Historia literatury japońskiej 2516-s1JAP2Z-HLJ
• periodyzacja historii literatury japońskiej; przedpiśmienna tradycja literacka oraz etapy asymilacji pisma chińskiego w Japonii; najstarsze formy literackie
• wielkie kroniki narodowe: Kojiki, Nihongi; zapiski obyczajów ludowych (fudoki)
• poezja rodzima w okresie Nara
• chińska krytyka literacka i poezja chińska – sinizacja kultury japońskiej – wpływy buddyzmu; narodziny setsuwa
• odrodzenie tradycji narodowej (kokufūka)
• poetyka Kokin-wakashū
• rozwój nowych gatunków prozy w X wieku: pierwsze opowieści (monogatari); Tosa-nikki jako utwór prekursorski
• literatura diarystyczna dam dworu (ōchō-joryū-nikki-bungaku)
• Murasaki Shikibu, Genji-monogatari
• Makura no sōshi i eseistyka dworska (zuihitsu); główne kategorie estetyczne okresu Heian (miyabi, okashi, aware)
• opowieści historyczne (rekishi-monogatari): Eiga-monogatari i literatura epigońska (giko-monogatari)
• liryka z przełomu XII/XIII w.; poetyka pieśni wiązanej (renga)
• opowieści wojenne (gunki-monogatari ): Heike monogatari
• literatura anegdotyczna (setsuwa bungaku) i podróżnicza (kikō-bungaku)
• literatura eseistyczna (sylwy Hōjōki i Tsurezuregusa) i twórczość pisarzy-outsiderów-eremitów (inja-bungaku); kategorie estetyczne średniowiecza: yūgen, wabi, sabi
• literatura okresu Muromachi (1): gozan-bungaku; diarystyka i zapiski z podróży; opowieści religijne i świeckie
• literatura okresu Muromachi (2): bajki otogizōshi
• teatr średniowiecza; gatunki dramatyczne przed nō (kagura, gigaku, sarugaku, bugaku, dengaku); powstanie i rozwój teatru nō; charakterystyka teatru nō ; farsy kyōgen
• narodziny i rozkwit kultury mieszczańskiej; poezja popularna (haikai, haiku, kyōka); szkoły haikai; Matsuo Bashō; twórczość Kobayashi Issa
• literatura mieszczańska; nowe formy prozy (literatura popularna i pouczająca oraz jej znaczenie oraz ukiyozōshi – ich rodzaje i tematyka; Ihara Saikaku)
• teatr nowożytny jōruri (bunraku) i kabuki
• spuścizna Chikamatsu Monzaemona; charakterystyka najpopularniejszych dramatów jōruri i kabuki (treść, główne idee, sterotypy postaci)
• poezja od połowy XVIII w. (epigoni poezji dworskiej; odrodzenie stylu Bashō (shōfū-kaifuku) i twórczość Yosa Busona; „jedność tekstu i obrazu”)
• literatura dla rozrywki (gesaku-bungaku) – proza późnego Edo i jej walory literackie: rodzaje literatury dla rozrywki; słynni twórcy gesaku-bungaku i ich utwory
• popularność studiów humanistycznych i nowożytna myśl religijno-filozoficzna; wpływ estetyki (ukiyo, kanzen-chōaku) i etyki konfucjańskiej (shingaku) na literaturę okresu Edo
W cyklu 2023/24L:
Główne zagadnienia (cz. I) • periodyzacja historii literatury japońskiej; przedpiśmienna tradycja literacka oraz etapy asymilacji pisma chińskiego w Japonii; najstarsze formy literackie |
W cyklu 2024/25Z:
Główne zagadnienia (cz. II) • literatura anegdotyczna (setsuwa bungaku) i podróżnicza (kikō-bungaku) |
W cyklu 2025/26Z:
Główne zagadnienia (cz. II) • literatura anegdotyczna (setsuwa bungaku) i podróżnicza (kikō-bungaku) |
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład konwersatoryjny
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- studium przypadku
- referatu
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24L: | W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2025/26Z: | W cyklu 2024/25Z: |
Kryteria oceniania
pisemna praca zaliczeniowa po pierwszym semestrze oraz egzamin ustny po drugim semestrze, które weryfikują również znajomość omawianych na zajęciach lektur (W04, W05, U09, U10, K05)
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Wybór:
Dziesięć wieków Genji monogatari w kulturze Japonii, red. I. Kordzińska-Nawrocka, Wydawnictwa UW, Warszawa 2009
Estetyka japońska. Antologia (t. 1-3), red. Krystyna Wilkoszewska, Universitas, Kraków 2001
Keene Donald, A History of Japanese Literature. Vol. 1: Seeds in the Heart - From the Earliest Era to the Mid-nineteenth Century, Grove Press, New York 1960
―, A History of Japanese Literature. Vol. 2: World Within Walls - Japanese Literature of the Pre-Modern Era 1600-1876, Columbia Univ. Press 1999
―, Travelers of a Hundred Ages, Columbia University Press, New York 1999
Kordzińska-Nawrocka Iwona, Ulotny świat ukiyo. Obraz kltury mieszczańskiej w twórczości Ihary Saikaku, Wydawnictwa UW, Warszawa 2010
Melanowicz Mikołaj, Literatura japońska (t. 1) , PWN, Warszawa 1994-1996
―, Formy w literaturze japońskiej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2003
―, Historia literatury japońskiej, PWN, Warszawa 2011
Olszewski Krzysztof, Ki no Tsurayuki a poszukiwanie tożsamości kulturowej w literaturze japońskiej X wieku, Wydawnictwo UJ, Kraków 2003
Żeromska Estera, Japoński teatr klasyczny (t. 1-2) , Wydawnictwo Trio, Warszawa 2010
przekłady literatury klasycznej
W cyklu 2023/24L:
Dziesięć wieków Genji monogatari w kulturze Japonii, red. I. Kordzińska-Nawrocka, Wydawnictwa UW, Warszawa 2009 |
W cyklu 2024/25Z:
Estetyka japońska. Antologia (t. 1-3), red. Krystyna Wilkoszewska, Universitas, Kraków 2001 |
W cyklu 2025/26Z:
Estetyka japońska. Antologia (t. 1-3), red. Krystyna Wilkoszewska, Universitas, Kraków 2001 |
Uwagi
W cyklu 2022/23Z:
UWAGA: W sytuacji pandemicznej i konieczności przejścia na zdalną formę nauczania, zajęcia będą realizowane synchronicznie lub asynchronicznie z wykorzystaniem platformy e-learningowej Moodle UMK i/lub Office 365, głównie MS Teams. |
W cyklu 2023/24L:
Po omówieniu materiału stanowiącego część pierwszą kursu "Historia literatury japońskiej", obejmującego zakresem twórczość literacką od starożytności po początek okresu Kamakura, studenci zdają śródsemestralne kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej. Jego zaliczenie jest warunkiem koniecznym podejścia do egzaminu końcowego, który odbywa się formie ustnej. |
W cyklu 2024/25Z:
Egzamin obejmuje całość materiału z przedmiotu "Historia literatury japońskiej", począwszy od starożytności po koniec okresu nowożytnego. Egazmin końcowy odbywa się w fomie ustnej. |
W cyklu 2025/26Z:
Egzamin obejmuje całość materiału z przedmiotu "Historia literatury japońskiej", począwszy od starożytności po koniec okresu nowożytnego. Egazmin końcowy odbywa się w fomie ustnej. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: