Historia literatury japońskiej 2516-s1JAP2L-HLJ

Główne zagadnienia (cz. II)

• literatura anegdotyczna (setsuwa bungaku) i podróżnicza (kikō-bungaku)
• literatura eseistyczna (sylwy Hōjōki i Tsurezuregusa) i twórczość pisarzy-outsiderów-eremitów (inja-bungaku); kategorie estetyczne średniowiecza: yūgen, wabi, sabi
• literatura okresu Muromachi (1): gozan-bungaku; diarystyka i zapiski z podróży; opowieści religijne i świeckie
• literatura okresu Muromachi (2): bajki otogizōshi

Podczas wykładów z historii literatury japońskiej (po 1868 roku) student zostaje wprowadzony w takie tematy, jak (poniższe podpunkty dotyczą obu semestrów łącznie 30 zajęć = wykładów):
Wykładowca zastrzega sobie prawo do zmiany kolejności zagadnień prowadzonych na zajęciach.
1. Modernizacja oraz przemiany w społeczeństwie oraz kulturze.
2. Podział na okresy; przegląd głównych szkół i tendencji
3. Epigoni literatury Edo. Satyra na bałwochwalczych imitatorów Europy.
4. Twórczość oświeceniowa – poglądy Fukuzawy Yukichi.
Dominacja utylitaryzmu i praktycyzmu. Rozwój prasy i jej znaczenie dla popularyzacji literatury.
5. Przekłady i trawestacje literatury europejskiej oraz znaczenie seiji-shōsetsu
Ruch na rzecz wprowadzenia żywego języka mówionego do literatury (o zgodność mowy i tekstu pisanego).
6. Różnica między językiem literatury epok minionych a XX w.
7. Narodzin nowej powieści realistycznej. Tsubouchi Shōyō: forma i zadania powieści a tradycja anglosaska. Futabatei Shimei: tradycja rosyjska
8. Tendencje pseudoklasyczne i oznaki rozczarowania europeizacją. Ken’yūsha, Ozaki Kōyō, Koda Rōhan, Higuchi Ichiyō. Obraz kobiety w prozie Higuchi.
9. Tendencje romantyczne. Wczesna twórczość Mori Ōgai, Kitamury Tōkoku. 10. W kręgu bungaku-kai i myśl chrześcijańska. Między romantyzmem a realizmem: Izumi Kyōka, Tokutomi Roka, Tokuda Shūsei, Mayama Seika, Kunikida Doppo
11. Powstanie, rozwój i charakterystyka japońskiego naturalizmu. Powstanie i rozwój powieści – shōsetsu. Powieść o sobie – shi-shōsetsu.
12. Krytyka naturalizmu. Tendencje antynaturalistyczne: Shirakaba, Tanbi-ha (estetyzm, neoromantyzm)
13. Tendencje antynaturalistyczne i antyidealistyczne: shinrichi-ha (neointelektualizm), shingenjitsu-shugi (neorealizm)
14A Pisarze niezależni- twórczość Natsumego Soseki
14B Szkoła estetów - tambiha: Tanizaki, Nagai, Sato
15. Narodziny nowych form poezji. W kręgu romantyków i symbolistów.
16. Przemiany w teatrze. Ruch reformujący kabuki. Narodziny shinpa.
Narodziny shingeki
17. Narodziny literatury dziecięcej - czasopisma dla dzieci - zwłaszcza działalność "Akai Tori" (1918-1936) - Suzuki Miekichi, Ogawa Mimei i inni
18. Ruchy chłopskie, robotnicze i powstanie literatury proletariackiej. Problem tzw. demokracji okresu Taishō.
19. Modernizm (neosensualizm, neopsychologizm i in.).
20. Sytuacja literatury przed wybuchem i podczas wojny. Walka o zachowanie praw literatury i okres ożywienia artystycznego w latach trzydziestych.
21. Literatura po II wojnie światowej – powrót wielkich mistrzów pióra.
22. Rozrachunek z odpowiedzialnością za wojnę: szkoła powojenna sengoha
Działalność czasopisma Kindai-bungaku i innych pism literackich.
23. Literatura demokratyczna. Demokratyzacja i rozwój ruchu związkowego.
24. Dazai Osamu – konflikty moralne.
25. Nowe poszukiwania warsztatowe i ideowe. Sukces Abe Kōbō.
Trzecie pokolenie młodych.
26. Ōe Kenzaburō i Kaikō Takeshi – konflikty moralne i polityczne.
Poszukiwanie nowych tematów – pokolenie przełomu lat 60-tych (demonstracje przeciwko Anpo) i lat 70-tych
27. Powojenna literatura obyczajowa. Blaski i cienie literatury popularnej.
28. Rozwój krytyki literackiej i badań literaturoznawczych. Recepcja literatury japońskiej w świecie (w Polsce)
29. Japońskie nagrody literackie - zwłaszcza Akutagawa-sho (jej historia) i Naoki- sho (historia)
30. Pisarze tłumaczeni współcześnie na język polski - historia przekładu literatury japońskiej na j. polski; główne wydawnictwa i ośrodki badawcze literatury japońskiej (badacze i ich działalność)
31. Główne tendencje w literaturze japońskiej XXI wieku
32. Blogi literackie w Polsce poświęcone literaturze japońskiej i jej historii.

Podczas wykładów z historii literatury japońskiej (po 1868 roku) student zostaje wprowadzony w takie tematy, jak (poniższe podpunkty dotyczą obu semestrów łącznie 30 zajęć = wykładów):
Wykładowca zastrzega sobie prawo do zmiany kolejności zagadnień prowadzonych na zajęciach.
1. Modernizacja oraz przemiany w społeczeństwie oraz kulturze.
2. Podział na okresy; przegląd głównych szkół i tendencji
3. Epigoni literatury Edo. Satyra na bałwochwalczych imitatorów Europy.
4. Twórczość oświeceniowa – poglądy Fukuzawy Yukichi.
Dominacja utylitaryzmu i praktycyzmu. Rozwój prasy i jej znaczenie dla popularyzacji literatury.
5. Przekłady i trawestacje literatury europejskiej oraz znaczenie seiji-shōsetsu
Ruch na rzecz wprowadzenia żywego języka mówionego do literatury (o zgodność mowy i tekstu pisanego).
6. Różnica między językiem literatury epok minionych a XX w.
7. Narodzin nowej powieści realistycznej. Tsubouchi Shōyō: forma i zadania powieści a tradycja anglosaska. Futabatei Shimei: tradycja rosyjska
8. Tendencje pseudoklasyczne i oznaki rozczarowania europeizacją. Ken’yūsha, Ozaki Kōyō, Koda Rōhan, Higuchi Ichiyō. Obraz kobiety w prozie Higuchi.
9. Tendencje romantyczne. Wczesna twórczość Mori Ōgai, Kitamury Tōkoku. 10. W kręgu bungaku-kai i myśl chrześcijańska. Między romantyzmem a realizmem: Izumi Kyōka, Tokutomi Roka, Tokuda Shūsei, Mayama Seika, Kunikida Doppo
11. Powstanie, rozwój i charakterystyka japońskiego naturalizmu. Powstanie i rozwój powieści – shōsetsu. Powieść o sobie – shi-shōsetsu.
12. Krytyka naturalizmu. Tendencje antynaturalistyczne: Shirakaba, Tanbi-ha (estetyzm, neoromantyzm)
13. Tendencje antynaturalistyczne i antyidealistyczne: shinrichi-ha (neointelektualizm), shingenjitsu-shugi (neorealizm)
14A Pisarze niezależni- twórczość Natsumego Soseki
14B Szkoła estetów - tambiha: Tanizaki, Nagai, Sato
15. Narodziny nowych form poezji. W kręgu romantyków i symbolistów.
16. Przemiany w teatrze. Ruch reformujący kabuki. Narodziny shinpa.
Narodziny shingeki
17. Narodziny literatury dziecięcej - czasopisma dla dzieci - zwłaszcza działalność "Akai Tori" (1918-1936) - Suzuki Miekichi, Ogawa Mimei i inni
18. Ruchy chłopskie, robotnicze i powstanie literatury proletariackiej. Problem tzw. demokracji okresu Taishō.
19. Modernizm (neosensualizm, neopsychologizm i in.).
20. Sytuacja literatury przed wybuchem i podczas wojny. Walka o zachowanie praw literatury i okres ożywienia artystycznego w latach trzydziestych.
21. Literatura po II wojnie światowej – powrót wielkich mistrzów pióra.
22. Rozrachunek z odpowiedzialnością za wojnę: szkoła powojenna sengoha
Działalność czasopisma Kindai-bungaku i innych pism literackich.
23. Literatura demokratyczna. Demokratyzacja i rozwój ruchu związkowego.
24. Dazai Osamu – konflikty moralne.
25. Nowe poszukiwania warsztatowe i ideowe. Sukces Abe Kōbō.
Trzecie pokolenie młodych.
26. Ōe Kenzaburō i Kaikō Takeshi – konflikty moralne i polityczne.
Poszukiwanie nowych tematów – pokolenie przełomu lat 60-tych (demonstracje przeciwko Anpo) i lat 70-tych
27. Powojenna literatura obyczajowa. Blaski i cienie literatury popularnej.
28. Rozwój krytyki literackiej i badań literaturoznawczych. Recepcja literatury japońskiej w świecie (w Polsce)
29. Japońskie nagrody literackie - zwłaszcza Akutagawa-sho (jej historia) i Naoki- sho (historia)
30. Pisarze tłumaczeni współcześnie na język polski - historia przekładu literatury japońskiej na j. polski; główne wydawnictwa i ośrodki badawcze literatury japońskiej (badacze i ich działalność)
31. Główne tendencje w literaturze japońskiej XXI wieku
32. Blogi literackie w Polsce poświęcone literaturze japońskiej i jej historii.

