Diagnostyka społeczna w pracy socjalnej 2403-215-PRSs1

Zajęcia mają dwa podstawowe cele: (1) poznawczy oraz (2) praktyczny. Student pozna najważniejsze definicje diagnozy społecznej, wypracowane na gruncie psychologii, pedagogiki (pedagogiki społecznej w szczególności), polityki społecznej czy socjologii. Pozna najważniejsze prace teoretyczne i badawcze z zakresu diagnostyki.
W trakcie zajęć student będzie mógł także zapoznać się z podstawowymi metodami diagnostycznymi oraz technikami i narzędziami w nich wykorzystywanymi. Będzie to metoda indywidualnych przypadków, w tym metoda biograficzna, diagnoza pełna rozwinięta oraz metody analizy środowiska lokalnego. W tym zakresie będzie miał możliwości przeanalizowania zasobów środowiska lokalnego czy zastosowania techniki SWOT. Najistotniejszym narzędziem w praktyki pracownika socjalnego będzie wywiad środowiskowy prowadzony w oparciu o kwestionariusz wywiadu stosowanego regulowanego przez Ustawę o pomocy społecznej. Student nabędzie umiejętność przeprowadzania wywiadu i wnioskowania oraz planowania działalności pomocowej. Nauczy się obserwować zachowania klientów i je interpretować w kontekście własnych uprzedzeń, doświadczeń.

Całkowity nakład pracy studenta

Całkowity nakład pracy studenta: 1. Godziny kontaktowe: 30 godz. 2. Czas poświęcony na przygotowanie się do zajęć (w tym referatu): 15 godz. 3. Czas potrzebny do przygotowania pracy zaliczeniowej: 10 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

K_W08: zna metody i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania i przetwarzania danych oraz nowoczesne technologie (ICT) stosowane w pracy socjalnej do opisu i diagnozowania problemów, instytucji i struktur w obszarze pomocy społecznej.

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U03: potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną do analizowania i dla rozumienia ludzkich zachowań ich motywów, wzorców i uwarunkowań. K_U04: potrafi właściwie diagnozować przyczyny oraz przebieg procesów i zjawisk społecznych w obszarze pracy socjalnej i pomocy społecznej z wykorzystaniem odpowiednich metod i narzędzi oraz nowoczesnych technologii (ICT).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K_K04: prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu pracownika socjalnego.

Metody dydaktyczne

Zajęcia są prowadzone w formie ćwiczeń, zatem większość z metod dydaktycznych ma charakter aktywizujący i utrwalający zdobyte: wiedzę i umiejętności. Stosowane metody to: 1) metoda projektu; 2) praca z tekstem; 3) praca w parach/grupach; 4) dyskusja; 5) metoda problemowa; 6) referat.

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- referatu
- studium przypadku
- giełda pomysłów
- klasyczna metoda problemowa
- projektu
- seminaryjna

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Nie dotyczy.

Efekty kształcenia

Efekty kształcenia – umiejętności: dokonywania diagnozy (analizy i oceny) sytuacji i zjawisk będących przyczyną trudnego położenia jednostek, grup (w tym grup ryzyka); stosowania metod i technik pracy socjalnej - przeprowadzania rozmowy swobodnej i wywiadu, analizy dokumentów, obserwacji zachowań i otoczenia oraz ich interpretacji; stosowania technik motywowania klientów do aktywności, uczenia się i rozwiązywania własnych problemów.
Efekty kształcenia – kompetencje społeczne: rozumienia istoty i sensu diagnozy społecznej w pracy socjalnej; rozumienie etycznych aspektów diagnozy i społecznej odpowiedzialności.

Kryteria oceniania

By uzyskać zaliczenia, student jest zobowiązany wypełnić następujące kryteria:

1. Obecność na zajęciach (możliwe są dwie nieobecności nieusprawiedliwione, każdą dodatkową należy zaliczyć w trybie indywidualnych konsultacji);
2. Praca zaliczeniowa - sporządzenie diagnozy indywidualnej, grupowej/rodzinnej lub środowiskowej.
3. Zaliczenie (min. 50% możliwych do zdobycia punktów) testu dotyczącego teoretycznych aspektów diagnozy.

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

1. S. Ziemski, Problemy dobrej diagnozy, Warszawa 1973.
2. A. Kotlarska-Michalska Diagnozowanie i projektowania w pracy socjalnej. Wyd. UAM, Poznań 1999, s. 17 – 36.
3. B. Szatur-Jaworska, Diagnozowanie w polityce społecznej: materiały do studiowania, Warszawa 2005.
4. B. Końtoch, B. Szatur-Jaworska, Diagnozowanie ludzkich potrzeb i ich zaspokojenia w polityce społecznej, [w:] A. Rajkiewicz, J. Supińska, M. Księzopolski (red.), Polityka społeczna. Materiały do studiowania, Warszawa 1996, s. 41-56.
5. B. Szatur-Jaworska, Diagnoza i diagnozowanie w polityce społecznej, [w:] G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny (red.), Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, Warszawa 2009, s.109-126.
6. E. Wysocka, Diagnostyka pedagogiczna: nowe obszary i rozwiązania, Kraków 2011.
7. M. Guziuk-Tkacz, Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice, Warszawa 2011, s.
8. M. Gąsiorek, Rodzinny wywiad środowiskowy w postępowaniu w sprawach pomocy społecznej, Wrocław 2011.
9. B. Skłabania, Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne, Kraków 2011.
10. Ch.D.Garlin, B.A. Seabury, Działania interpersonalne w pracy socjalnej, t. 1, Katowice 1998.
11. E. Jarosz E., E. Wysocka, Diagnoza psychopedagogiczna, Podstawowe problemy i rozwiązania, Warszawa 2006.
12. E. Kantowicz, Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn 2001.
13. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. nr 64, poz. 593 z późn. zm.).
14. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z dnia 4 maja 2005 r.).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2403-215-PRSs1 w USOSweb