Biologia człowieka 2600-BCSA-2-S1

Wykład:
Omówione zostaną zagadnienia z szeroko pojętej biologii człowieka, zarówno na poziomie funkcjonowania osobnika, jak również populacji. Zajęcia mają na celu ukazanie człowieka, jako jednostki biologicznej. Zakłada się, że uczestniczący w zajęciach przyswoją sobie wiadomości z zakresu teorii rozwoju ontogenetycznego. Przedstawione zostaną prawidłowości i uwarunkowania rozwoju ontogenetycznego, w tym wpływ czynników endogennych i egzogennych na jego przebieg. Omówiona zostanie periodyzacja życia człowieka w kontekście zmian cech fenotypowych z wiekiem ze szczególnym uwzględnieniem przejawów osiągania dojrzałości biologicznej oraz inwolucji ludzkiego organizmu. Realizowane będą tematy związane z szeroko pojętą ekologią człowieka. Całość zostanie zaprezentowana na tle zróżnicowanego środowiska przyrodniczego i kulturowego. Pozyskane wiadomości pozwolą na holistyczne postrzeganie człowieka jako jednostki biologicznej ze wszystkimi tego konsekwencjami oraz implikacjami w zakresie wykorzystania tej wiedzy w naukach sądowo-medycznych.
Tematy:
1. Rozwój i jego składowe. Etap i poziom rozwoju.
2. Czynniki rozwoju osobniczego (auksologia): czynniki endogenne genetyczne (determinanty rozwoju), czynniki endogenne paragenetyczne (stymulatory rozwoju), czynniki egzogenne (modyfikatory biogeograficzne i społeczno-kulturowe).
3. Periodyzacja życia człowieka - od poczęcia do śmierci - rozwój osobniczy człowieka. Podział ontogenezy na okresy. Wiek kalendarzowy, a wiek biologiczny. Dojrzałość biologiczna, psychiczna i społeczna. Progresja, stabilność i regresja rozwoju. Zmienność cech wraz z wiekiem.
4. Inwolucja organizmu i jej przejawy.

Ćwiczenia (prowadzone w formie laboratoryjnej):
Podczas ćwiczeń szczególny nacisk kładziony będzie na aspekty praktyczne i metodyczne (zdobycie konkretnych umiejętności). Studenci zapoznają się i opanują wybrane metody i techniki badawcze biologii człowieka: metody oceny i kontroli poziomu rozwoju dziecka, oceny wieku biologicznego, zaawansowania rozwoju oraz oceny miejsca dziecka na tle populacji rówieśniczej. Uczestniczący w zajęciach będą uczyli się opracowywać dane i samodzielnie interpretować ich wyniki.
Szczegółowe tematy:
1. Ocena rozwoju dziecka. Metody opisowe (bilanse zdrowia).
2. Norma i normalność rozwoju. Stany patologiczne.
3. Wiek rozwojowy i wiek kalendarzowy.
4. Kryteria oceny wieku rozwojowego.
5. Graficzne metody oceny stanu i przebiegu rozwoju dziecka.
6. Ocena rozbieżności między wiekiem rozwojowym i kalendarzowym dziecka (WSDB).
7. Prognozowanie dorosłej wysokości ciała.