Estetyka japońska. Antologia (t. 1-3), red. Krystyna Wilkoszewska, Universitas, Kraków 2001

Keene Donald, A History of Japanese Literature. Vol. 1: Seeds in the Heart - From the Earliest Era to the Mid-nineteenth Century, Grove Press, New York 1960

―, A History of Japanese Literature. Vol. 2: World Within Walls - Japanese Literature of the Pre-Modern Era 1600-1876, Columbia Univ. Press 1999

―, Travelers of a Hundred Ages, Columbia University Press, New York 1999

Kordzińska-Nawrocka Iwona, Ulotny świat ukiyo. Obraz kltury mieszczańskiej w twórczości Ihary Saikaku, Wydawnictwa UW, Warszawa 2010

Melanowicz Mikołaj, Literatura japońska (t. 1) , PWN, Warszawa 1994-1996

―, Historia literatury japońskiej, PWN, Warszawa 2011

Żeromska Estera, Japoński teatr klasyczny (t. 1-2) , Wydawnictwo Trio, Warszawa 2010
przekłady literatury klasycznej

Lista lektur, których znajomość będzie wymagana podczas egzaminu zostanie przekazana studentom na początku roku akademickiego

Mikołaj Melanowicz, Literatura japońska , t. I, II, III, PIW, Warszawa l994-1996.

Mikołaj Melanowicz, Formy w literaturze japońskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.

Mikołaj Melanowicz, Japońskie narracje. Studia o pisarzach współczesnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.

Wilkoszewska Krystyna (red.), Estetyka japońska, t. I, II, III, Universitas, Kraków 2008.

Żeromska Estera, Japoński teatr klasyczny. Korzenie i metamorfozy, t. 1: Nō, Kyōgen, t. 2: Kabuki, Bunraku, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2010

Keene Donald, Dawn to the West: Japanese Literature in the Modern Era, t. 2: Poetry, Drama, Criticism; t. 3: Fiction; Holt, Rinehart and Winston, New York 1984

Literatura przygotowywana we fragmentach przez prowadzącego w zależności od tematyki wykładu, jako punkt odniesienia w stosunku do tematu wykładu etc.

Lista lektur, których znajomość będzie wymagana podczas egzaminu zostanie przekazana studentom na początku roku akademickiego

Mikołaj Melanowicz, Literatura japońska , t. I, II, III, PIW, Warszawa l994-1996.

Mikołaj Melanowicz, Formy w literaturze japońskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.

Mikołaj Melanowicz, Japońskie narracje. Studia o pisarzach współczesnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.

Wilkoszewska Krystyna (red.), Estetyka japońska, t. I, II, III, Universitas, Kraków 2008.

Żeromska Estera, Japoński teatr klasyczny. Korzenie i metamorfozy, t. 1: Nō, Kyōgen, t. 2: Kabuki, Bunraku, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2010

Keene Donald, Dawn to the West: Japanese Literature in the Modern Era, t. 2: Poetry, Drama, Criticism; t. 3: Fiction; Holt, Rinehart and Winston, New York 1984

Literatura przygotowywana we fragmentach przez prowadzącego w zależności od tematyki wykładu, jako punkt odniesienia w stosunku do tematu wykładu etc.

UWAGA: W sytuacji pandemicznej i konieczności przejścia na zdalną formę nauczania, zajęcia będą realizowane synchronicznie lub asynchronicznie z wykorzystaniem platformy e-learningowej Moodle UMK i/lub Office 365, głównie MS Teams.

Egzamin obejmuje całość materiału z przedmiotu "Historia literatury japońskiej", począwszy od starożytności po koniec okresu nowożytnego. Egazmin końcowy odbywa się w fomie ustnej.

Na koniec semestru pisemny test zaliczeniowy z materiału przedstawionego na zajęciach plus literatury do przedmiotu; wymagane jest uzyskanie min. 70% punktów na ocene pozytywną
DODATKOWO do zaliczenia 5 lektur z listy przekazanej studentom.
Lektury zaliczenie -opcjonalnie ustna pogadanka o lekturach LUB pisemne opisanie lektury i jej problematyki.
Na zaliczenie student przynosi wydrukowaną listę bibliograficzną - spis lektur, które przeczytał na zaliczenie.
Pytanie do lektur dotyczyć będą: problematyki, bohaterów, próby osadzenia treści w kontekście historycznym, kulturowym lub społecznym.

Na koniec semestru pisemny test zaliczeniowy z materiału przedstawionego na zajęciach plus literatury do przedmiotu; wymagane jest uzyskanie min. 70% punktów na ocene pozytywną
DODATKOWO do zaliczenia 5 lektur z listy przekazanej studentom.
Lektury zaliczenie -opcjonalnie ustna pogadanka o lekturach LUB pisemne opisanie lektury i jej problematyki.
Na zaliczenie student przynosi wydrukowaną listę bibliograficzną - spis lektur, które przeczytał na zaliczenie.
Pytanie do lektur dotyczyć będą: problematyki, bohaterów, próby osadzenia treści w kontekście historycznym, kulturowym lub społecznym.