Cytogenetyka
2600-K5-CYT-BIOT
Zajęcia dotyczą szerokiego zakresu cytogenetyki roślin i zwierząt, łączącej dane uzyskane metodami molekularnymi z technikami in situ i analizą mikroskopową obrazów. Treści przedmiotu obejmują zagadnienia związane z:
• budową i funkcjonowaniem chromosomu oraz terytorium chromosomowego, typami chromosomów (chromosomy B, płci, politeniczne i szczoteczkowe), liczbowymi i strukturalnymi aberracjami chromosomów,
• poznaniem wybranych metod stosowanych w badaniach cytogenetycznych, takich jak:
- przygotowanie materiału roślinnego (komórki merystematyczne) metodą maceracji enzymatycznej i zwierzęcego (hodowle komórkowe) techniką „chromosome spread” do badań cytogenetycznych,
- metody prążkowe: barwienie prążków C, srebrzenie prążków NOR, fluorescencyjne barwienie prążków,
- FISH (fluorescencyjna in situ hybrydyzacja) - lokalizacja genów (diagnostyka), lokalizacja sekwencji niekodujących (taksonomia), GISH (genomowa hybrydyzacja in situ) - odróżnianie genomów rodzicielskich w mieszańcach gatunkowych,
• zasadami analizy kariotypów, tworzeniem kariogramów i idiogramów,
• zastosowaniem metod cytogenetycznych w diagnostyce chorób człowieka,
• zastosowaniem metod cytogenetycznych w hodowli i taksonomii roślin.
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (30 godz.):
- udział w wykładach - 0
- udział w ćwiczeniach audytoryjnych - 0
- udział w ćwiczeniach laboratoryjnych - 30 godz.
- udział w ćwiczeniach terenowych– 0
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (32,5 godz.):
- przygotowanie do ćwiczeń - 17,5
- przygotowanie do kolokwiów - 10
- praca własna nad opracowaniem projektu, pracy zaliczeniowej, sprawozdania, referatu lub prezentacji - 0
- konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 5
Łącznie 62,5 godz. (2,5 ECTS)
Efekty uczenia się - wiedza
W1: Opisuje kategorie oraz budowę chromosomu interfazowego i mitotycznego– K_W01, K_W03, K_W09, K_W11, K_W12, K_W13
W2: Definiuje i objaśnia metody barwienia i analizy chromosomów– K_W15, K_W16
W3: Charakteryzuje metody cytogenetyczne w rozwiązywaniu problemów związanych m.in. z diagnostyką chorób genetycznych człowieka, analizą mieszańców międzygatunkowych roślin–K_W01, K_W03, K_W09, K_W11, K_W12, K_W13, K_W15, K_W16
Efekty uczenia się - umiejętności
U1:Zdobywa umiejętność przygotowania materiału roślinnego i zwierzęcego do badań cytogenetycznych– K_U01, K_U02, K_U12
U2:Wykorzystuje poznane barwienia chromosomów oraz technikę fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ, wykonuje proste analizy kariotypu, sporządza kariogramy i idiogramy– K_U01, K_U02, K_U05, K_U06, K_U07
U3:Sporządza dokumentację z obserwacji mikroskopowych, analizuje i interpretuje uzyskane wyniki, ocenia ich wiarygodność i wyciąga wnioski– K_U01, K_U02, K_U03, K_U05, K_U06, K_U08, K_U10, K_U14
U4:Wykorzystuje zdobytą wiedzę w praktycznym rozwiązywaniu problemów badawczych z zakresu cytogenetyki w biotechnologii– K_U01, K_U02, K_U05, K_U06, K_U07, K_U12, K_U15
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1: Ma świadomość postępu wiedzy z dziedziny cytogenetykioraz znaczenia metod cytogenetycznychw rozwoju biotechnologii– K_K07, K_K08
K2: Posiada umiejętność pracy indywidualnej oraz organizacji pracy w zespole – K_K03, K_K04, K_K09
K3: Ma świadomość odpowiedzialności za rzetelność przeprowadzonych analiz i ekspertyz oraz przestrzega zasad etyki – K_K05, K_K06
K4: Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych, wykazuje szczególną dbałość o specjalistyczną aparaturę badawczą wykorzystywaną podczas realizacji zajęć laboratoryjnych – K_K09
Metody dydaktyczne
Ćwiczenia laboratoryjne: wstęp teoretyczny - prezentacja multimedialna, dyskusja, część praktyczna - wykonywanie zadań zgodnie z instrukcją ćwiczeń w 2-4 osobowych zespołach (zależnie od tematu ćwiczeń), nadzorowanych przez osobę prowadzącą zajęcia. Ze względu na bezpieczeństwo i higienę pracy (m.in. szkodliwe odczynniki chemiczne) oraz cenną aparaturę badawczą, konieczne jest prowadzenie zajęć w grupach 8-12 osobowych. Ponadto ograniczona ilość osób w grupach warunkuje możliwość pełnego korzystania przez studentów z laboratorium oraz specjalistycznego sprzętu.
