Prowadzony w cyklach: 2022/23L, 2023/24L, 2024/25L, 2025/26L

Kod ISCED: 0314

Punkty ECTS: 3

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Socjologii (dla: Wydział Filozofii i Nauk Społecznych)

Socjologia obszarów wiejskich i miasta 2405-S-3-S1-SOWIM

Program zajęć:

Zajęcia organizacyjne

Przedmiot socjologii wsi (obszarów wiejskich) i miasta
Wieś i miasto w perspektywie teoretycznej

Ekologia człowieka i sozoekologia społeczna - współczesna wieś i współczesne miasto z perspektywy katastroficznej i optymistycznej wizji rozwoju społecznego
Teoria socjalizacji - perspektywa osobowości społecznej
Teoria interakcyjna - perspektywa wzorów kooperacji i konfliktu
Teoria strukturalna – perspektywa struktury społecznej
Teoria funkcjonalna – perspektywa uniwersalnych celów systemu spolecznego
Teoria modernizacji - industrializacji i urbanizacji obszarów wiejskich / re-urbanizacji i metropolizacji miast
Teoria rozwoju zależnego (egzogennego) - obszary wiejskie jako peryferia miast (centrów);
Teoria regulacyjna - zarządzanie rozwojem obszarów wiejskich i miast;
Teoria zintegrowanego rozwoju wsi i miasta
Teoria zrównoważonego rozwoju wsi i miasta

Zajęcia zaliczeniowe

W cyklu 2023/24L:

Program zajęć:

Zajęcia organizacyjne

Przedmiot socjologii wsi (obszarów wiejskich) i miasta
Wieś i miasto w perspektywie teoretycznej

Zajęcia zaliczeniowe

W cyklu 2024/25L:

Program zajęć:

Zajęcia organizacyjne

Przedmiot socjologii wsi (obszarów wiejskich) i miasta
Wieś i miasto w perspektywie teoretycznej

Zajęcia zaliczeniowe

W cyklu 2025/26L:

Program zajęć:

Zajęcia organizacyjne

Przedmiot socjologii wsi (obszarów wiejskich) i miasta
Wieś i miasto w perspektywie teoretycznej

Zajęcia zaliczeniowe

Całkowity nakład pracy studenta

60 godzin, w tym: 30 godzin zajęć konwersatoryjnych, 30 godzin - przygotowanie do udziału w konwersatorium na podstawie literatury przedmiotu i materiału udostępnionego przez prowadzącego (syntezy treści zajęć, testy samosprawdzające, pisemne instrukcje do poszczególnych zajęć - przekazywane w systemie USOS).

Efekty uczenia się - wiedza

W1: zna rodzaje więzi społecznych charakterystycznych dla różnych form organizacji społeczeństwa, posiada wiedzę na temat prawidłowości w obrębie różnych interakcji w ramach konkretnych typów zbiorowości, stanowiących przedmiot zainteresowania socjologów (K_W04) W2: posiada podstawową wiedzę o człowieku rozumianym jako zoon politikon, w szczególności jako elemencie i podmiocie struktur i systemów społecznych (K_W05) W3: posiada wiedzę o porządku społecznym i systemie aksjonormatywnym, w tym o obyczajach, regulacjach i prawach organizujących życie społeczne; wykazuje też wiedzę o genezie, funkcjonowaniu i przemianach norm i wartości oraz sposobach stosowania ludzi do obowiązujących w społeczeństwie reguł formalnych i obyczajowych (K_W07) W4: posiada podstawową wiedzę na temat filozoficznych źródeł socjologii, o przemianach myśli socjologicznej oraz dysponuje podstawową wiedzą w zakresie teorii nauk społecznych (K_W09)

Efekty uczenia się - umiejętności

U1:potrafi prawidłowo identyfikować i interpretować zjawiska społeczne z wykorzystaniem wiedzy socjologicznej; dysponuje „wyobraźnią socjologiczną” (rozpoznaje zamierzone/niezamierzone, natychmiastowe/skumulowane, bezpośrednie/pośrednie efekty działań podmiotów społecznych, ma świadomość ukrytych zasobów, barier strukturalnych i kulturowych wyznaczających szanse działań podmiotów, rozpoznaje dziedzictwo przeszłości w fenomenach społecznych, dostrzega zmienność struktur i instytucji, akceptuje różnorodność przejawów życia społecznego) (K_U01) U2:potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną i pozyskiwać dane do analizy konkretnych procesów i fenomenów społecznych (K_U02) U3:potrafi celnie wskazywać związki przyczynowo-skutkowe w obszarze konkretnych procesów i fenomenów społecznych z wykorzystaniem koncepcji i narzędzi właściwych dla socjologii (K_U03)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie w ramach społeczeństwa i gospodarki opartej na wiedzy (K_K01) K2: nie ogranicza się do korpusu wiedzy zdobytej podczas zajęć dydaktycznych ale systematycznie uzupełnia i doskonali nabytą wiedzę i umiejętności (K_K06)

Metody dydaktyczne

Przedmiot realizowany stacjonarnie metodą konwersacyjną z elementami wykładu konwersacyjnego.

Metody dydaktyczne poszukujące

- klasyczna metoda problemowa
- stolików eksperckich

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody odnoszące się do autentycznych lub fikcyjnych sytuacji
- metody wymiany i dyskusji
- metody oparte na współpracy
- metody służące prezentacji treści

Wymagania wstępne

brak wymagań wstępnych

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023/24L:

W cyklu 2024/25L:

W cyklu 2022/23L:

W cyklu 2025/26L:

Kryteria oceniania

Zaliczenie z oceną na podstawie udziału w zajęciach oraz jakości:
- wypowiedzi niesprowokowanych i sprowokowanych przez prowadzącego zajęcia
- wystąpienia przygotowanego (tzw. referatu) poświęconego na analizie konkretnego środowiska wiejskiego/miejskiego przy wykorzystaniu aparatu pojęciowego jednej z teorii socjologicznych.

Praktyki zawodowe

W ramach przedmiotu nie przewiduje się praktyk zawodowych.

Literatura

Literatura obowiązkowa

Bronisław Misztal, 1978, Socjologia miasta, Miasto w ujęciu socjologa i działacza społecznego (s.8-36)

Andrzej Kaleta, 2018, Wieś jako przedmiot zainteresowania socjologii, w: Wieś i Rolnictwo, nr 1, (s.33-47)

Zbigniew T. Wierzbicki, 1983, Ekologia człowieka a sozoekologia społeczna, w: Teorie socjologii miasta a problemy społeczne polskich miast, Ossolineum, s. 62-73.

Stanisław Kowalski, 1974, Socjologia wychowania w zarysie (rozdział „Funkcjonowanie systemu wychowawczego w środowisku, s. 484-517

Antonina Kłoskowska, 1969, Teoria socjologiczna Talcotta Parsonsa, w: Talcott Parsons, Struktura społeczna a osobowość, Warszawa, s. 7-19

Andrzej Kaleta, Socjologiczne definicje wsi i teorie jej rozwoju , w: Andrzej Kaleta (2021), Szkice o polskiej socjologii wsi, Toruń .

Literatura uzupełniająca:

1. Bronisław Misztal, 1978, Socjologia miasta, Miasto w ujęciu socjologa i działacza społecznego., Warszawa
2. Ewa Kaltenberg-Kwiatkowska, Piotr Kryczka, Włodzimierz Mirowski, 1983 (red.), Teorie socjologii miasta a problemy społeczne miast polskich: materiały Konferencji Socjologów Miasta, Lublin, 9-10 grudnia 1980., Ossolineum
3. Grzegorz Zabłocki, 2002, Rozwój zrównoważony. Idee, efekty, kontrowersje., Toruń
3. Krzysztof Gorlach, 2004, Socjologia obszarów wiejskich. Problemy i perspektywy., Warszawa
4. Andrzej Kaleta, 2016, Społeczeństwo informacyjne na obszarach wiejskich, Toruń
5. Jerzy Wilkin, 2018, Czy istnieje teoria rozwoju obszarów wiejskich i czy takiej teorii potrzebujemy ?, w: Wieś i Rolnictwo, nr 1, (s.15-32)
3. Grzegorz Zabłocki, 2002, Rozwój zrównoważony. Idee, efekty, kontrowersje., Toruń
3. Krzysztof Gorlach, 2004, Socjologia obszarów wiejskich. Problemy i perspektywy., Warszawa
4. Andrzej Kaleta, 2016, Społeczeństwo informacyjne na obszarach wiejskich, Toruń
5. Jerzy Wilkin, 2018, Czy istnieje teoria rozwoju obszarów wiejskich i czy takiej teorii potrzebujemy ?, w: Wieś i Rolnictwo, nr 1, (s.15-32)
6. Krzysztof Wasielewski, 2006, Społeczne zróżnicowanie uniwersytetu. Młodzież wiejska i wielkomiejska na UMK w Toruniu, w: Studia Socjologiczne 1/180
http://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/studia_socjologiczne_2006_nr1_s.119_154.pdf
7. Erving Goffman, 1981, Człowiek w teatrze życia społecznego, Warszawa
8. Elżbieta Hałas 1998, Interakcjonizm symboliczny, w: Encyklopedia socjologii, Warszawa (s. 353-357)
9. Antony Giddens, 2004, Klasy, stratyfikacja i nierówności, w: Socjologia (s.304- 322)
10. Talcott Parsons 1969 , Struktura społeczna a osobowość, Warszawa ( r. 6 „ Klasa szkolna jako system społeczny: pewne funkcje klasy szkolnej w społeczeństwie amerykańskim, s.171-201)

Żródła Internetowe :
https://www.theguardian.com/cities/2018/mar/19/urban-explosion-kinshasa-el-alto-growth-mexico-city-bangalore-lagos

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2405-S-3-S1-SOWIM w USOSweb