Etyka pedagoga specjalnego 2403-PS-108-sj
Konwersatorium ma na celu przygotowanie studenta do analizy problemów etycznych, pojawiających się w kontekście edukacji. Przedmiotem refleksji będą zarówno zagadnienia z zakresu etyki ogólnej i jej filozoficznych podstaw, jak i przykładowe problemy moralne, przed którymi staje pedagog w codziennej pracy.
W ramach zajęć omówione zostaną:
- podstawowe pojęcia i struktury etyczne;
- antropologiczne i epistemologiczne podstawy etyki;
- główne koncepcje etyczne;
- dyskusja wokół kwestii sumienia;
- rozumienie wartości personalnych (m.in. godność, wolność, podmiotowość) i odniesienia do nich na gruncie edukacji;
- rozumienie wartości moralnych (na przykładzie etyki seksualnej);
- odniesienia do wartości personalnych oraz wartości moralnych w bioetyce (zarówno etyce medycznej, jak i etyce środowiskowej) i implikacje problemów bioetycznych w dziedzinie edukacji;
- rozumienie wartości religijnych i odniesienia do nich na gruncie edukacji;
- współczesne dyskusje wokół zagadnień prawdy, dialogu i autorytetu;
- rozwiązania problemu relacji między jednostką i wspólnotą na gruncie indywidualizmu-liberalizmu, personalizmu i kolektywizmu;
- koncepcja cnoty moralnej.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- giełda pomysłów
- referatu
Metody dydaktyczne w kształceniu online
- metody wymiany i dyskusji
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2025/26Z: | W cyklu 2023/24Z: | W cyklu 2024/25Z: |
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie 24 punktów (z 40 możliwych) łącznie za wykonanie ćwiczeń na platformie e-learningowej (5 x 2 pkty) oraz za kolokwium (10 x 3 punkty). Oceny: 24-27,5 pkt. - 3,0; 28-29,5 pkt. - 3,5; 30-33,5 pkt. - 4,0; 34-35,5 pkt. - 4,5; 36-40 pkt. - 5,0. Punkty za aktywność na zajęciach są doliczane do sumy punktów uzyskanych za kolokwium oraz pracę na platformie e-learningowej.
Nieobecność na połowie zajęć - bez względu na przyczyny - uniemożliwia realizację efektów uczenia się i uzyskanie zaliczenia.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Alichniewicz, A., Eutanazja a etyczne podstawy medycyny stanów terminalnych, w: M. Gałuszka, K. Szewczyk (red.), Narodziny i śmierć. Bioetyka kulturowa wobec stanów granicznych życia ludzkiego, Warszawa, Łódź 2002, s. 155-192.
Chudy, W., Człowiek niepełnosprawny w świetle filozofii, Ethos 3-4 (2007), s. 67-80.
Chyrowicz, B., „Moralni święci”. Czy istnieje obowiązek spełniania czynów supererogacyjnych?, w: B. Chyrowicz (red.), Etyka i technika w poszukiwaniu ludzkiej doskonałości, Lublin 2004, s. 85-99.
Crosby, J. F., Zarys filozofii osoby, Kraków 2007 (s. 19-53).
Galewicz, W., Prawda dla chorych, Diametros 4 (2005), 94-102.
Horowski, J., Wolność od autorytetu jako zabobon. Teleologia wychowania w zakresie autorytetu w świetle analiz Józefa Marii Bochańskiego, „Acta Universitatis Nicolai Copernici – Pedagogika” 25 (2009), s. 29-46.
Horowski, J., Umiarkowanie jako cel wychowania – o zapoznanej cnocie z perspektywy pedagogicznej, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Pedagogika” 36/2 (2018), s. 13-40.
Horowski, J., Etyka powinności czy etyka cnoty w przygotowaniu zawodowym nauczycieli?, „Paedagogia Christiana” 1/27 (2011), s. 173-184.
Horowski, J., Przebaczenie sobie jako cel wychowania, „Roczniki Pedagogiczne KUL” 13/1 (2021), s. 35-48.
Ostrowska U., Aksjologiczne podstawy wychowania, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, t. 1, Gdańsk 2006, s. 391-415.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 10 grudnia 1948 r. w Paryżu.
Swift, A., Wprowadzenie do filozofii politycznej, Kraków 2010 (s. 19-57).
Szutta, N., Wychowanie moralne z perspektywy etyki cnót, Diametros 46 (2015), 111-133.
Literatura uzupełniająca:
Bagrowicz, J., Godność osoby fundamentem wychowania, w: F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne, Kraków 2005, s. 179-212.
Bocheński, J.M., Co to jest autorytet?, w: tenże, Logika i filozofia, Warszawa 1993, s. 187-324.
Bołoz, W., Bioetyka i prawa człowieka, Warszawa 2007.
Dębowski, J., „Prawda dialogu”, czyli jak unikać instrumentalizacji prawdy?, w: M. Szulakiewicz, Z. Karpus (red.), Dialog w kulturze, Toruń 2003, s. 67-93.
Galewicz, W. (red.), Antologia bioetyki, t. 1: Wokół śmierci i umierania, Kraków 2009.
Gogacz, M., Osoba zadaniem pedagogiki. Wykłady bydgoskie, Warszawa 1997.
Horowski, J., Koncepcja integralnego, cielesno-duchowego rozwoju człowieka w ujęciu pedagogiki tomistycznej, w: P. Błajet (red.), Ciało – edukacja – umysł, Bydgoszcz 2010, s. 43-59;
Kotarbiński, T., Medytacje o życiu godziwym, Warszawa 1986.
Maritain, J., Dziewięć wykładów o podstawowych pojęciach filozofii moralnej, Lublin 2001.
Stróżewski, W., Mała fenomenologia autorytetu, w: J. Jagiełło (red.), O autorytecie. W poszukiwaniu punktu odniesienia, Kraków 2008, s. 107-113.
Szostek, A., Rola pojęcia godności w etyce, w: tenże, Wokół godności, prawdy i miłości. Rozważania etyczne, Lublin 1998, s. 42-63.
Ślipko, T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 2002.
Ślipko, T., Zarys etyki szczegółowej, t. 1, Etyka indywidualna, t. 2, Etyka społeczna, Kraków 2005.
Tyburski, W., Etyka środowiskowa a paradygmat antropocentryzmu, w: W. Tyburski (red.), Ekofilozofia i bioetyka. Materiały VI Polskiego Zjazdu Filozoficznego w Toruniu, Toruń 1996, s. 65-72.
Tyburski, W., System wartości i etyczna ochrona środowiska przyrodniczego, w: W. Tyburski (red.), Człowiek i środowisko. Dyscypliny humanistyczne i ekologia, Toruń 1995, s. 71-85.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: