Historia literatury polskiej – literatura Młodej Polski 2506-s1POL2L-HLPMP-W

Wykład obejmuje prezentację zjawisk literackich, artystycznych także filozoficznych obecnych w nurtach młodopolskich: katastroficzno-dekadenckim, symbolicznym, preekspresjonistycznym, neoromantycznym, franciszkańskim. Omówione zostaną najważniejsze wydarzenia historyczne i literackie, dzieła twórców prezentujących trzy pokolenia młodopolan, powinowactwo sztuk.Na zajęciach zostaną przestawione teksty programowe: Z. Przesmyckiego, I Matuszewskiego, St. Przybyszewskiego, T. Micińskiego, St. Brzozowskiego, L. Staffa oraz utwory M. Komornickiej, J. Wroczyńskiego, T. Micińskiego, St. Przybyszewskiego, A. Langego, K. Przerwy-Tetmajera, L. Staffa, J. Kasprowicza, K. Zawistowskiej, B. Adamowicza i B. Butrymowicza, St. Wyspiańskiego. Podejmowane zagadnienia obejmują nie tylko lirykę, także epikę i dramat. Omówione zostaną młodopolskie koncepcje antropologiczne ("człowiek momentu", "człowiek współczesny") etapy rozwoju literatury (dyskusje międzypokoleniowe, etap współstnienia naturalizmu i modernizmu, zjawisko korespondencji sztuk) ze szczególnym uwzględnieniem poezji przełomu wieków XIX i XX, zadania sztuki, rola artysty. Istotne będą zatem następujące zagadnienia:

- kulturowy i filozoficzny wymiar Młodej Polski

-dziedzictwo epoki pozytywizmu

-geneza modernizmu europejskiego i polskiego

-nowe prądy filozoficzne (schopenhaueryzm, nietzscheanizm, bergsonizm, freudyzm), zainteresowanie zjawiskami z obrzeża oficjalnej kultury (satanizm, okultyzm, gnoza) oraz nowy "wizerunek człowieka" (antropozofia człowieka" (antropozofia, teozofia)

-kluczowe pojęcia: modernizm, neoromantyzm,dekadentyzm, symbolizm,impresjonizm, preekspresjonizm, secesja, parnasizm, franciszkanizm, La belle epoque, synkretyzm religijny, modernizm katolicki

-ośrodki młodopolskie (Kraków, Lwów, Zakopane, Warszawa)

-główni przedstawiciele literatury, malarstwa, muzyki i innych sztuk. Zjawisko "cyganerii" (rola bohemy niemieckiej, skandynawskiej,francuskiej)

-rola czasopism, zjawisko krytyki literackiej

Całkowity nakład pracy studenta

Student/ka za zaliczenie przedmiotu uzyskuje 2 punkty ECTS, odpowiadające nakładowi ok. 50 godzin pracy, z tego: 1 punkt ECTS za udział w zajęciach (30 godzin pracy) i za konsultacje z osoba prowadzącą, 1 punkt ECTS za prace własną: przygotowanie się do zajęć

Efekty uczenia się - wiedza

Student/-ka zna podstawową terminologię literaturoznawczą rozumie jej źródła, jak również potrafi się nią posługiwać (K_W01). Ma uporządkowaną wiedzę na temat autorów, tekstów i zjawisk z historii literatury Młodej Polski (K_W03). Posiada wiedzę na temat periodyzacji epoki, jej głównych tendencjach rozwojowych, związkach z literaturą i sztuką europejską(zjawisko syntezy sztuk) oraz "nowymi mediami" (np. rozwój kina, X Muza) (K_W04). Zna ważniejsze ośrodki życia kulturalnego (Lwów, Kraków, Warszawa, Zakopane), potrafi wymienić twórców z nimi związanych, scharakteryzować specyfikę tych ośrodków (K_W07). Ma uporządkowaną wiedzę o literackich, filozoficznych i artystycznych kontekstach literatury polskiej okresu modernizmu (K_W06). Posiada wiedzę dotyczącą genezy epoki (dyskusje i spory między i wewnątrzpokoleniowe, wiedza na temat roli krytyki w kształtowaniu odbioru literatury (K_W05).

Efekty uczenia się - umiejętności

Potrafi rozpoznać i interpretować zjawiska literackie i społeczne (np. postawy dekadenta cygana i dandysa) (K_U01). Posiada elementarne umiejętności analizy i interpretacji młodopolskich dzieł literackich, przywołuje konteksty literackie i pozaliterackie (K_U02). Posiada umiejętność pisania tekstów poświęconych literaturze (interpretacja utworu literackiego z elementami analizy), formułowania krytycznych wypowiedzi ustnych i pisemnych z wykorzystaniem bogatego słownictwa i pojęć istotnych dla epoki, robi to z wykazaniem samodzielnego myślenia, umiejętności argumentowania i wyrażania sądów w mowie i piśmie (K_U10). Potrafi zabierać głos w dyskusji, używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny (K_U18).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student/ka ma świadomość rozmiarów i rangi literatury modernistycznej, jej miejsca w kulturze polskiej i europejskiej (K_K01). Wykazuje rozumienie dotyczące przemian kulturalnych, przełomów estetycznych i komunikacyjnych; ma świadomość, że literatura i język je współtworzą i odzwierciedlają (K_K02). Wykazuje aktywność, odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych (K_K07). Ma przekonanie o wadze zachowania działań profesjonalnych, jest zdolny/a do refleksji na tematy etyczne i dotyczące przestrzegania zasad etyki zawodowej (K_K08).

Metody dydaktyczne

1. Ocena pracy Studenta/ki w czasie zajęć (odpowiedzi na zajęciach, udział w dyskusji). Weryfikacji podlegają: zrozumienie problematyki wprowadzonej na zajęciach, znajomość literatury przedmiotu, stopień opanowania umiejętności ćwiczonych na zajęciach i poziom odpowiednich kompetencji społecznych - W1, W2,U1, U2, U3,K1,K2,K3. 2. Ocena przygotowania do zajęć pod względem przyswojenia wiedzy, sprawności i poprawności wykonywania zadań praktycznych, jak też sumienności i staranności wykonania - W1,W2, U1,U2,U3,K1,K2,K3. 3. Ocena końcowej pracy zaliczeniowej (pisemnej) sprawdzającej umiejętność praktycznego wykorzystania kompetencji uzyskanych na zajęciach - W1,W2,U1,U2,U3, K1,K2,K3.