Fakultet kulturoznawczy - Wybrane aspekty wierzeń słowiańskich 2555-s1KUL-L-FK-WAWS

W ramach kursu studenci poznają słowiańskie wierzenia w różnych wymiarach: zarówno chrześcijańskie, jak i niechrześcijańskie - pogańskie oraz ponowoczesne formy duchowości. Oprócz zróżnicowania diachronicznego, uwzględnione będzie również zróżnicowanie regionalne, poprzez Słowiańszczyznę wschodnią, zachodnią i południową z ich specyfiką duchowości. Za E. Durkheimem życie religijne zostanie potraktowane jako uniwersalne działanie społeczne, jeden ze społecznych faktów.
- Religia jako fakt społeczny
- Religia jako instytucja społeczna
- Mitologia wczesnosłowiańska
- Początki chrześcijaństwa na terenach Słowiańszczyzny
- Zróżnicowanie regionalne słowiańskiego chrześcijaństwa
- Słowiańskie warianty prawosławia, katolicyzmu i protestantyzmu
- Ruchy religijne w obrębie chrześcijaństwa: charakter ludowy bądź narodowy - arianie, bracia czescy, staroobrzędowcy, mariawici, polsko-katolicy
- Słowiański "szamanizm" i ludowe lecznictwo
- Słowiańska ezoteryka
- Neopogaństwo i rodzimowierstwo

W cyklu 2023/24L:

Jak w części ogólnej.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (39 godz.): godziny z udziałem nauczyciela - 30 godzin konsultacje na dyżurach i drogą elektroniczną - 9 godzin Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (20 godz.): - przygotowanie prezentacji – 5 godzin - czytanie literatury i przygotowanie do zajęć - 15 godzin Łącznie: 59 godz. (2 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1: posiada zaawansowaną wiedzę na temat miejsca kulturoznawstwa pośród nauk humanistycznych i rozumie jego interdyscyplinarny charakter - K_W05 W2: ma świadomość kompleksowości oraz wielowymiarowości kultury i sztuki, zmienności języków, kodów i konwencji w procesie przemian historycznych - K_W09 W3: zna wybrane zagadnienia związane z kulturą i sztuką pozaeuropejską - K_W12 W4: posiada wiedzę o wybranych zjawiskach kultury popularnej - K_W14

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U01, K_U02, K_U05, U1: potrafi wyszukiwać i gromadzić informacje, wykorzystując różne źródła (drukowane i elektroniczne), prowadzić kwerendy, analizować, oceniać i selekcjonować zdobyty materiał U2: trafnie formułuje i analizuje problemy badawcze dotyczące zagadnień kulturowych i artystycznych, odpowiednio dobiera narzędzia i metody badawcze właściwe dla antropologii kultury i badań nad kulturą audiowizualną U3: potrafi rozpoznawać i porównywać ze sobą zjawiska kulturowe i teksty kultury pochodzące z różnych obszarów kulturowych z zastosowaniem odpowiednich metod U4: posiada umiejętność merytorycznego budowania dyskursu na temat zjawisk kulturowych i artystycznych, logicznie argumentuje i formułuje wnioski, wykorzystując opinie własne oraz poglądy innych autorów i badaczy kultury - K_U06

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie - K_K01 K2: potrafi pracować i współdziałać w grupie przyjmując w niej różne role - K_K02 K3: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania - K_K03

Metody dydaktyczne

eksponujące: pokaz, podające: wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, opis poszukujące: studium przypadku, doświadczeń, obserwacji, referatu, klasyczna metoda problemowa w kształceniu online: metody oparte na współpracy, metody rozwijające refleksyjne myślenie, metody służące prezentacji treści, metody wymiany i dyskusji

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy
- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- studium przypadku
- obserwacji
- klasyczna metoda problemowa
- referatu
- doświadczeń

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody wymiany i dyskusji
- metody oparte na współpracy
- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Brak.

Koordynatorzy przedmiotu

Artur Duda
Michał Głuszkowski

Kryteria oceniania

1. Kontrola końcowa w postaci referatu przygotowanego samodzielnie przez studenta na uzgodniony z prowadzącym temat.

2. Ocena ciągła aktywności studenta na zajęciach i udziału w dyskusjach na podstawie lektur oraz testów cząstkowych.

Skala oceniania:

Bardzo dobry – 91-100%

Dobry plus – 81-90%

Dobry – 71-80%

Dostateczny plus – 61-70%

Dostateczny – 51-60%

Niedostateczny – 50% i mniej

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

B. Bernstein, Odtwarzanie kultury, Warszawa 1990.
E. Durkheim, Co to jest fakt społeczny?, w: J. Szacki, Durkheim, Warszawa 1964, s. 129-141.
E. Durkheim, Elementarne formy życia religijnego, Warszawa 2020.
A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa 2006.
M. Głuszkowski, Wierszyna, polska wieś na Syberii. Hybrydyzacja kultury a hybrydyzacja języka, w: Nowe języki. Studia z zakresu kreolizacji języków i kultur, W. Kuligowski (red.), Wrocław 2010, s. 85-94.
P. Grochowski, Gdzie świętują rodzimowiercy? Przedchrześcijańskie dziedzictwo Słowian w warunkach późnej nowoczesności, Łódzkie Studia Etnograficzne 61, 39-58 https://doi.org/10.12775/LSE.2022.61.03
B. Józefów-Czerwińska, Zabobonem
nazwano. O wierzeniach, wartościach i dawnych przekonaniach mieszkańców polsko-białoruskiego pogranicza w ich związkach z przeszłością, Warszwa 2017.
C. Levi-Strauss, Antropologia strukturalna, Warszawa 2000.
A. de Lazari, Współczesny nacjonalizm rosyjski i prawosławie, Toruń 1996.
E. Mironowicz, Świadomość narodowa ludności prawosławnej Białostocczyzny, w: Język a tożsamość na pograniczu kultur, E. Smułkowa, A. Engelking (red.), Białystok 2000, s. 51-55
K. Renik, Religie, które przeżyły: rozmowy z ludźmi wiary z Rosji, Armenii, Tadżykistanu, Kirgistanu i Kazachstanu, Warszawa 1997.
E. Smułkowa, Dwujęzyczność po białorusku: bilingwizm, dyglosja, czy coś innego?, w: Język a tożsamość na pograniczu kultur, E. Smułkowa, A. Engelking (red.), Białystok 2000, s. 90-100

Literatura uzupełniająca:
Z. Bokszański, Tożsamość, interakcja, grupa, Łódź 1989
S. Burdziej, W drodze do Santiago de Compostela : portret socjologiczny pielgrzymki, Kraków 2005.
V. Čajkanović, Stara srpska religija i mitologija, Belgrad 1995.
M. Dragomanov, Notes on the Slavic religio-ethical legends: the dualistic creation of the world, Bloomington 1961.
A. de Lazari, Czy Moskwa będzie Trzecim Rzymem? Studia o nacjonalizmie rosyjskim, Katowice 1996.
H. Jankowski, Cz. Łapicz, Klucz do raju, Księga Tatarów litewsko-polskich z XVIII w.
J. Kulwicka-Kamińska, Przekład terminologii religijnej islamu w polskich tłumaczeniach Koranu na tle biblijnej tradycji translatorycznej.
S. Petrović, Srpska mitologija. Mitološke mape, Niš 2000.
J. Straczuk, Wielojęzyczność pogranicza: od tutejszości do nowej lokalności, w: Tożsamość, język, rodzina. Z badań na pograniczu słowiańsko-bałtyckim, A. Engelking i in. (red.), Warszawa 2008, s. 95-107
E. Wojtyra, „To nie jest żadne dziwactwo”. O języku i tożsamości młodzieży we wsi Klejniki na Białostocczyźnie, w: w: Tożsamość, język, rodzina..., s. 27-38

W cyklu 2023/24L:

Jak w części ogólnej.

Uwagi

W cyklu 2023/24L:

Brak.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2555-s1KUL-L-FK-WAWS w USOSweb