Historia Japonii 2516-s1JAP2Z-HJ
II. Od Odnowy Kenmu do końca okresu Meiji (1333 – 1912)
Okres Muromachi (Ashikaga):
II.1. Odnowa Kenmu - próba restauracji władzy cesarskiej, przez cesarza Godaigo i zniszczenie bakufu Kamakura. Bunt Ashikaga Takaujiego, ucieczka cesarza Godaigo do Yoshino i osadzenie na tronie w Kioto marionetkowego cesarza - początek okresu Nanbokuchō (dworu południowego i północnego); tytuł shōguna dla Takaujiego - początek drugiego bakufu Muromachi.
II.2. Rywalizacja lojalistów zwiazanych z dworem południowym oraz popleczników dworu północnego oraz bakufu, zakończona kapitulacją dworu południowego.
Rządy 3. shōguna bakufu Muromachi, Ashikagi Yoshimitsu - apogeum potęgi tego bakufu: pacyfikacja oponentów, likwidacja piractwa i przywrócenie oficjalnych kontaktów handlowych z Chinami; mecenat kulturalny Yoshimitsu - kitayama bunka: teatr nō
II.3. Ogólna charakterystyka sytuacji po śmierci Yoshimitsu. Narastanie sprzeczności między shugo - najważniejszymi wasalami shōguna; "rządy" 8. shōguna, Yoshimasy; jego mecenat kulturalny - higashiyama bunka: narodziny estetyki wabi-sabi; początki ceremonii herbaty i ikebany; kontrowersje dotyczące sukcesji po Yoshimasie i wybuch wojny Onin oraz jej konsekwencje - upadek autorytetu bakufu i emancypacja shugo.
Okres Sengoku:
II.4. Polityczny rozpad Japonii na niezależne domeny rządzone przez de facto udzielnych książąt - sengoku daimyō.
II.5. Wojna i pokój: rywalizacja między daimyō z użyciem środków militarnych włącznie; radykalne zmiany w sztuce wojennej - dominacja piechoty na polach walki, powstanie dużych i sprawnie dowodzonych armii, traktowanych jako machiny wojenne służące do osiągania celów politycznych; dbałość daimyō o gospodarczy i kulturalny rozwój domen.
Okres Azuchi-Momoyama:
II.6. Wyścig największych daimyō do władzy nad cala Japonią - Czarny Koń z Owari - Oda Nobunaga: bitwa pod Okehazamą i dekada zabiegów o zabezpieczenie owoców zwycięstwa - sojusze i usuwanie wrogów; główni przeciwnicy Nobunagi - wielcy daimyō z okolic centralnej Japonii i siły zbrojne klasztorów buddyjskich; śmierć Nobunagi i uzurpacja schedy po nim przez Hashibę Hideyoshiego.
II.7. Hideyoshi, po pokonaniu opozycji ze strony innych wasali Nobunagi, kończy dzieło jednoczenia Japonii, przeprowadza rozdział między bushi i chłopstwem i zarządza ogólnokrajowy spis ziem uprawnych; Inwazje Korei zakończone porażką; śmierć Hideyoshiego i powierzenie losów małoletniego następcy, Hideyoriego pieczy "rady regencyjnej”
II.8. Konflikty wewnątrz rady; starcie koalicji wschodnie j i zachodniej pod Sekigaharą; zwycięstwo koalicji wschodniej - Tokugawa Ieyasyu zostaje faktycznym liderem klasy bushi. Tytuł shōguna dla Ieyasu i powstanie 3. bakufu - Edo.
Okres Edo (Tokugawa):
II.9. Kształtowanie struktur bakufu - Ieyasu, Hidetada i Iemitsu; Zniszczenie Hideyoriego, ogłoszenie "Buke shohatto" i kształtowanie systemu bakuhan - daimyō jako wasale shōguna; system wasalny okresu Edo.
II.10. Społeczeństwo i hierarchia stanów okresu Edo. Prześladowania chrześcijan, powstanie w Shimabarze - dekrety izolacyjne;
II.11. Wieś i miasto okresu Edo; gospodarka i jej monetaryzacja; rozwój kultury mieszczańskiej: teatry kabuki i bunraku; drzeworyt barwny - ukiyoe;
II.12. Ideologia, literatura i życie intelektualne okresu Edo; nauki holenderskie i narodowe; kryzys społeczno-polityczny oraz wzrost nacisku mocarstw zachodnich, żądających dostępu do Japonii: ruch skierowany przeciw bakufu.
Okres bakumatsu i Odnowa Meiji:
II.13. Zmuszenie bakufu do podpisania nierównoprawnych traktatów: wzrost nastrojów antycudzoziemskich wśród przeciwników bakufu; lekcje pokory i zmiana nastawienia do cudzoziemców - powstanie uzbrojonych i wyszkolonych na modłę zachodnią wojsk wiernych cesarzowi; rezygnacja z tytułu przez ostatniego shōguna; złamanie oporu beneficjentów starego systemu w czasie wojny Boshin.
II.14
Początek reform Odnowy Meiji i długiej drogi do odzyskania suwerenności. Najważniejsze procesy polityczne, gospodarcze i społeczne oraz ich wpływ na sytuację wewnętrzną i międzynarodową Japonii w okresie Meiji.
II.15
Polityka międzynarodowa w Okresie Meiji. Narodziny militaryzmu, imperializmu i ekspansjonizmu nowoczesnej Japonii.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- opis
Metody dydaktyczne poszukujące
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2025/26Z: | W cyklu 2023/24Z: | W cyklu 2024/25Z: |
Kryteria oceniania
egzamin w formie testu otwartego (W08, W12, U01, U08, K05),
zasady oceniania: na ocenę przekłada się procent uzyskanych punktów
[0,50) - ndst
[50,60) - dst
[60,70) - dst+
[70,80 - db
[80,90) - db+
[90,100] - bdb
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Literatura podstawowa:
J. Tubielewicz," Historia Japonii", Ossolineum, Wrocław 1984
J. W. Hall, "Japonia od czasów najdawniejszych do dzisiaj", PIW, Warszawa 1979
C. Totman," Historia Japonii", Wydawnictwo UJ, Kraków 2009
Literatura uzupełniająca:
L. Frederic, "Życie codzienne w Japonii w epoce samurajów (1185-1603)", PIW Warszawa 1971
G. Sansom, "A History of Japan", Tuttle, Tokyo 1990, t. 2 (1334-1615) & t. 3 (1615-1867)
E. Pałasz-Rutkowska, K. Starecka, "Japonia" Trio, Warszawa 2004.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: