Prowadzony w cyklach: 2022/23Z, 2023/24Z, 2024/25Z, 2025/26Z

Kod ISCED: 0232

Punkty ECTS: 2

Język: niemiecki

Organizowany przez: Wydział Humanistyczny

Gramatyka kontrastywna z elementami akwizycji języka 2512-s1GER3Z-GKZEAJ

Językoznawstwo porównawcze stanowi jeden z ważnych działów lingwistyki. W oparciu o publikacje teoretyczne wyjaśnione zostaną podstawowe pojęcia związane z gramatyką konfrontatywną. Praktyczne przykłady językowe oraz ich interpretacje stanowić będą punkt wyjścia do kontrastywnej analizy języka niemieckiego z językiem polskim. Wprowadzenie do teorii JK, historia i status JK w ramach komparatystyki lingwistycznej, podstawowe pojęcia JK, poznawcze i praktyczne znaczenie studiów kontrastywnych, „Fałszywi przyjaciele tłumacza“, zagadnienia teoretyczne i praktyczne interferencji językowej, podobieństwa i różnice strukt. jęz. niemieckiego i polskiego a błędy interferencyjne u Polaków uczących się języka niemieckiego i Niemców uczących się języka polskiego, analiza błędów językowych. Zajęcia mają na celu wprowadzenie w podstawowe zagadnienia i pojęcia, jakimi zajmuje się psycholingwistyka, w ramach której bada i opisuje się przede wszystkim procesy psychiczne umożliwiające człowiekowi nabywanie i posługiwanie się językiem, a także przetwarzanie informacji językowych. Wprowadzenie do problematyki akwizycji i nauki języka z punktu widzenia psycholingwistyki ma za zadanie dostarczyć studentom filologii teoretycznych podstaw dla podejmowanych później kursów w zakresie metodyki nauczania języków obcych oraz dla dalszych (interdyscyplinarnych) studiów w dziedzinie współczesnej lingwistyki.

W cyklu 2022/23Z:

1) Podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa kontrastywnego

2) Metody badawcze językoznawstwa kontrastywnego (unilateralna i bilateralna)

3) System wokaliczny języka polskiego i języka niemieckiego

4) Kategorie gramatyczne w języku niemieckim i polskim

5) Czasy gramatyczne w języku niemieckim i polskim

6) Strona bierna w języku niemieckim i polskim

7) Konstrukcje bezokolicznikowe

8) Użycie rodzajnika w niemieckim z perspektywy j. polskiego

9) Tryby w języku niemieckim i polskim

10) Negacja

11) Akty mowy

W cyklu 2023/24Z:

1) Podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa kontrastywnego

2) Metody badawcze językoznawstwa kontrastywnego (unilateralna i bilateralna)

3) System wokaliczny języka polskiego i języka niemieckiego

4) Kategorie gramatyczne w języku niemieckim i polskim

5) Czasy gramatyczne w języku niemieckim i polskim

6) Strona bierna w języku niemieckim i polskim

7) Konstrukcje bezokolicznikowe

8) Użycie rodzajnika w niemieckim z perspektywy j. polskiego

9) Tryby w języku niemieckim i polskim

10) Negacja

11) Akty mowy

W cyklu 2024/25Z:

1) Podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa kontrastywnego

2) Metody badawcze językoznawstwa kontrastywnego (unilateralna i bilateralna)

3) System wokaliczny języka polskiego i języka niemieckiego

4) Kategorie gramatyczne w języku niemieckim i polskim

5) Czasy gramatyczne w języku niemieckim i polskim

6) Strona bierna w języku niemieckim i polskim

7) Konstrukcje bezokolicznikowe

8) Użycie rodzajnika w niemieckim z perspektywy j. polskiego

9) Tryby w języku niemieckim i polskim

10) Negacja

11) Akty mowy

W cyklu 2025/26Z:

1) Podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa kontrastywnego

2) Metody badawcze językoznawstwa kontrastywnego (unilateralna i bilateralna)

3) System wokaliczny języka polskiego i języka niemieckiego

4) Kategorie gramatyczne w języku niemieckim i polskim

5) Czasy gramatyczne w języku niemieckim i polskim

6) Strona bierna w języku niemieckim i polskim

7) Konstrukcje bezokolicznikowe

8) Użycie rodzajnika w niemieckim z perspektywy j. polskiego

9) Tryby w języku niemieckim i polskim

10) Negacja

11) Akty mowy

Całkowity nakład pracy studenta

50 godzin = 2 ECTS w sumie : w tym 30 godzin = 1,2 ECTS konwersatorium i 10 godzin kontaktowych =0,4 ECTS (konsultacje bezpośrednie i drogą mailową, korekta prac) oraz 10 godzin pracy własnej studenta = 0,4 ECTS.

Efekty uczenia się - wiedza

Student: K_W02 zna gramatykę, leksykę i sposób zapisu właściwy dla języka niemieckiego w stopniu pozwalającym na kontynuowanie kształcenia K_W03 ma zaawansowaną wiedzę z zakresu językoznawstwa ogólnego i germanistycznego K_W06 ma zaawansowaną wiedzę o powiązaniach filologii z pokrewnymi naukami humanistycznymi K_W11 ma zaawansowaną wiedzę o wybranych zagadnieniach językowych w aspekcie porównawczym, kontrastywnym i międzykulturowym K_W12 ma zaawansowaną wiedzę z zakresu języków specjalistycznych

Efekty uczenia się - umiejętności

Student: K_U04 potrafi rozpoznać różne rejestry i odmiany języka niemieckiego K_U06 potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami właściwymi dla filologii K¬_U21 potrafi tłumaczyć z języka niemieckiego na język polski K_U22 potrafi tłumaczyć z języka polskiego na język niemiecki

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student: K_K01 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju K_K03 docenia związki między rodzimą tradycją i dziedzictwem kulturowym a dziedzictwem kulturowym niemieckiego obszaru językowego i ma świadomość odpowiedzialności za ich zachowanie K_K06 dzięki kompetencjom językowym jest przygotowany do sprawnego poruszania się po niemieckim obszarze językowym

Metody dydaktyczne

ćwiczenia

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- studium przypadku
- obserwacji

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

A. Wstęp do językoznawstwa, Gramatyka opisowa języka niemieckiego B. Znajomość terminologii językoznawczej i elementów gramatyki języka polskiego

Koordynatorzy przedmiotu

Emilia Pankanin
Katarzyna Szczerbowska-Prusevicius

Efekty kształcenia

- student zna psycholingwistyczne podstawy akwizycji języka,
- student zna podstawy teoretyczne analizy i porównania języków,
- student jest w stanie zanalizować i porównać teksty w różnych językach,
- student potrafi wskazać różnice i pułapki translacyjne w tekstach niemieckich i polskich,
- student potrafi wskazać różnice między językiem polskim a niemieckim w wybranym zakresie systemu,
- student potrafi wykorzystać praktycznie swą wiedzę lingwistyczną przy tłumaczeniu krótkich tekstów.

Kryteria oceniania

Podstawą do oceny jest obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, a także test końcowy

Praktyki zawodowe

Literatura

Engel, U. u.a.: Deutsch-polnische kontrastive Grammatik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nagórko, A.: Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Texte in Auswahl:
Aptacy, J.: Der deutsche Infinitiv mit zu und seine Wiedergabe im Polnischen.
Czarnecki, T.: Das Passiv im Deutschen und Polnischen.
Czarnecki, T.: Interferenztypen der polnischen Muttersprachler beim Gebrauch des deutschen Konjunktivs
Czochralski, J.: Podstawowe problemy dotyczące teorii gramatyki konfrontatywnej.
O interferencji językowej.
Wybrane zagadnienia interferencji strukturalnej.
Czochralski, J.: Verbalaspekt und Tempussystem im Deutschen und Polnischen.
Dąbrowska, E., Kubiński, W. (red.): Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, Universitas, Kraków.
Feret, A.S.: Partizipien im Deutschen und Polnischen – kontextuelle und situationsbedingte Wiedergabemöglichkeiten.
Kątny, A.: Modalverben im Deutschen und Polnischen in kontrastiver Sicht.
Kątny, A.: Zum Forschungsstand im Bereich der deutsch-polnischen kontrastiven Linguistik.
Kątny, A.: Zur Negation der Modalverben im Deutschen und Polnischen.
Kątny, A.: Zu Zustandskonstruktionen mit ‘mieć’ ‘haben’ im Polnischen und ihren Entsprechungen im Deutschen.
Koniuszaniec, G.: Infinitivkonstruktionen im Deutschen und ihre Gerundialen Entsprechungen im Polnischen.
Kurcz, I.: Psychologia języka i komunikacji, Scholar, Warszawa.
Laskowski, M.: Konfrontative Bemerkungen zum Stellenwert des deutschen und polnischen Infinitivs.
Lipczuk, R.: Aufforderungen im Deutschen und ihre polnischen Äquivalente.
Schatte, Cz.: Partizipialkonstruktionen im Deutschen und Polnischen. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Literatura, której nie ma w bibliotece UMK zostanie udostępniona przez wykładowcę.

W cyklu 2022/23Z:

1. Golonka, J. Kontrastive Grammatik Deutsch-Polnisch für polnische Studenten. Ausgewählte Probleme. Rzeszów, 2012.

2. Reinhard Sternemann: Einführung in die konfrontative Linguistik

3. Ulrich Engel (ed.): Deutsch-polnische kontrastive Grammatik

Literatura uzupełniająca:

1. Helb.ig Gerhard: Sprachwissenschaft - Konfrontation – Fremdsprachenunterricht, 1981.

2. Tomasz Czarnecki: Der Konjunktiv im Deutschen und im Polnischen. Versuch einer Konfrontation 1977

3. Czesława Schatte: Partizipialkonstruktionen im Deutschen und Polnischen

W cyklu 2023/24Z:

1. Golonka, Joanna. 2015. Kontrastive Grammatik Deutsch-Polnisch für polnische Studenten: Ausgewählte Pobleme. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
2. Engel, Ulrich. 2000. Deutsch-polnische kontrastive Grammatik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Kątny, Andrzej. 2021. DAS POLNISCHE IM SPIEGEL DES DEUTSCHEN.
STUDIEN ZUR KONTRASTIVEN LINGUISTIK. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

W cyklu 2024/25Z:

W cyklu 2025/26Z:

Uwagi

W cyklu 2022/23Z:

Metody i kryteria oceniania:
1) obecność na zajęciach
2) przygotowanie i aktywny udział w zajęciach
3) prezentacja ustna (referat)
4) test podsumowujący cykl spotkań

W cyklu 2023/24Z:

Metody i kryteria oceniania:
1) obecność na zajęciach
2) przygotowanie i aktywny udział w zajęciach
3) prezentacja ustna (referat)
4) test podsumowujący cykl spotkań

W cyklu 2024/25Z:

Metody i kryteria oceniania:
1) obecność na zajęciach
2) przygotowanie i aktywny udział w zajęciach
3) prezentacja ustna (referat)
4) test podsumowujący cykl spotkań

W cyklu 2025/26Z:

Metody i kryteria oceniania:
1) obecność na zajęciach
2) przygotowanie i aktywny udział w zajęciach
3) prezentacja ustna (referat)
4) test podsumowujący cykl spotkań

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2512-s1GER3Z-GKZEAJ w USOSweb