Metody badań terenowych w pedagogice specjalnej 2403-PS-503-o-sj

Przedmiot został podzielony na dwa działy:
I. Wprowadzenie teoretyczne
1. Podstawowe założenia dla badań terenowych
Angrosino M. (2010). Wprowadzenie: etnografia i obserwacja uczestnicząca, w: Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: PWN, s. 23- 50.
2. Obszary badań w pedagogice specjalnej
Borowska-Beszta B. (2012). Kulturowe i naukowe reprezentacje niepełnosprawności w zarysie, w: Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych, Kraków: Impuls, s. 65- 102.
3. Etyka badań terenowych
Angrosino M. (2010). Zagadnienia etyczne, w: Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: PWN, s. 153- 162
Kvale S. (2012). Etyczne problemy związane z prowadzeniem wywiadów, w: Prowadzenie wywiadów. Warszawa: PWN, s. 59-72.
4. Badacz w terenie – zadania i wyzwania
Borowska-Beszta (2018). Epistemologia seksualności i zamętu powodowanego płcią w badaniach terenowych: tabu w badaniach kultur niepełnosprawności, w: Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2018, vol. 18, nr 1, s. 9-26.
5. Metody zbierania danych w badaniach terenowych
5.1. Wywiad
Kvale S. (2012). Rodzaje wywiadów, w: Prowadzenie wywiadów. Warszawa: PWN, s. 119-134.
Rubacha K. (2012). Wywiad; w: Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Łośgraf, s. 133-150.
5.2. Obserwacja etnograficzna
Angrosino M. (2010). W stronę obserwacji, w: Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: PWN, s. 105-125.
Rubacha K. (2012). Obserwacja etnograficzna, w: Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Łośgraf, s. 151-156.
5.3. Obserwacja netnograficzna
Jemielniak D. (2013). Netnografia, czyli etnografia wirtualna – nowa forma badań etnograficznych, w: Prakseologia nr 154/2013, 97-116.
Kozinets R. (2012). Dalszy rozwój badań netnograficznych, w: Netnografia. Badania etnograficzne online, s. 245-260.
5.4. Przeszukiwanie źródeł wtórnych
Rubacha K. (2012). Przeszukiwanie źródeł wtórnych, w: Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Łośgraf, s. 157- 163.
II. Praktyka badawcza
1. Projekt badawczy w badaniach terenowych
2. Konstruowanie kwestionariusza zgody na udział w badaniu oraz informacji o badaniu
3. Konstruowanie kwestionariusza wywiadu
4. Jak prowadzić wywiady?
5. Dziennik obserwacji
6. Kompetencje miękkie badacza/badaczki

Całkowity nakład pracy studenta

Całkowity nakład pracy studenta wynosi 50 godzin i uwzględnia: 1) Godziny realizowane z udziałem nauczyciela - 30 godz. 2) Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania - 20 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

K_W05 Student / studentka ma wiedzę o projektowaniu i prowadzeniu badań w pedagogice specjalnej, a w szczególności zna metody badań stosowanych w naukach humanistycznych i społecznych oraz rozumie postulat wieloparadygmatyczności. K_W15 Student / studentka ma wiedzę dotyczącą terminów i założeń metodologicznych oraz zasad i norm etycznych projektowania i realizacji badań w zakresie pedagogiki specjalnej.

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U15 Student / studentka ma umiejętność współpracy z członkami zespołów badawczych na każdym etapie projektowania i realizacji badań

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K_K08 Student / studentka doceniania tradycji i dorobku badań w zakresie pedagogiki specjalnej oraz potrzeby ich kontynuacji i poszerzania o nowe obszary i procedury badawcze K_K09 Student / studentka ma świadomość etycznego wymiaru badań naukowych

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz
- inscenizacja

Metody dydaktyczne podające

- opis
- opowiadanie
- pogadanka

Metody dydaktyczne poszukujące

- biograficzna
- doświadczeń
- referatu
- pomiaru w terenie
- studium przypadku
- giełda pomysłów
- obserwacji
- okrągłego stołu
- klasyczna metoda problemowa
- ćwiczeniowa
- projektu

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody oparte na współpracy
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody wymiany i dyskusji
- metody służące prezentacji treści
- metody odnoszące się do autentycznych lub fikcyjnych sytuacji

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza w zakresie metodologii badań pedagogicznych - znajomość terminologii i założeń dla planowania procesu badawczego.

Koordynatorzy przedmiotu

Emilia Aksamit

Kryteria oceniania

- Obecność na zajęciach i aktywne uczestnictwo w nich (dozwolone dwie nieobecności);
- Projekt badań terenowych wraz ze skonstruowaniem narzędzia pomiarowego
• Poprawność merytoryczna projektu
• Spójność narzędzia pomiarowego z celem badań
• Poprawność merytoryczna narzędzia pomiarowego
- Prezentacja projektu badawczego wraz ze skonstruowanym narzędziem pomiarowym
• Oryginalność pomysłu badawczego
• Poprawność językowa i właściwe wykorzystanie terminologii badań pedagogicznych
• Sposób podziału treści
• Wykorzystana literatura
- Samoocena

Literatura

Książki:
Angrosino M. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: PWN.
Babbie E. (2005). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Borowska-Beszta B. (2012). Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych. Kraków: Impuls.
Flic U. (2012). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: PWN.
Gibbs G. (2011). Analizowanie danych jakościowych. Warszawa: PWN.
Glinka B., Czakon W. (2021). Podstawy badań jakościowych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Hammersley M., Atkinson P. (2000). Metody badań terenowych. Poznań: Zysk i S-ka.
Kozinets R. (2012). Netnografia. Badania etnograficzne online. Warszawa: PWN.
Kvale S. (2012). Prowadzenie wywiadów. Warszawa: PWN.
Jemielniak D. (2012). Badania jakościowe. Metody i narzędzia. Warszawa: PWN.
Rubacha K. (2012). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Silverman D. (2012). Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: PWN.
Urbaniak-Zając D., Kos E. (2013). Badania jakościowe w pedagogice. Warszawa: PWN.
Artykuły:
Aksamit E., Trafna-Jurkiewicz S. (2022). Obszary nieprzystosowania społecznego na przykładzie dziecka z zaburzeniami zachowania : studium przypadku, w: Szkoła specjalna, vol. 83, nr 4, s. 291-302.
Aksamit E., Giziewska M. (2021). Konteksty kształcenia na odległość w doświadczeniach nauczycieli szkoły podstawowe, w: Konteksty Pedagogiczne., 2021, nr 2 (17), s. 111-129.
Borowska-Beszta B. (2018). Epistemologia seksualności i zamętu powodowanego płcią w badaniach terenowych : tabu w badaniach kultur niepełnosprawności, w: Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 2018, vol. 18, nr 1, s.9-26.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2403-PS-503-o-sj w USOSweb