Podstawy penologii i prawa karnego 2403-PS-500-r-sj
Wykład obejmuje wprowadzenie do problematyki penologicznej oraz omówienie podstawowych pojęć, zasad i instytucji prawa karnego. Prezentacja problematyki penologicznej zawiera wskazanie na definicję i przedmiot badań penologii (z akcentem na penologię kryminalną), przedstawienie krótkiego rysu historycznego rozwoju tej dyscypliny naukowej, ukazanie jej relacji z innymi dyscyplinami z obszaru nauk penalnych (jak nauka prawa karnego, kryminologia, nauka o polityce kryminalnej czy penitencjarystyka), jej cech charakterystycznych jako odrębnej dyscypliny naukowej, jej relacji z pedagogiką (zwłaszcza z pedagogiką resocjalizacyjną), jak również filozofią oraz socjologią wychowania. W ramach wykładu zarysowana zostaje nadto perspektywa integralnokulturowa penologii. Część wykładu poświęcona omówieniu podstawowych pojęć, zasad i instytucji prawa karnego obejmuje prezentację i analizę odpowiednich regulacji normatywnych przede wszystkim kodeksu karnego, a także - pomocniczo - kodeksu karnego wykonawczego. W jej ramach zaprezentowana zostaje definicja przestępstwa, jego struktura, klasyfikacje, a także analiza przesłanek odpowiedzialności karnej. Nadto omówione zostają istotne zasady i funkcje prawa karnego, jego źródeł, form stadialnych i zjawiskowych czynu zabronionego, okoliczności wyłączające bezprawność czynu, okoliczności wyłączające winę sprawcy, problematyka zbiegów (przepisów ustawy i przestępstw), problematyka czynu ciągłego i ciągu przestępstw, podstawowe teorie kary, cele i funkcje kary kryminalnej, katalog kar, środków karnych i innych środków reakcji penalnej stosowanych wobec sprawców czynów zabronionych, zasady i dyrektywy wymiaru kary kryminalnej (a także karnowykonawcze aspekty jej odbywania), problematyka recydywy specjalnej zwykłej i wielokrotnej, problematyka probacji (środków związanych z poddaniem sprawcy próbie), zagadnienia przedawnienia, zatarcia skazania, amnestii, abolicji i ułaskawienia. W ramach wykładu przedstawiona zostaje także prawna i penologiczna problematyka odpowiedzialności nieletnich za czyny zabronione o znamionach przestępstwa. Podczas wykładu prezentowane są i analizowane odpowiednie, mające istotne znaczenie dla omawianych zagadnień, regulacje prawne, a także wyjaśniające różne problemy powstające na tle ich interpretacji stanowiska z obszaru piśmiennictwa prawniczego (przede wszystkim typu komentarzowego) oraz orzecznictwa sądowego.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny: rozwiązanie testu jednokrotnego wyboru i udzielenie odpowiedzi na otwarte pytanie problemowe. Egzamin obejmuje 15 pytań testowych i jedno pytanie otwarte (każde pytanie testowe – 1 pkt; pytanie otwarte – 6 pkt.; próg zaliczenia – powyżej 50%).
Szczegółowa punktacja egzaminu wraz z odpowiadającymi jej ocenami:
0 - 10 pkt. - 2 (niedostateczna)
11 - 13 pkt. 3 (dostateczna)
14 pkt. - 3+ (dostateczna plus)
15 - 17 pkt. - 4 (dobra)
18 pkt. - 4+ (dobra plus)
19 - 21 pkt. (bardzo dobra)
Oceniane: W1, W3, W8, U1, U2, U3, K1, K7
Literatura
Źródła prawa:
1) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (tekst jednolity z dnia 7 grudnia 2023 r., Dz. U. z 2024 r. poz. 17)
2) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (tekst jednolity z dnia 21 marca 2024 r., Dz. U. z 2024 r., poz. 706)
3) Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (t.j. z dnia 23 maja 2024 r., Dz. U. z 2024 r. poz. 978)
Piśmiennictwo:
1) Gardocki L., Prawo karne, 22. wydanie (zmienione), Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2021
2) Grześkowiak A. (red.), Prawo karne, 4. wydanie (poprawione i uzupełnione), Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2012
3) Konarska-Wrzosek V, Marek A., Prawo karne, 12. wydanie, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2019
4) Królikowski M., Zawłocki R., Prawo karne, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2015
5) Utrat-Milecki J., Podstawy penologii. Teoria kary, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006
6) Utrat-Milecki J., Penologia ogólna. Perspektywa integralnokulturowa, t. 1: Kara kryminalna jako ogólna kategoria instytucji prawnej i społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2022
7) Utrat-Milecki J., Penologia ogólna. Perspektywa integralnokulturowa, t. 2: Podstawy teoretyczne polityki karnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2022
8) Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, Wydanie II, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2005
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: