Dydaktyka języka 2500-JPJ2P-2-DJ

Zajęcia będą miały charakter teoretyczny i praktyczny. W ich trakcie uczestnicy kursu:
1) zapoznają się z literaturą metodyczną dotyczącą kształcenia językowego w szkole podstawowej i średniej, a także z podręcznikami do nauki o języku,
2) przeanalizują dokumenty regulujące proces dydaktyczny,
3) podzielą się doświadczeniami z nauczania studentów i przedstawią dobre praktyki w tym zakresie,
4) przeanalizują podane przez wykładowcę sytuacje problemowe,
5) poznają wartości i ograniczenia klasycznych i nowszych metod nauczania wiedzy o języku i języka,
6) pogłębią wiedzę na temat metod oceny poziomu kompetencji językowych, będą sami układali testy i sprawdziany kompetencji,
7) według podanych wskazówek przygotują zestawy zadań rozwijających kompetencje językowe w oparciu o teksty kultury.

W cyklu 2021/22L:

Zajęcia będą miały charakter teoretyczny i praktyczny. W ich trakcie uczestnicy kursu:
1) zapoznają się z literaturą metodyczną dotyczącą kształcenia językowego w szkole podstawowej i średniej, a także z podręcznikami do nauki o języku;
2) przeanalizują dokumenty regulujące proces dydaktyczny,
3) podzielą się doświadczeniami z nauczania studentów i przedstawią dobre praktyki w tym zakresie;
4) przeanalizują podane przez wykładowcę sytuacje problemowe,
5) poznają wartości i ograniczenia klasycznych i nowszych metod nauczania wiedzy o języku i języka;
6) pogłębią wiedzę na temat metod oceny poziomu kompetencji językowych, będą sami układali testy i sprawdziany kompetencji
7) według podanych wskazówek przygotują zestawy zadań rozwijających kompetencje językowe w oparciu o teksty kultury.

W cyklu 2023/24Z:

Zajęcia będą miały charakter teoretyczny i praktyczny. W ich trakcie uczestnicy kursu:
1) zapoznają się z literaturą metodyczną dotyczącą kształcenia językowego w szkole podstawowej i średniej, a także z podręcznikami do nauki o języku;
2) przeanalizują dokumenty regulujące proces dydaktyczny,
3) podzielą się doświadczeniami z nauczania studentów i przedstawią dobre praktyki w tym zakresie;
4) przeanalizują podane przez wykładowcę sytuacje problemowe,
5) poznają wartości i ograniczenia klasycznych i nowszych metod nauczania wiedzy o języku i języka;
6) pogłębią wiedzę na temat metod oceny poziomu kompetencji językowych, będą sami układali testy i sprawdziany kompetencji
7) według podanych wskazówek przygotują zestawy zadań rozwijających kompetencje językowe w oparciu o teksty kultury.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela – 25 godzin = 1 ECTS - godziny kontaktowe przewidziane w planie studiów – 20 godzin - konsultacje indywidualne – 5 godzin. Czas poświęcony na pracę indywidualną – 25 godzin = 1 ECTS (obejmuje wyszukiwanie materiałów, analizę dokumentów, czytanie literatury, uzupełnianie notatek, zapoznawanie się z materiałami zamieszczonymi na platformie MOODLE, przygotowanie pracy zaliczeniowej). Łączny nakład pracy: 50 godzin = 2 ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Zna miejsce zagadnień językowych w programach nauczania języka polskiego na poszczególnych etapach edukacji oraz widzi związki treści językowych z innymi treściami nauczania (EUS_W11, EUS_W12, EUS_W13); W2: Zna konwencjonalne i niekonwencjonalne metody nauczania języka, w tym metody nauczania zdalnego (EUS_W15); W3: Posiada wiedzę z zakresu diagnozy, kontroli i oceniania efektów kształcenia językowego (EUS_W20, EUS_W21, EUS_W22); W4: Orientuje się w literaturze dotyczącej nauczania języka polskiego (EUS_W24).

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi przeanalizować programy nauczania pod kątem zawartych w nim treści z zakresu nauczania wiedzy o języku i kompetencji językowych i konstruować własne rozkłady i programy nauczania (EUS_U13, EUS_U14); U2: Wiąże treści programowe z zakresu nauczania języka, literatury i kultury, dobierając odpowiednie metody i formy nauczania (EUS_U15, EUS_U19); U3: Potrafi przekazywać informacje o treściach, procesie nauczania i jego efektach w sposób zrozumiały dla uczniów, ich rodziców lub opiekunów, a także innych pracowników szkoły (EUS_U16, EUS_U17, EUS_U18); U4: Potrafi kontrolować poziom wiedzy uczniów z zakresu nauki o języku oraz diagnozuje poziom ich kompetencji językowych, w szczególności identyfikuje błędy językowe, potrafi im przeciwdziałać oraz je korygować poprzez dobór ćwiczeń i opracowywanie sprawdzianów (EUS_U20, EUS_U21, EUS_U22).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Jest przygotowany do dostosowywania metod pracy do potrzeb i możliwości uczniów, a także do korzystania ze zróżnicowanych i aktualnych źródeł wiedzy i pomocy dydaktycznych (EUS_K06, EUS_K10); K2: Jest gotów do popularyzowania wśród uczniów wiedzy o języku polskim, a także jego roli w życiu społecznym (EUS_K04, EUS_08); K3: Jest przygotowany do uczenia się przez całe życie oraz do zachęcania uczniów do aktywnego rozwijania wiedzy i umiejętności językowych oraz krytycznego korzystania ze źródeł (EUS_09, EUS_10, EUS_11).

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny pokaz metoda ćwiczeniowa, projektu giełda pomysłów studium przypadku

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- giełda pomysłów
- projektu
- studium przypadku

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody integracyjne
- metody wymiany i dyskusji
- metody odnoszące się do autentycznych lub fikcyjnych sytuacji
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody służące prezentacji treści
- metody oparte na współpracy

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Umiejętność wykorzystywania narzędzi do pracy zdalnej (TEAMS, MODDLE) w podstawowym zakresie.

Koordynatorzy przedmiotu

Małgorzata Gębka-Wolak
Iwona Kaproń-Charzyńska
Karolina Pluskota

Kryteria oceniania

- wykonywanie pisemnych i ustnych zadań praktycznych podczas zajęć (np. analiza treści zawartych w programach nauczania, analiza ćwiczeń zawartych w podręcznikach, układanie zadań językowych do tekstów kultury, identyfikowanie i poprawa błędów w pracach pisemnych ustne sprawdzanie wiadomości), omawianie literatury, swobodne wypowiedzi podczas zajęć
(W1, W2, W3, W4; U1, U2, U3, U4, K1, K2, K3, K4)
- przygotowanie i prezentacja pracy zaliczeniowej polegającej na opracowaniu ćwiczeń kształcących umiejętności komunikacyjne do wybranego tekstu kultury i opatrzeniu ich komentarzem metodycznym (W1, W2, U1, U2)

Literatura

Literatura podstawowa

1. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej. Język polski (część: Kształcenie językowe. Gramatyka, zob. https://podstawaprogramowa.pl/Szkola-podstawowa-IV-VIII/Jezyk-polski)

2. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego i pięcioletniego technikum (część: Kształcenie językowe. Gramatyka, zob. https://podstawaprogramowa.pl/Liceum-technikum/Jezyk-polski)

3. Wybrane programy do nauczania języka polskiego, np. J. Piasta-Siechowicz, A. Łuczak, A. Murdzek, E. Prylińska, Między nami, Program nauczania języka polskiego w klasach IV–VIII szkoły podstawowej, B. Pałasz, Sztuka wyrazu. Program nauczania języka polskiego w czteroletnim liceum i pięcioletnim technikum.

4. Wybrane podręczniki i zbiory ćwiczeń do nauczania języka polskiego.

5. Fiszbak J., 2017, Współczesne metody kształcenia językowego na tle rozwoju koncepcji szkolnej pracy nad językiem, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”.

6. Gębka-Wolak, 2019, Metodyka pracy z uczniami z doświadczeniem migracji : język polski w klasach 4-8, „Edukacja” nr 3, s. 68-84.

7. Gębka-Wolak M., Walkiewicz A., 2021. Polszczyzna jako fleksyjny język docelowy, [w:] Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego: konteksty, dylematy, trendy, red. E. Lipińska, A. Seretny, Kraków, s. 89-111.

Literatura uzupełniająca

1. Gębal P., Miodunka W.T., 2020, Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego, Warszawa.
2. Jaworski M., 1978, Metodyka nauki o języku, Warszawa.

3. Jaworski J., 2003, Metodologiczne i metodyczne problemy nauczania składni polskiej, Zielona Góra.

4.Kowalikowa J., Od słowa do zdania, od zdania do tekstu – od tekstu do słowa, [w:] Szkolna polonistyka zanurzona w języku, red. A, Janus-Sitarz, E. Nowak, Kraków.

5. Nagajowa M., 1994, ABC metodyki języka polskiego dla początkujących nauczycieli, Kielce.

6. Szymańska M., 2016, Między nauką o języku a rozwijaniem języka. Koncepcje kształcenia językowego na przełomie XX i XXI wieku, Kraków.

7. Stepanik S., Awramiuk E., 2020, Język ojczysty w edukacji szkolnej w Polsce, Czechach i na Słowacji, Białystok.

8. Tokarski J., 1966, Gramatyka w szkole. Podstawowe zagadnienia metodyki, Warszawa.

Wybrane artykuły zawarte w białostockiej serii „Z problematyki kształcenia językowego”.

9. Zbróg P., 2005, Wojna o kształcenie językowe. Praktyczny model, Kielce.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2500-JPJ2P-2-DJ w USOSweb