„Pokolenie dozorców i stróżów”: rock i władza w ZSRR 2500-OG-PDIS
Kultura rosyjska XX wieku to zjawisko ogromnie zróżnicowane, w dużej mierze uwarunkowane wydarzeniami społeczno-politycznymi: przewrotem październikowym 1917 roku, Wielką Wojną Ojczyźnianą 1941-1945 r., śmiercią jednego z największych tyranów i zbrodniarzy, Józefa Stalina (1953) czy wreszcie rozpadem eksperymentalnego państwa o nazwie Związek Radziecki (1991). Każda z tych okoliczności tak czy inaczej odcisnęła swe piętno na muzyce rockowej, która przez wiele lat była częścią kulturowego undergroundu będącego formą sprzeciwu wobec ustroju totalitarnego. Jej początki przypadają na czasy tzw. zastoju (1964-1985) i szczególnie opresyjnej polityki władz wobec artystów nonkomformistycznych, obejmującej m.in. karę pieniężną lub karę pozbawienia wolności za „pasożytnictwo” (wykonywanie muzyki rockowej nie miało statusu zawodu), tzw. „czarne listy”, a nawet przymusowe leczenie w szpitalu psychiatrycznym. Z czasem powszechną formą kontroli i inwigilacji przybierającego na sile ruchu muzycznego stało się otwieranie klubów rockowych. Wreszcie nastały złote lata rozwoju muzyki rockowej w ZSRR (tzw. „pieriestrojka” 1985-1991), ale koniec tej epoki znamionuje odejście kilkorga ważnych jej przedstawicieli: Wiktora Coja (1990), Majka Naumienko (1991), Janki Diagilewej (1991).
Muzyka rockowa okresu radzieckiego to dobry pretekst do zapoznania się z kulturą rosyjską XX w. w jej najróżnorodniejszych przejawach. Zawsze bowiem będziemy ją osadzać w kulturowym, społeczno-politycznym kontekście. Tylko taki ogląd interesującego nas zjawiska ukaże je w całym bogactwie jego semantycznych odniesień i inspiracji.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody wymiany i dyskusji
- metody oparte na współpracy
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Zob. zajęcia w cyklu.
Literatura
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
USENKO K., Oczami radzieckiej zabawki. Antologia radzieckiego i rosyjskiego undergroundu, Wołowiec 2012.
de LAZARI A. (red.), Idee w Rosji: leksykon rosyjsko-polsko-angielski, t. 1- 5, różne daty wydania.
FIGES O., Szepty. Życie w stalinowskiej Rosji, Warszawa 2007.
IMOS R., Wiara człowieka radzieckiego, Kraków 2007.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
BUKOWSKI W., I powraca wiatr..., tł. A. Mietkowski, Londyn 1983.
DRUŻNIKOW J., Rosyjskie mity. Od Puszkina do Pawlika Morozowa, tł. J. Putrament, F. Ociepka, Warszawa 1998.
ZINOWIEW A., Homo sovieticus, tł. S. Deja, Londyn 1986.
HELLER M. Maszyna i śrubki. Jak hartował się człowiek sowiecki, tł. J. Juryś, Warszawa 1989.
Polecana filmografia:
Chodząc po Moskwie (ros. Я шагаю по Москве), reż. Gieorgij Danelija (1964).
Brylantowa ręka, reż. Leonid Gajdaj (1969)
Bikiniarze reż. Walerij Todorowskij (2008)
Lato (ros. Лето), reż. Kiriłł Sieriebriennikow, 2018. Złota Palma 2018 (nominacja).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: