Cytogenetyka
2600-BM-CYTBIOL-3-S1
Zajęcia dotyczą szerokiego zakresu cytogenetyki roślin i zwierząt, łączącej dane uzyskane metodami molekularnymi z technikami in situ i analizą mikroskopową obrazów. Treści przedmiotu obejmują zagadnienia związane z:
• budową i funkcjonowaniem chromosomu oraz terytorium chromosomowego, typami chromosomów (chromosomy B, płci, politeniczne i szczoteczkowe), liczbowymi i strukturalnymi aberracjami chromosomów,
• poznaniem wybranych metod stosowanych w badaniach cytogenetycznych, takich jak:
- przygotowanie materiału roślinnego (komórki merystematyczne) metodą maceracji enzymatycznej i zwierzęcego (hodowle komórkowe) techniką „chromosome spread” do badań cytogenetycznych,
- metody prążkowe: barwienie prążków G, srebrzenie prążków NOR,
- FISH (fluorescencyjna in situ hybrydyzacja) - lokalizacja genów (diagnostyka), lokalizacja sekwencji niekodujących (taksonomia),
• zasadami analizy kariotypów, tworzeniem kariogramów i idiogramów,
• zastosowaniem metod cytogenetycznych w diagnostyce chorób człowieka,
• zastosowaniem metod cytogenetycznych w hodowli i taksonomi roślin.
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (35 godz.) :
- udział w ćwiczeniach laboratoryjnych - 30 godz.
- konsultacje - 5 h
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (15 godz.):
- przygotowanie do ćwiczeń - 8 godz
- przygotowanie do kolokwiów - 7 godz
Łącznie: 50 godz. (2 ECTS)
Efekty uczenia się - wiedza
W1: Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu cytogenetyki ogólnej i molekularnej posługując się specjalistyczną terminologią – K_W02, K_W06, K_W15, K_W21
W2: Zna metody przygotowania preparatów chromosomowych roślin i zwierząt - K_W21, K_W23
W3: Opisuje i objaśnia klasyczne techniki barwień oraz zasady analizy chromosomów (kariotyp, kariogram, idiogram) – K_W15, K_W21, K_W23
W4: Klasyfikuje i zna mechanizmy powstawania aberracji chromosomowych, opisuje podstawowe zespoły chorobowe związane z aberracjami chromosomowymi - K_W06, K_W09, K_W15, K_W21
W5: Charakteryzuje klasyczne oraz molekularne metody cytogenetyczne stosowane w diagnostyce człowieka oraz w hodowli roślin i zwierząt – K_W06, K_W15, K_W21, K_W23
Efekty uczenia się - umiejętności
U1:Zdobywa umiejętność przygotowania materiału roślinnego i zwierzęcego do badań cytogenetycznych– K_U01, K_U02, K_U10
U2:Wykorzystuje poznane barwienia chromosomów oraz technikę fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH), wykonuje proste analizy kariotypu, sporządza kariogramy i idiogramy– K_U01, K_U02, K_U03, K_U07, K_U10, K_U12, K_U13, K_U15, K_U21
U3:Sporządza dokumentację z obserwacji mikroskopowych, analizuje i interpretuje uzyskane wyniki, ocenia ich wiarygodność i wyciąga wnioski– K_U01, K_U02, K_U03, K_U06, K_U07, K_U10, K_U12, K_U13, K_U14, K_U15, K_U21
U4:Wykorzystuje zdobytą wiedzę w praktycznym rozwiązywaniu problemów badawczych z zakresu cytogenetyki w diagnostyce oraz w badaniach hodowli roślin i zwierząt – K_U01, K_U02, K_U06, K_U07, K_U12, K_U14, K_U15
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K1: Ma świadomość postępu wiedzy z dziedziny cytogenetyki oraz znaczenia metod cytogenetycznych w rozwoju medycyny, biologii i biotechnologii– K_K01, K_K02, K_K11, K_K12
K2: Posiada umiejętność pracy indywidualnej oraz organizacji pracy w zespole – K_K10
K3: Ma świadomość odpowiedzialności za rzetelność przeprowadzonych analiz i ekspertyz oraz przestrzega zasad etyki – K_K03, K_K04, K_K07
K4: Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych, wykazuje szczególną dbałość o specjalistyczną aparaturę badawczą wykorzystywaną podczas realizacji zajęć laboratoryjnych – K_K09
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające i poszukujące:
Ćwiczenia laboratoryjne: wstęp teoretyczny - prezentacja multimedialna, dyskusja, część praktyczna - wykonywanie zadań zgodnie z instrukcją ćwiczeń w 2-4 osobowych zespołach (zależnie od tematu ćwiczeń), nadzorowanych przez osobę prowadzącą zajęcia. Ze względu na bezpieczeństwo i higienę pracy (m.in. szkodliwe odczynniki chemiczne) oraz aparaturę badawczą, konieczne jest prowadzenie zajęć w grupach 8-12 osobowych. Ponadto ograniczona ilość osób w grupach warunkuje możliwość pełnego korzystania przez studentów z laboratorium oraz specjalistycznego sprzętu.
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- doświadczeń
- laboratoryjna
- ćwiczeniowa
Rodzaj przedmiotu
przedmiot fakultatywny
Wymagania wstępne
Zdany egzamin z Biologii komórki.
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Test końcowy z ćwiczeń - K_W02, K_W06, K_W09, K_W15, K_W21, K_W23, K_U01, K_U02, K_U03, K_U06, K_U12, K_U13, K_U14
Aktywność – K_K01, K_K02, K_K03, K_K07
Praktyki zawodowe
Literatura
1. Brown TA. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
2. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska MJ. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
4. Drewa G, Ferenc T. Genetyka Medyczna. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.
5. Witt M. Szczepański T., Dawidowska M. Hematologia molekularna patogeneza, patomechanizmy i metody badawcze. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2009.
6. Słomski R. Analiza DNA, teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu
W cyklu 2022/23L:
1. Brown TA. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012. 2. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska MJ. Podstawy cytogenetyki roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005. 3. Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011. 4. Drewa G, Ferenc T. Genetyka Medyczna. Podręcznik dla studentów. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011. 5. Witt M. Szczepański T., Dawidowska M. Hematologia molekularna patogeneza, patomechanizmy i metody badawcze. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2009. 6. Słomski R. Analiza DNA, teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: