Podstawy logiki 2405-M-1-PL-S1

W trakcie kursu zrealizowane zostaną następujące zagadnienia:

1. Podstawowe pojęcia semiotyczne
Literatura obowiązkowa: [7, s. 13–25] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [2, s. 18–26], [5]
a. znak a oznaka
b. role semiotyczne wypowiedzi i rodzaje języka
c. główne kategorie syntaktyczne: nazwa, zdanie i funktor

2. Nazwy
Literatura obowiązkowa: [7, s. 26–43] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [2, s. 28–35], [5]
a. desygnat, treść nazwy, zakres nazwy, konotowanie, denotowanie
b. podział nazw: konkretne i abstrakcyjne; zbiorowe i niezbiorowe; indywidualne
i generalne; puste, jednostkowe i ogólne
c. relacje między zakresami nazw

3. Zdania
Literatura obowiązkowa: [7, s. 63–76] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [2, s. 47–49], [5]
a. zdanie w sensie logicznym
b. zdania analityczne i syntetyczne
c. wypowiedź niezupełna
d. podział zdań na proste i złożone

4. Spójniki logiczne
Literatura obowiązkowa: [7, s. 77–94] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [2, s. 49–54], [3, s. 25–42]
a. funktory prawdziwościowe i nieprawdziwościowe
b. negacja, koniunkcja, alternatywa, implikacja i równoważność

5. Wnioskowanie
Literatura obowiązkowa: [7, s. 150–156] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [1, s. 9–24]
a. wnioskowania: dedukcyjne i uprawdopodobniające
b. schemat wnioskowania
c. wynikanie logiczne

6. Definicje
Literatura obowiązkowa: [7, s. 44–55] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [2, s. 129–141]
a. rodzaje definicji ze względu na poziom języka
b. rodzaje definicji ze względu na cel
c. rodzaje definicji ze względu na ich budowę

7. Wybrane rodzaje błędów logicznych
Literatura obowiązkowa: [7, s. 137–143] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [5]
a. błędy logiczne we wnioskowaniach
b. błędy logiczne w wypowiedziach
c. błędy logiczne w definicjach
d. antynomia a paradoks

8. Podstawy logiki zdań (materiał uzupełniający)
Literatura obowiązkowa: [7, s. 157–166] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [1, s. 25–47], [4, s. 7–46], [6, s. 22–32]
a. skrócona metoda badania tautologiczności i wynikania
b. wybrane prawa logiki zdań
c. wybrane reguły logiki zdań

9. Podstawy logiki nazw (materiał uzupełniający)
Literatura obowiązkowa: [7, s. 167–176] (lub inne wydanie)
Literatura pomocnicza: [1, s. 98–116], [2, s. 36–46]
a. interpretacja zdań kategorycznych określona za pomocą diagramów Venna
b. wybrane prawa logiki nazw
c. tryby sylogistyczne

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: 30 2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta/słuchacza/uczestnika kursu potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu: 30 3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania (np. w egzaminach): 20

Efekty uczenia się - wiedza

W1. Potrafi określić przedmiot logiki, zna podstawowe problemy analizowane przez logikę i potrafi ulokować je w obrębie zainteresowania innych nauk. K_W06 W2. Zna podstawowe pojęcia semiotyki: znaku, nazwy, zdania i funktora. Zna klasyfikację nazw, zdań i funktorów. K_W06 W3. Zna podstawy teorii definicji. Zna klasyfikację definicji. K_W06 W4. Zna i rozumie podstawowe pojęcia logiki: wnioskowania (dedukcyjnego, indukcyjnego, z analogii), wynikania logicznego, stałej logicznej, tautologii, sprzeczności, zdania prawdziwego, zdania fałszywego. K_W06 W5. Zna pojęcie uzasadnienia zdania, odróżnia uzasadnienia dedukcyjne od indukcyjnych, uzasadnienia wprost od uzasadnień nie wprost. K_W06 W6. Zna podstawowe stałe logiczne: negację, koniunkcję, alternatywę (rozłączną i nierozłączną), implikację materialną, równoważność materialną oraz kwantyfikator ogólny i egzystencjalny. K_W06 W7. Zna pojęcia spójnika prawdziwościowego i spójnika nieprawdziwościowego (ekstensjonalnego i intensjonalnego). K_W06 W8. Zna tabelkową metodę sprawdzania tautologii. K_W06 W9. Zna interpretację zdań kategorycznych. K_W06

Efekty uczenia się - umiejętności

U1. Potrafi przeanalizować wypowiedź po kątem pełnionych przez nią funkcji. K_U05 U2. Analizuje wypowiedź pod kątem występowania w niej błędów logicznych: ekwiwokacji, amfibologii, sprzeczności, błędnego koła. K_U05 U3. Potrafi przeanalizować wnioskowanie dedukcyjne pod kątem jego poprawności. K_U05 U4. Zna i stosuje metodę nie wprost weryfikowania hipotez. K_U02 U5. Potrafi zastosować rozumowania wprost i nie wprost. K_U02 U6. Sprawdza metodą tabelkową formuły logiki zdań pod kątem ich tautologiczności. K_U05 U7. Sprawdza metodą diagramów Venna prawa logiki nazw i tryby sylogistyczne. K_U05

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1. Krytycznie czyta teksty naukowe, analizując je pod kątem poprawności i spójności logicznej - K_K07 K2. Pisze prace dbając o ich poprawność i spójność logiczną - K_K07

Metody dydaktyczne

Podające: opis, wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny Poszukujące: ćwiczeniowa, klasyczna metoda problemowa

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- referatu
- klasyczna metoda problemowa
- ćwiczeniowa

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody wymiany i dyskusji
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody oparte na współpracy
- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

kanon (atrybut wycofany)

Wymagania wstępne

Brak

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2025/26Z:

W cyklu 2022/23Z:

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

Kryteria oceniania

Na ocenę końcowa mają wpływ następujące czynniki:
• aktywność
• obecność (dopuszcza się dwie nieobecności)
• wynik kolokwium.

Kryteria oceniania – dostateczny: 50% pkt.; dostateczny plus: 60% pkt.; dobry: 70% pkt.; dobry plus: 80% pkt.; bardzo dobry: 90% pkt.

Praktyki zawodowe

Brak

Literatura

[1] Borkowski, L., 1980, Elementy logiki formalnej, PWN: Warszawa.
[2] Malinowski, G., 2010, Logika ogólna, PWN: Warszawa.
[3] Smullyan, R., 2007, Na zawsze nierozstrzygnięte, przeł. J. Pogonowski, Książka i Wiedza: Warszawa.
[4] Stanosz, B., 2001, Ćwiczenia z logiki, PWN: Warszawa.
[5] Szymanek, K., 2021, Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, PWN: Warszawa.
[6] Urchs, M., M. Nasieniewski i S. Kwiatkowski, 1997, Klasyczny rachunek zdań, Wydawnictwo UMK: Toruń.
[7] Ziembiński, Z., 2011, Logika praktyczna, PWN: Warszawa.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2405-M-1-PL-S1 w USOSweb