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- obserwacji
- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- laboratoryjna
Rodzaj przedmiotu
przedmiot fakultatywny
Wymagania wstępne
Zdany egzamin z Biologii komórki.
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Zaliczenie końcowe, obejmujące tematykę realizowanych zajęć, ocena ciągła (bieżące przygotowanie studentów do ćwiczeń i ich aktywność); istotnym warunkiem zaliczenia jest co najmniej 80% frekwencja, ocena końcowa wyliczana jest jako średnia uzyskanych ocen; do 3,39 – dostateczny, 3,40-3,74 – dostateczny plus, 3,75-4,19 – dobry, 4,20-4,50 – dobry plus, powyżej 4,50 – bardzo dobry.
Test końcowy z ćwiczeń - K_W01, K_W03, K_W09, K_W11, K_W12, K_W13, K_W15, K_W16, K_U01, K_U02, K_U05, K_U06, K_U07, K_U08, K_U10, K_U12, K_U14, K_U15
Aktywność – K_K05, K_K06, K_K07, K_K08
Praktyki zawodowe
Literatura
1. Brown TA. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
2. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska MJ. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005
3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011
4. Drewa G, Ferenc T. Genetyka Medyczna. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011
5. Witt M. Szczepański T., Dawidowska M. Hematologia molekularna patogeneza, patomechanizmy i metody badawcze. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2009
6. Słomski R. Analiza DNA, teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2008
7. Srebniak MI, Tomaszewska A. Badania cytogenetyczne w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008
8. Korf BR. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
9. Connor M, Ferguson-Smith M. Podstawy genetyki medycznej. Wyd. ang. VI, PZWL, Warszawa, 1998
W cyklu 2020/21:
1. Brown TA. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012 2. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska MJ. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011 4. Drewa G, Ferenc T. Genetyka Medyczna. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011 5. Witt M. Szczepański T., Dawidowska M. Hematologia molekularna patogeneza, patomechanizmy i metody badawcze. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2009 6. Słomski R. Analiza DNA, teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2008 7. Srebniak MI, Tomaszewska A. Badania cytogenetyczne w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008 8. Korf BR. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. 9. Connor M, Ferguson-Smith M. Podstawy genetyki medycznej. Wyd. ang. VI, PZWL, Warszawa, 1998
|
W cyklu 2022/23:
1. Brown TA. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012 2. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska MJ. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011 4. Drewa G, Ferenc T. Genetyka Medyczna. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011 5. Witt M. Szczepański T., Dawidowska M. Hematologia molekularna patogeneza, patomechanizmy i metody badawcze. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2009 6. Słomski R. Analiza DNA, teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2008 7. Srebniak MI, Tomaszewska A. Badania cytogenetyczne w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008 8. Korf BR. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. 9. Connor M, Ferguson-Smith M. Podstawy genetyki medycznej. Wyd. ang. VI, PZWL, Warszawa, 1998
|
W cyklu 2023/24:
1. Brown TA. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012 2. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska MJ. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011 4. Drewa G, Ferenc T. Genetyka Medyczna. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011 5. Witt M. Szczepański T., Dawidowska M. Hematologia molekularna patogeneza, patomechanizmy i metody badawcze. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2009 6. Słomski R. Analiza DNA, teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2008 7. Srebniak MI, Tomaszewska A. Badania cytogenetyczne w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008 8. Korf BR. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. 9. Connor M, Ferguson-Smith M. Podstawy genetyki medycznej. Wyd. ang. VI, PZWL, Warszawa, 1998
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: