Anatomia człowieka z elementami antropologii
2600-ACBIOL-1-S1
Omówione zostaną zagadnienia związane ze szczegółową budową anatomiczną ciała człowieka – poszczególnych układów i organów w ujęciu opisowym, systematycznym, topograficznym oraz wybrane elementy antropologii fizycznej i ontogenetycznej z uwzględnieniem zmienności osobniczej, międzypopulacyjnej, dymorfizmu płciowego oraz zmienności zachodzącej z wiekiem.
Zakres tematów:
1. Przedmiot badań anatomii człowieka oraz antropologii oraz podział. Zarys historii badań anatomicznych od czasów starożytnych do współczesności. Metody badań w anatomii człowieka i antropologii (antropometria).
2. Płaszczyzny i osie ciała człowieka. Okolice ciała człowieka. Symetria i asymetria w budowie ciała i narządów.
3. Układ ruchu. Budowa histologiczna. Tkanka łączna oporowa. Tkanka kostna i chrzęstna. Kostnienie. Część bierna i czynna układu ruchu. Połączenia kości. Typologia kości i stawów. Budowa stawu.
4. Budowa i funkcje szkieletu człowieka (szkielet osiowy i szkielet kończyn). Rozwój i funkcje szkieletu.
5. Część czynna układu ruchu. Tkanka mięśniowa. Budowa mięśnia szkieletowego. Typologia mięśni. Mięśnie ciała człowieka.
6. Układ krążenia. Układ krwionośny i chłonny. Szczegółowa budowa serca i naczyń krwionośnych. Mały i duży obieg krwi. Krążenie w okresie płodowym. Ukrwienie poszczególnych części ciała. Węzły chłonne oraz krążenie limfy. Narządy przychłonne.
7. Układ oddechowy człowieka. Budowa anatomiczna. Górne i dolne drogi oddechowe. Płuca. Mechanika oddychania.
8. Układ trawienny. Szczegółowa budowa układu pokarmowego – odcinki i narządy układu pokarmowego. Gruczoły trawienne budowa i funkcja.
9. Układ wydalniczy. Szczegółowa budowa układu wydalniczego. Budowa i funkcja nerek. Różnice w budowie układu wydalniczego męskiego i żeńskiego.
10. Układ płciowy. Szczegółowa budowa układu płciowego męskiego i układ płciowego żeńskiego. Cykl płciowy kobiety.
11. Układ nerwowy. Szczegółowa budowa ośrodkowego układu nerwowego człowieka (mózgowie i rdzeń kręgowy). Układ nerwowy obwodowy. Nerwy czaszkowe i rdzeniowe. Układ nerwowy autonomiczny. Unerwienie poszczególnych części i okolic ciała człowieka.
12. Układ wewnątrzwydzielniczy. Budowa anatomiczna i rozmieszczenie gruczołów wydzielania dokrewnego człowieka.
13. Narządy zmysłów. Budowa anatomiczna. Narząd wzroku, narząd słuchu i równowagi, narząd powonienia, narząd smaku, narząd czucia skórnego.
14. Powłoka wspólna. Budowa i funkcje skóry. Gruczoły skóry i jej wytwory.
15. Rozwój, czynniki rozwoju człowieka i jego procesy składowe.
16. Etapy ontogenezy – okres życia prenatalnego i postnatalnego.
17. Inwolucja organizmu.
18. Dymorfizm płciowy.
19. Trendy sekularne.
20. Genetyczne podłoże zjawisk rozwojowych – cechy jakościowe i ilościowe.
21. Homeostaza zjawisk rozwojowych.
W cyklu 2021/22Z:
Omówione zostaną zagadnienia związane ze szczegółową budową anatomiczną ciała człowieka – poszczególnych układów i organów w ujęciu opisowym, systematycznym, topograficznym oraz wybrane elementy antropologii fizycznej i ontogenetycznej z uwzględnieniem zmienności osobniczej, międzypopulacyjnej, dymorfizmu płciowego oraz zmienności zachodzącej z wiekiem. Zakres tematów: 1. Przedmiot badań anatomii człowieka oraz antropologii oraz podział. Zarys historii badań anatomicznych od czasów starożytnych do współczesności. Metody badań w anatomii człowieka i antropologii (antropometria). 2. Płaszczyzny i osie ciała człowieka. Okolice ciała człowieka. Symetria i asymetria w budowie ciała i narządów. 3. Układ ruchu. Budowa histologiczna. Tkanka łączna oporowa. Tkanka kostna i chrzęstna. Kostnienie. Część bierna i czynna układu ruchu. Połączenia kości. Typologia kości i stawów. Budowa stawu. 4. Budowa i funkcje szkieletu człowieka (szkielet osiowy i szkielet kończyn). Rozwój i funkcje szkieletu. 5. Część czynna układu ruchu. Tkanka mięśniowa. Budowa mięśnia szkieletowego. Typologia mięśni. Mięśnie ciała człowieka. 6. Układ krążenia. Układ krwionośny i chłonny. Szczegółowa budowa serca i naczyń krwionośnych. Mały i duży obieg krwi. Krążenie w okresie płodowym. Ukrwienie poszczególnych części ciała. Węzły chłonne oraz krążenie limfy. Narządy przychłonne. 7. Układ oddechowy człowieka. Budowa anatomiczna. Górne i dolne drogi oddechowe. Płuca. Mechanika oddychania. 8. Układ trawienny. Szczegółowa budowa układu pokarmowego – odcinki i narządy układu pokarmowego. Gruczoły trawienne budowa i funkcja. 9. Układ wydalniczy. Szczegółowa budowa układu wydalniczego. Budowa i funkcja nerek. Różnice w budowie układu wydalniczego męskiego i żeńskiego. 10. Układ płciowy. Szczegółowa budowa układu płciowego męskiego i układ płciowego żeńskiego. Cykl płciowy kobiety. 11. Układ nerwowy. Szczegółowa budowa ośrodkowego układu nerwowego człowieka (mózgowie i rdzeń kręgowy). Układ nerwowy obwodowy. Nerwy czaszkowe i rdzeniowe. Układ nerwowy autonomiczny. Unerwienie poszczególnych części i okolic ciała człowieka. 12. Układ wewnątrzwydzielniczy. Budowa anatomiczna i rozmieszczenie gruczołów wydzielania dokrewnego człowieka. 13. Narządy zmysłów. Budowa anatomiczna. Narząd wzroku, narząd słuchu i równowagi, narząd powonienia, narząd smaku, narząd czucia skórnego. 14. Powłoka wspólna. Budowa i funkcje skóry. Gruczoły skóry i jej wytwory. 15. Rozwój, czynniki rozwoju człowieka i jego procesy składowe. 16. Etapy ontogenezy – okres życia prenatalnego i postnatalnego. 17. Inwolucja organizmu. 18. Dymorfizm płciowy. 19. Trendy sekularne. 20. Genetyczne podłoże zjawisk rozwojowych – cechy jakościowe i ilościowe. 21. Homeostaza zjawisk rozwojowych.
|
W cyklu 2022/23Z:
Omówione zostaną zagadnienia związane ze szczegółową budową anatomiczną ciała człowieka – poszczególnych układów i organów w ujęciu opisowym, systematycznym, topograficznym oraz wybrane elementy antropologii fizycznej i ontogenetycznej z uwzględnieniem zmienności osobniczej, międzypopulacyjnej, dymorfizmu płciowego oraz zmienności zachodzącej z wiekiem. Zakres tematów: 1. Przedmiot badań anatomii człowieka oraz antropologii oraz podział. Zarys historii badań anatomicznych od czasów starożytnych do współczesności. Metody badań w anatomii człowieka i antropologii (antropometria). 2. Płaszczyzny i osie ciała człowieka. Okolice ciała człowieka. Symetria i asymetria w budowie ciała i narządów. 3. Układ ruchu. Budowa histologiczna. Tkanka łączna oporowa. Tkanka kostna i chrzęstna. Kostnienie. Część bierna i czynna układu ruchu. Połączenia kości. Typologia kości i stawów. Budowa stawu. 4. Budowa i funkcje szkieletu człowieka (szkielet osiowy i szkielet kończyn). Rozwój i funkcje szkieletu. 5. Część czynna układu ruchu. Tkanka mięśniowa. Budowa mięśnia szkieletowego. Typologia mięśni. Mięśnie ciała człowieka. 6. Układ krążenia. Układ krwionośny i chłonny. Szczegółowa budowa serca i naczyń krwionośnych. Mały i duży obieg krwi. Krążenie w okresie płodowym. Ukrwienie poszczególnych części ciała. Węzły chłonne oraz krążenie limfy. Narządy przychłonne. 7. Układ oddechowy człowieka. Budowa anatomiczna. Górne i dolne drogi oddechowe. Płuca. Mechanika oddychania. 8. Układ trawienny. Szczegółowa budowa układu pokarmowego – odcinki i narządy układu pokarmowego. Gruczoły trawienne budowa i funkcja. 9. Układ wydalniczy. Szczegółowa budowa układu wydalniczego. Budowa i funkcja nerek. Różnice w budowie układu wydalniczego męskiego i żeńskiego. 10. Układ płciowy. Szczegółowa budowa układu płciowego męskiego i układ płciowego żeńskiego. Cykl płciowy kobiety. 11. Układ nerwowy. Szczegółowa budowa ośrodkowego układu nerwowego człowieka (mózgowie i rdzeń kręgowy). Układ nerwowy obwodowy. Nerwy czaszkowe i rdzeniowe. Układ nerwowy autonomiczny. Unerwienie poszczególnych części i okolic ciała człowieka. 12. Układ wewnątrzwydzielniczy. Budowa anatomiczna i rozmieszczenie gruczołów wydzielania dokrewnego człowieka. 13. Narządy zmysłów. Budowa anatomiczna. Narząd wzroku, narząd słuchu i równowagi, narząd powonienia, narząd smaku, narząd czucia skórnego. 14. Powłoka wspólna. Budowa i funkcje skóry. Gruczoły skóry i jej wytwory. 15. Rozwój, czynniki rozwoju człowieka i jego procesy składowe. 16. Etapy ontogenezy – okres życia prenatalnego i postnatalnego. 17. Inwolucja organizmu. 18. Dymorfizm płciowy. 19. Trendy sekularne. 20. Genetyczne podłoże zjawisk rozwojowych – cechy jakościowe i ilościowe. 21. Homeostaza zjawisk rozwojowych.
|
W cyklu 2023/24Z:
Omówione zostaną zagadnienia związane ze szczegółową budową anatomiczną ciała człowieka – poszczególnych układów i organów w ujęciu opisowym, systematycznym, topograficznym oraz wybrane elementy antropologii fizycznej i ontogenetycznej z uwzględnieniem zmienności osobniczej, międzypopulacyjnej, dymorfizmu płciowego oraz zmienności zachodzącej z wiekiem. Zakres tematów: 1. Przedmiot badań anatomii człowieka oraz antropologii oraz podział. Zarys historii badań anatomicznych od czasów starożytnych do współczesności. Metody badań w anatomii człowieka i antropologii (antropometria). 2. Płaszczyzny i osie ciała człowieka. Okolice ciała człowieka. Symetria i asymetria w budowie ciała i narządów. 3. Układ ruchu. Budowa histologiczna. Tkanka łączna oporowa. Tkanka kostna i chrzęstna. Kostnienie. Część bierna i czynna układu ruchu. Połączenia kości. Typologia kości i stawów. Budowa stawu. 4. Budowa i funkcje szkieletu człowieka (szkielet osiowy i szkielet kończyn). Rozwój i funkcje szkieletu. 5. Część czynna układu ruchu. Tkanka mięśniowa. Budowa mięśnia szkieletowego. Typologia mięśni. Mięśnie ciała człowieka. 6. Układ krążenia. Układ krwionośny i chłonny. Szczegółowa budowa serca i naczyń krwionośnych. Mały i duży obieg krwi. Krążenie w okresie płodowym. Ukrwienie poszczególnych części ciała. Węzły chłonne oraz krążenie limfy. Narządy przychłonne. 7. Układ oddechowy człowieka. Budowa anatomiczna. Górne i dolne drogi oddechowe. Płuca. Mechanika oddychania. 8. Układ trawienny. Szczegółowa budowa układu pokarmowego – odcinki i narządy układu pokarmowego. Gruczoły trawienne budowa i funkcja. 9. Układ wydalniczy. Szczegółowa budowa układu wydalniczego. Budowa i funkcja nerek. Różnice w budowie układu wydalniczego męskiego i żeńskiego. 10. Układ płciowy. Szczegółowa budowa układu płciowego męskiego i układ płciowego żeńskiego. Cykl płciowy kobiety. 11. Układ nerwowy. Szczegółowa budowa ośrodkowego układu nerwowego człowieka (mózgowie i rdzeń kręgowy). Układ nerwowy obwodowy. Nerwy czaszkowe i rdzeniowe. Układ nerwowy autonomiczny. Unerwienie poszczególnych części i okolic ciała człowieka. 12. Układ wewnątrzwydzielniczy. Budowa anatomiczna i rozmieszczenie gruczołów wydzielania dokrewnego człowieka. 13. Narządy zmysłów. Budowa anatomiczna. Narząd wzroku, narząd słuchu i równowagi, narząd powonienia, narząd smaku, narząd czucia skórnego. 14. Powłoka wspólna. Budowa i funkcje skóry. Gruczoły skóry i jej wytwory. 15. Rozwój, czynniki rozwoju człowieka i jego procesy składowe. 16. Etapy ontogenezy – okres życia prenatalnego i postnatalnego. 17. Inwolucja organizmu. 18. Dymorfizm płciowy. 19. Trendy sekularne. 20. Genetyczne podłoże zjawisk rozwojowych – cechy jakościowe i ilościowe. 21. Homeostaza zjawisk rozwojowych.
|
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (37 godz.):
- udział w wykładach – 15 h
- udział w ćwiczeniach - 20 h
- konsultacje - 2 h
Czas poświęcony na pracę indywidualna studenta (63 godz.) :
- praca własna studenta - 63 h
Łącznie: 100 godzin (4 ECTS)
Efekty uczenia się - wiedza
W1 - Absolwent zna, rozumie pojęcia dotyczące anatomii człowieka i antropologii fizycznej (biologii człowieka). Opisuje szczegółowo budowę ciała człowieka (K_W01).
W2 - Wyjaśnia pojęcia anatomiczne oraz związki i zależności pomiędzy strukturą i funkcją poszczególnych organów oraz układów z uwzględnieniem zmienności wewnątrzpopulacyjnej i międzypopulacyjnej (K_W02).
W3 - Wskazuje podstawowe metody analityczne wykorzystywane w badaniach anatomicznych i antropologicznych (K_W05).
W4 - Ma podstawową wiedzę z zakresu anatomii i morfologii człowieka i innych przedstawicieli rzędu Primates, która umożliwia identyfikowanie grup systematycznych oraz wybranych gatunków (K_W14).
W5 - Zna zasady etyki badań w antropologii i anatomii człowieka oraz pracy ze szczątkami ludzkimi (preparatami anatomicznymi) (K_W19).
Efekty uczenia się - umiejętności
U1 - Wykorzystuje podstawową wiedzę z zakresu anatomii człowieka i antropologii w analizie zjawisk przyrodniczych (KU_02).
U2 - Stosuje podstawowe techniki badawcze, pomiarowe i analityczne mające zastosowanie w anatomii i antropologii (KU_03).
U3 - Wykazuje umiejętność czytania ze zrozumieniem literatury fachowej (z zakresu anatomii i antropologii) w języku ojczystym i angielskim (KU_16)
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K01 - Rozumie potrzebę ustawicznego pogłębiania wiedzy i kompetencji zawodowych z zakresu anatomii człowieka i antropologii (K_K01).
K02 - Racjonalnie i krytycznie podchodzi do informacji uzyskanej z literatury naukowej, internetu, i innych źródeł masowego przekazu, a także obiegowych przekonań odnoszących się do anatomii człowieka i antropologii (biologii człowieka) (K_K02).
Metody dydaktyczne
Wykład – metody podawcze (prezentacja)
Ćwiczenia: metody podawcze (prezentacja), metody praktyczne (praca z modelami anatomiczne i oryginalnymi preparatami anatomicznymi), metody eksponujące.
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obowiązkowy
Wymagania wstępne
Umiejętność pracy w zespole, podstawowe wiadomości dotyczące anatomii człowieka
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2021/22Z: | W cyklu 2023/24Z: |
Efekty kształcenia
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny –K_W01, K_W14,K_W19, K_U02, K_K01
ndst 0-59%
dst- 60-69%
dst plus- 70-79%
db- 80-89%
db plus- 90-94%
bdb- 95-100%
Ćwiczenia:
Kolokwium pisemne – K_W01, K_W02; K_W05; K_W14; K_U16, K_K01, K_K02
Punktacja:
ndst 0-59%
dst- 60-69%
dst plus- 70-79%
db- 80-89%
db plus- 90-94%
bdb- 95-100%
Kolokwium praktyczne – K_W01, K_W02; K_W05; K_W14;K_ W19, K_U02, K_U16, K_K01, K_K02
Punktacja:
+ (umiejętność rozpoznawania kości, rozróżniania prawa/lewa, umiejętność przedstawienia jakie kości i w jakim układzie budują dany staw, określanie podstawowych elementów budujących kości
- (brak umiejętności rozpoznawania kości, rozróżniania prawa/lewa, umiejętność przedstawienia jakie kości i w jakim układzie budują dany staw, określanie podstawowych elementów budujących kości)
Prezentacje – K_W01, K_W02; K_W05; K_W14; K_W19, K_U02, K_U16, K_K01, K_K02
Prezentacje przygotowane przez studentów w zespołach. Tematy obejmują zagadnienia związane ze szczegółową budową anatomiczną ciała człowieka – poszczególnych układów i organów w ujęciu opisowym, systematycznym, topograficznym oraz wybrane elementy antropologii fizycznej i ontogenetycznej z uwzględnieniem zmienności osobniczej, międzypopulacyjnej, dymorfizmu płciowego oraz zmienności zachodzącej z wiekiem, poza układem kostnym i mięśniowym.
Punktacja:
+ (przygotowanie prezentacji)
- (nieprzygotowanie/nieprzedstawienie prezentacji)
1 dopuszczalna nieobecność na zajęciach (10%)
Zaliczenie na ocenę na podstawie dwóch kolokwiów pisemnych dotyczących wiedzy z zakresu anatomii systematycznej, topograficznej i szczegółowej oraz kolokwium praktycznego dotyczącego wiedzy z zakresu anatomii układu kostnego.
Ocena ostateczna z ćwiczeń laboratoryjnych: średnia z uśrednionych ocen cząstkowych uzyskanych na zajęciach i oceny z kolokwiów.
Praktyki zawodowe
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Antropologia, 1989 (praca zbiorowa pod redakcją A. Malinowskiego i J. Strzałko). Wydawnictwo PWN. Poznań - Warszawa.
2. Bochenek A, Reicher M., 2010, Anatomia człowieka, Tom 1-5. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Krechowiecki A., Czerwiński F., 1987, Zarys anatomii człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Malinowski A., 2010, Repetytorium z anatomii człowieka. Tom 1 i 2. Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji im. Mieszka I w Poznaniu, Poznań.
5. Netter F., H., 2011, Atlas anatomii człowieka z polskim mianownictwem anatomicznym. Elsevier.
6. Sobotta J., 2012, Atlas anatomii człowieka, Elsevier Urban & Partner
7. Sokołowska-Pituchowa J. (red.), 2006, Anatomia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Literatura uzupełniająca:
1. Gray H. 1991, Gray’s Anatomy, Greenwich Editions.
2. Malinowski A., 1987, Norma biologiczna a rozwój somatyczny człowieka, IWZZ, Warszawa.
3. McMinn R., Hutchings R., Pegington J., Abrahams P., 1994, Kolorowy Atlas Anatomii Człowieka, Wydawnictwo Slovart, Bratysława, Solis, Warszawa.
Uwagi
W cyklu 2022/23Z:
Zajęcia laboratoryjne odbywają się w formie stacjonarnej. Student na zajęciach laboratoryjnych jest zobowiązany do noszenia fartucha i rękawiczek dostarczanych we własnym zakresie.
Obowiązek noszenia maseczki zakrywającej nos i usta (dostarczonej we własnym zakresie przez studenta) oraz zachowania dystansu społecznego w zależności od sytuacji i odgórnych przepisów.
|
W cyklu 2023/24Z:
Zajęcia laboratoryjne odbywają się w formie stacjonarnej. Student na zajęciach laboratoryjnych jest zobowiązany do noszenia fartucha i rękawiczek dostarczanych we własnym zakresie.
Obowiązek noszenia maseczki zakrywającej nos i usta (dostarczonej we własnym zakresie przez studenta) oraz zachowania dystansu społecznego w zależności od sytuacji i odgórnych przepisów.
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: