Studia kobiece 2403-201-PD-PRSs1

Plan wykładu:
1. Podstawowe pojęcia związane ze studiami kobiecymi (ich relacją do gender studies i feminizmu (dyskryminacja, opresja, seksizm, patriarchat, rozróżnienie sex/gender). Kontekst historyczny feminizmu jako ruchu społecznego i politycznego. Podstawowe ustalenia feminizmu drugiej fali jako punkty odniesienia dla problematyki studiów kobiecych. Opresja i emancypacja według Simone de Beauvoir.
2. Współczesne ujęcia nierówności z uwzględnieniem zmiennych krzyżujących się z płcią. Niedostatki równości formalnej w kontekście dyskryminacji społecznej, rasowej, nierównego dostępu do edukacji i zatrudnienia, niesprawiedliwej dystrybucji bogactwa, neoliberalnego kultu wydajności, skutków neokolonializmu. Systemowe przezwyciężanie dyskryminacji w odniesieniu do polityki tożsamości.
3. Nieobecność kobiet w historii i historiografii. Przywracanie kobiecości i kobiecej perspektywy kulturze za pomocą „herstorii”. Podstawowe założenia, tezy i ustalenia herstorycznego zwrotu w naukach historycznego i konsekwencje dla nauk o kulturze i studiów kobiecych.
4. Niezależność ekonomiczna jako warunek konieczny emancypacji z perspektywy feminizmu drugofalowego. Przeobrażenia rozumienia kategorii pracy, w tym pracy opiekuńczej oraz podstawowych ustaleń nauk ekonomicznych z perspektywy feministycznej (ze szczególnym uwzględnieniem luki płacowej).
5. Kulturowy, społecznie sankcjonowany mit macierzyństwa jako domyślna istota kobiecości. Feministyczna analiza macierzyństwa jako instytucji i pierwszoosobowego doświadczenia. Ekonomiczne konsekwencje pracy opiekuńczej: „kara za macierzyństwo”. Matkowanie jako podstawa uniwersalnie rozumianej etyki troski.
6. Środowisko jako przestrzeń o pro-emancypacyjnym lub anty-emancypacyjnym potencjale, aktywnie rozmontowująca stereotypy płciowe lub je utrwalająca. Patriarchat ucieleśniony i manifestujący się w rzeczach.
7. Feministyczne interwencje w nauce. Przykłady innowacji genderowych w poszczególnych dyscyplinach naukowych. Krytyka seksizmu neuronauk i tezy o płci mózgu, uzasadniającej nierówności płciowe. Pozabinarne ujmowanie płci, post-feministyczna korekta badań nad kobiecością.