Historia literatury polskiej – wykład: literatura staropolska i oświecenie 2500-JPJ2P-1-HLSOW

Na wykładzie szczegółowo omawiane są zarówno zagadnienia związane z pochodzeniem wybranych zjawisk literackich, jak i ich przemiany w obrębie tradycji literackiej i znaczeniu estetycznym. Przedmiotem refleksji badawczej jest dorobek najwybitniejszych indywidualności następujących epok: średniowiecza, renesansu, baroki i oświecenia.

Na początku spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, czym była literatura dawna w kulturze europejskiej oraz wskazać jej źródła antyczne, paradoksy i najważniejsze idee. Potem skupimy się na literaturze polskiej, pokażemy jej specyfikę na tle tradycji i ówczesnej kultury europejskiej (sarmatyzm). Jeden z wykładów poświęcimy refleksji estetycznoliterackiej (klasycyzm – sentymentalizm – rokoko) i genologicznej, z uwzględnieniem najważniejszych gatunków literackich. Przybliżymy podstawowe pojęcia umożliwiające zrozumienie kultury dawnej oraz zaprezentujemy konkretne propozycje interpretacyjne wybranych dzieł literackich.

W cyklu 2022/23L:

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela – 12 godzin = 0,5 ECTS - godziny kontaktowe przewidziane w planie studiów – 10 godzin - konsultacje indywidualne – 2 godziny. Czas poświęcony na pracę indywidualną – 13 godzin = 0,5 ECTS (obejmuje wyszukiwanie materiałów, analizę dokumentów, czytanie literatury, uzupełnianie notatek, zapoznawanie się z materiałami zamieszczonymi na platformie MOODLE, przygotowanie pracy zaliczeniowej). Łączny nakład pracy: 25 godzin = 1 ECTS.

Efekty uczenia się - wiedza

Uczestnik/Uczestniczka studiów: W1: Zna i rozumie cele kształcenia historii literatury staropolskiej i oświecenia, wyrażone w wymaganiach ogólnych podstawy programowej przedmiotu język polski dla szkół podstawowej i ponadpodstawowej (EUS_W01); W2: Zna i rozumie treści nauczania historii literatury staropolskiej i oświecenia, wyrażone w wymaganiach szczegółowych podstawy programowej przedmiotu język polski dla szkół podstawowej i ponadpodstawowej (EUS_W02); W3: Zna i rozumie powiązania nauczanych treści z innymi obszarami wiedzy i kultury (EUS_W03); W4: Ma zaawansowaną wiedzę o literaturze staropolskiej i oświecenia, obejmującą jej periodyzację, genologię i twórczość wybranych autorów (EUS_W07).

Efekty uczenia się - umiejętności

Uczestnik/Uczestniczka studiów: U1: Integruje wiedzę o literaturze oświecenia z wiedzą o literaturach wcześniejszych i późniejszych epok (EUS_U01); U2: Posiada umiejętności analizy i interpretacji dzieł literackich z okresu literatury staropolskiej i oświecenia ze wskazaniem i wykorzystaniem właściwych kontekstów literackich i pozaliterackich w mowie i na piśmie (EUS_U01, EUS_U02, EUS_04, EUS_U11); U3: Potrafi wykorzystać oraz zintegrować wiedzę o literaturze dawnej z dziejami politycznymi I Rzeczypospolitej (EUS_U08); U4: Umie rozpoznać rodzaj literacki i gatunkową konwencję poznawanych utworów (EUS_U09); U5: Poddaje krytycznemu oglądowi dzieła literackie z zakresu literatury staropolskiej i oświecenia w ujęciu porównawczym (EUS_U10).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Uczestnik/Uczestniczka studiów: K1: Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności i potrzeby ich poszerzania i pogłębiania (EUS_K01, EUS_K02); K2: Ma świadomość tego, że jest nie tylko nauczycielem języka polskiego, ale także wzorem do naśladowania w zakresie posługiwania się piękną, poprawną polszczyzny i ambasadorem polskiej kultury (EUS_K14).

Metody dydaktyczne

Wykład problemowy, informacyjny, konwersatoryjny i pokaz.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Koordynatorzy przedmiotu

Iwona Kaproń-Charzyńska
Danuta Kowalewska
Karolina Pluskota

Kryteria oceniania

Zadania do samodzielnego wykonania po każdym wykładzie. W1, W2, W3, W4, U1, U2, U3, U4, U5.

Kryteria oceniania
Wymagany próg na ocenę dostateczną wynosi 60%.
Dostateczna – 60-69%.
Dostateczna plus – 70-74%.
Dobra – 75-84%.
Dobra plus – 85-90%.
Bardzo dobra – 91-100%.

Literatura

Podstawowa
Cz. Hernas, Barok, Warszawa1986 lub wyd. nast.
M. Klimowicz, Oświecenie, Warszawa 1972 lub wyd. nast.
T. Kostkiewiczowa, Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia, Warszawa 1975.
T. Michałowska, Średniowiecze, Warszawa 1996.
Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, wyd. 2 poszerzone i poprawione, Wrocław 1991 (wybrane hasła).
Słownik literatury staropolskiej, red. T. Michałowska, Wrocław 1999 (wybrane hasła).
J. Ziomek, Renesans, Warszawa 1997 lub wyd. nast.
Teksty
J. Kochanowski, Pieśni, opr. L. Szczerbicka-Ślęk. Wrocław 1970 (wybór).
J. Kochanowski. Psałterz Dawidów, opr. K. Meller. Kraków 1997 (wybór).
J. Kochanowski, Treny, opr. J. Pelc. Wrocław 1986.
I. Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, oprac. M. Klimowicz, Wrocław 1973, BN I 41.
I. Krasicki, Myszeidos pieśni X, oprac. J. Maślanka, Wrocław 1982, BN I/234.
F. Karpiński, Wiersze wybrane, wyd. 2 zmienione, wstęp i oprac. T. Chachulski, Wrocław 1997, BN I 87 (Psałterz Dawida):
Mistrz Wincenty Kadłubek, Kronika polska, przeł. i oprac. B. Kürbis, Wrocław (rożne wydania). Księga IV.
Świat poprawiać - zuchwałe rzemiosło. Antologia poezji polskiego oświecenia, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1981 lub wyd. nast. (wybór).
Uzupełniająca
S. Pietraszko, Doktryna literacka polskiego klasycyzmu, Wrocław 1966.
Słuchowisko Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki w Programie 1 Polskiego Radia
Pasaż Wiedzy Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie (wybrane artykuły)
https://www.wilanow-palac.pl/pasaz
Staropolska (wybrane artykuły)
http://staropolska.pl/

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2500-JPJ2P-1-HLSOW w USOSweb