone z wykorzystaniem normatywnych podłoży i metod analitycznych.
W toku prac analizowane będą grupy mikroorganizmów:
Ogólna liczba bakterii heterotroficznych w temperaturze 20 i 37 stopni Celcjusza.
Liczebność bakterii z grupy coli i Escherichia coli.
Liczebność paciorkowców kałowych.
Liczebność bakterii Pseudomonas aeruginosa.
Liczebność bakterii Clostridium perfringens
Liczebność bakterii uczestniczących w przemianach i usuwaniu azotu w ściekach i wodzie
Liczebność bakterii uczestniczących w przemianach siarki
Liczebność bakterii uczestniczących w przemianach żelaza.
Na ćwiczeniach studenci wykonają badania ilościowe i jakościowe bioaerozoli obecnych w powietrzu atmosferycznym oraz w
pomieszczeniach zamkniętych. Wyniki badań będą analizowane zgodnie z normatywami higienicznymi dla bioaerozoli.

Całkowity nakład pracy studenta

125 h: Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (57 godz.) : 15h wykład 30h ćwiczenia 12h konsultacje Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (68 godz.) : praca indywidulana studenta związana z zaliczeniem pisemnym egzaminu (34h), przygotowanie do zajęć praktycznych i zaliczenie pisemnym tych zajęć (34h). Łącznie: 125 godzin

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Student posiada wiedzę o znaczeniu mikroorganizmów w różnych środowiskach – K_W11 W2: Student potrafi ocenić korzyści i zagrożenia wynikające z występowania mikroorganizmów w różnych środowiskach- K_W09 W3: Ma wiedzę o transformacji pokarmu i energii – K_W02; K_W06, K_W09. W4: Student zna problem niehodowalności drobnoustrojów występujących w różnych środowiskach i znaczenie tego zjawiska dla człowieka – K_W10. W5: Wykazuje znajomość nowoczesnych metod jakościowych i ilościowych stosowanych w mikrobiologii środowiskowej - K_W03, K_W12 W6: Student rozróżnia potencjalną i rzeczywistą aktywność drobnoustrojów – K_W02, K_W06; K_W12 W7: Student zna współczesne metody oceny różnorodności mikroorganizmów w środowisku – K_W09, K_W12 W8: Opisuje i wyjaśnia zjawiska zachodzące między drobnoustrojami w środowisku oraz pomiędzy mikro- i makroorganizmami - K_W08

Efekty uczenia się - umiejętności

UU1: Student potrafi zastosować odpowiednie metody do izolacji i charakterystyki metabolicznej i genetycznej mikroorganizmów - K_U02 U2: Wykorzystuje wiedzę z zakresu mikrobiologii, biochemii, biologii molekularnej w analizie procesów zachodzących w różnych środowiskach - K_U02 U3: Student ma umiejętność określania biomarkerów mikroorganizmów w środowiskach – K_U03. U4: Stosuje zaawansowane techniki pomiarowe i analityczne - K_U03 U4: Student potrafi określić zagrożenia skażenia środowiska przy pomocy biosensorów bakteryjnych. Prawidłowo ocenia zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka - K_U06 U5: Posługuje się komputerem w zakresie koniecznym do wyszukiwania informacji, komunikowania się, analizy danych oraz prezentacji wyników - K_U051: Wykorzystuje wiedzę z zakresu mikrobiologii i biochemii w analizie mikrobiologicznej wody i ścieków K_U02U2: Dokonuje analiz wody i ścieków, interpretuje uzyskane wyniki i na ich podstawie opracowuje i prezentuje poprawne wnioski, K_U07

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Student rozumie potrzebę ustawicznego pogłębiania wiedzy z wykorzystaniem czasopism naukowych i popularnonaukowych, podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób - K_K01, K_K06 K2: Student potrafi zająć stanowisko wobec ważnych społecznych problemów związanych z ochroną zdrowia, środowiska, - K_K02, K_K04 K3: Jest krytyczny w odniesieniu do wyników swojej pracy - K_K05 K4: Ma świadomość odpowiedzialności za rzetelność przeprowadzanych analiz i ekspertyz - K_K03 K5: Jest odpowiedzialny za sprzęt, urządzenia, materiał biologiczny oraz pracę własną i innych - K_K08, K_K09

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny z prezentacjami multimedialnymi Metody dydaktyczne poszukujące: - ćwiczenia laboratoryjne: wstęp teoretyczny - prezentacja multimedialna, dyskusja. Cześć praktyczna - wykonywanie zadań zgodnie z instrukcją ćwiczeń w 2-4 osobowych zespołach (zależnie od tematu ćwiczeń), niekiedy pokaz dla całej grupy.

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Znajomość podstaw mikrobiologii, bakteriologii, mykologii, biochemii i genetyki.

Koordynatorzy przedmiotu

Patrycja Golińska
Agnieszka Kalwasińska

Kryteria oceniania

Kryteria oceniania:
Wykład – egzamin pisemny:
niedostateczny - 0-59 % maksymalnej liczby punktów,
dostateczny - 60-70%
dostateczny plus - 71-80%
dobry – 81-87%
dobry plus - 88-94%
bardzo dobry - >94%
Laboratorium - zaliczenie na ocenę (test końcowy).
- niedostateczny - 0-59 % maksymalnej liczby punktów,
dostateczny - 60-70%
dostateczny plus - 71-80%
dobry – 81-87%
dobry plus - 88-94%
bardzo dobry - >94%
- co najmniej 80% frekwencja na zajęciach.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

1. Schlegel H.G.: "Mikrobiologia ogólna", PWN, 1996.
2. Paul E.A.,Clark F.E.: "Mikrobiologia i biochemia gleb", Wyd. M. Curie-Skłodowskiej, Lublin, 2000.
3. Killham K.: "Soil Ecology", Cambridge University Press, 1994. 4. Van Elsas J.D., Jansson J., Trevors J.: "Modern soil microbiology",
CRS Press, 2006.
Rheinhimer, Mikrobiologia wody
Walczak M., Burkowska A., Swiontek Brzezinska M., Kalwasińska A. - Podstawy mikrobiologii w teorii i praktyce
Kunicki-Goldfinger W.J.H. - Życie bakterii
Salyers A.A, Whitt D.D - Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko.
Mikrobiologia powietrza - Krzysztofik B., Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1992
Podstawy mikrobiologii w ochronie środowiska – Kołwzan B., Adamiak W., Grabas K., Pawełczyk A., Oficyna Wydawnicza Politechniki
Wrocławskiej, Wrocław 2005

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2600-MSBIOL-1-S2 w USOSweb